Latijnse gedichten 1607-1620

91 ±01 01 1613 Ged., dl. 1 p. 44

Toelichting

Een nieuwjaarsgedicht voor Huygens' vader (vgl. toel. bij nr. 74).

Metrum

Elegisch distichon.

Datering

Op of rond 1 januari 1613.

Overlevering

H	K.A. XLIIIa-1, 1613/2r.

Commentaar

2-3	unica - Maecenas: Hor. Carm. 1,1,1-2: Maecenas ... / o et praesidium et dulce decus meum.
3	quo - alter: Ov. Pont. 4,4,17: consule Pompeio, quo non tibi carior alter.
6	tarda podagra: Catul. 71,2: aut siqua merito tarda podagra secat; Hor. Serm. 1,9,32: nec laterum dolor aut tussis nec tarda podagra. - Christiaan Huygens sr. had vaak last van jicht; zie bijv. Mijn jeugd p. 101: ‘Toen mijn goede vader de bijeenkomst van de Staten van Zeeland had verlaten, kreeg hij onderweg plotseling een van zijn gebruikelijke jichtaanvallen. Dit was de enige kwaal waaraan hij leed’.
12	ancipiti ... deo: Janus, de god van het begin.
13	Het is onduidelijk welke dichters Huygens op het oog heeft. Misschien heeft hij alleen willen aangeven dat vele generaties vóór hem naar aanleiding van de jaarwisseling gedichten hebben geschreven, die gediend kunnen hebben als strena (zie comm. bij de titel van nr. 76). Het aanbieden van een strena gold in elk

[p. 298]

	geval als een oude gewoonte; zie de plaats bij Junius, aangegeven in de toel. bij nr. 74, en bijv. Jean Passerat (1534-1602), Kalendae Ianuariae, p. 1: [...] more patrum novus imperat annus / Festis muneribus Iani celebrare Calendas.
15-16	lyrae ... inventor: niet Apollo, maar Mercurius gold als de uitvinder van de lier (Hor. Carm. 1,10,6).
21	Om alsnog zo snel mogelijk de opdracht van Apollo uit te voeren laat de dichter onmiddellijk de gelukwens voor het nieuwe jaar volgen.
23	anni labentis origo: Ov. Fast. 1,65: Iane biceps, anni tacite labentis origo.