Hoor die tori! Surinaamse vertellingen

[p. 163]

Menno Marrenga
De rijken worden rijker

Ik was op bezoek bij meneer K. Zijn naam doet er niet toe, het enige wat van belang is, is dat hij erg rijk is. Rijker dan ik, en ik ben tegen ongelijkheid, dus ik had een plannetje bedacht om het geld wat rechtvaardiger te verdelen. Hoe dat plannetje werkt doet er niet toe; trouwens, waarom zou ik het u verraden?

Wel, het gesprek ging niet zo vlot als volgens mijn plannetje. Ik vermoed dat meneer K. al lang de haak in het lokaas had ontdekt, en hij hapte niet erg. Hij had me nog niets gegeven, behalve dan een glas ijskoude coca-cola - het onfeilbare wapen om tegenstanders door maagkrampen te verzwakken. Een slimme man, die meneer K. En op dat moment kwam zoon K. de kamer binnen rennen.

‘Papa! Papa! Ze...’

Elke keer als zoiets gebeurt kijk ik boos - maar eigenlijk ben ik blij als een zakengesprek wordt onderbroken door onbeleefde kinderen of telefoons of zo. Want de tegenstander wordt dan afgeleid en ik kan rustig nadenken over mijn volgende aanval op zijn portemonnee. Ik maakte dus dat wuivende gebaar, dat betekent: eigenlijk-is-het-onbeleefd-maar-je-bent-toch-al-begonnen-dus-vooruit-dan-maar. Zoon K. negeerde mijn gebaar en vader K. gaf zo'n knikje dat betekent: goed-dat-U-begrijpt-dat-mijn-zoons-verhaal-belangrijker-is-dan-het-uwe. Zo had ik het niet bedoeld, maar vooruit dan maar.

‘Papa! Papa! Ze stelen mijn bacoven!’

Goed zo, dacht ik, en ging er wat gemakkelijker bij zitten. Want nu komt dat verhaal over krabben-in-een-ton, over slavenmentaliteit, over, zo-gaat-dit-land-nooit-vooruitgaan. Een verhaal dat uren duren kon, dat ik al honderd keer gehoord had en waarbij je alleen maar af en toe ‘'t-ís-toch-wat’ hoefde te mompelen en ondertussen ergens anders over kunt nadenken. Over de portemonnee van meneer K., bijvoorbeeld - want daarvoor was ik gekomen - en over een beter lokaas bij mijn plannetje.

Wel, zo ging het niet.

‘Zo zo, ze stelen je bacoven,’ zei meneer K. rustig. ‘En wat ga je daartegen doen?’ Wel verdraaid, dacht ik, dat heb ik nog nooit gehoord. Even blijven luisteren.

[p. 164]

‘Ik ga een hek bouwen, papa, dan kunnen de buurjongens er niet meer bij.’

‘Een goede oplossing, mijn zoon. Maar waar ga je een hek vinden?’

‘Ik ga hout kopen, papa, en de buurjongens gaan voor mij dat hek timmeren.’

‘Zo? Denk je dat de buurjongens voor jou een hek gaan maken dat hen zelf moet tegenhouden?’

‘Ja, papa, want ik ga ze geld geven?’

‘Heel goed, zoon. Voor geld doen mensen alles. Maar waar ga je geld vinden?’

‘Dat ga jij me geven, papa.’

‘Geen sprake van, zoon. Het zijn jouw bacoven, niet de mijne.’

‘Maar over een maand geef ik je dat geld terug, papa.’

‘Nee.’

‘Met 10% rente.’

‘Nee.’

‘20%.’

‘Waar ga jij over een maand geld vinden, zoon?’

‘Over een maand zijn de bacoven rijp, dan verkoop ik ze.’

‘En wie gaat jouw bacoven kopen?’

‘De buurjongens, papa. Want als zij dat hek hebben gebouwd, kunnen ze geen bacoven meer stelen, dus gaan ze moeten kopen.’

‘Hier is het geld zoon. En nu U, meneer... uh... juist ja, wat zei U ook alweer over uw leveringsvoorwaarden?’

Ai - dat was precies de haak in mijn lokaas, en ik had zo zitten luisteren naar het gesprek, dat ik helemaal had vergeten na te denken. Dus vijf minuten later stond ik weer op straat, en pas toen ik thuis kwam ontdekte ik dat meneer K. geld van mij had gekregen - in plaats van omgekeerd.

Enfin, één ding heb ik nu geleerd. Ik doe geen zaken meer met rijke mensen. Ze zijn niet voor niets rijk. Ik probeer mijn plannetje alleen nog maar bij armen - daar valt wel niet zo véél te halen, maar de risico's zijn kleiner. Morgen kom ik bij U langs.