De weerliicke liefden tot Roose-mond

[p. 166]

tekstkritische noten

T 12 Phyche, wellicht drukfout v. Psyche.
L 10 en 12 vokatief-komma's.

Sonnet^#

Is dan in die claer beeck, in die beeck van Castaele ¹

Oyt yemand soo ghedoopt ² ghelijck dit Musen-kindt?

Of heeft der Musen Godt oyt eenigh Gheest bemint ³,

Soo ⁴ hy doet dit schoon licht der Neder-landsche taele?

T'en is niet moghelijck. Want t'blijckt al t'eenemaele ⁵

Door dit gheest-vroedigh werck diep-sinnelijck versint ⁶;

Een werck waer Roose-Mond Cupido self verwint,

Hem quetsend' in het spits ⁸ van haerder ooghen straele.

Als ick dees Roose-Mond sach eerstmael uytghestelt ⁹,

Riep-ick, gulde Godinn', verlaet u Paphi ¹⁰ velt

Daer d'afbeeltsels in-schoon van dese Blom ghebreken ¹¹,

Verlaet u Phyche schoon, ghy tooverende wicht ¹²;

In desen Roose-Mond wel ander schoonheydt licht ¹³,

Niet weerd om eens by haer te moghen zijn gheleken ^13/14.

Aensiet de diepte ^#.

f. vander beken.

# Dit sonnet is een naamdicht met de naam van de R-dichter Ioost de Hardvin, gevormd met de beginletters van de 14 versregels. Op dit acrostichon werd de aandacht gevestigd door F.J. Couwenbergh.

1 Castaele: (gr. myt.) de heldere waterbron Kastalia aan de voet van de Parnassus, aan Apollo en de Muzen gewijd, een bron die dichterlijke bezieling schonk.

2 ghedoopt: gedompeld.

3 der Muzen Godt: Phoebus Apollo. (de zin is: kreeg ooit iemand zo rijke dichterlijke gaven?)

4 Soo: zoals.

5 t'blijckt al t'eenemaele: het is meer dan klaarblijkelijk.

6 gheest-vroedigh werck: geestelijk hoogstaand werk (nl. de gedichtencyclus); diep-sinnelijck: diepzinnig; versint: geconcipieerd, geïnspireerd.

8 in het spits: door de vinnigheid.

9 uytghestelt: (in gedichten) uitgebeeld.

10 gulde Godinn': Afrodite; Paphi: (gr. myt.) plaats op Cyprus (Paphos), aan Afrodite gewijd, en daarom de bijnaam Paphia dragend.

11 Daer: waar; in-schoon: bijzonder schoon; dese Blom: Roose-mond; ghebreken: ontbreken.

12 wicht: Eros, d.i. Cupido; Phyche: (gr. myt.) Psyche, koningsdochter op Kreta, zo mooi dat men haar als Afrodite vereerde, waarop deze in haar naijver Eros op haar afzond om ze op de proef te stellen. Maar Eros zelf werd door haar blik betoverd (vgl. voor verdere toelichting Wdb. Van Dale, 2507, waar o.a. nog verwezen wordt naar Couperus' symbolisch verhaal Psyche).

13 licht: straalt, schittert (Michels).

13/14 De zin is: in Roose-mond schittert een heel ander schoonheydt dan de schoonheid van Phyche, die niet eens waard is bij die van R. (by haer) te worden vergeleken (Michels).

# Aensiet de diepte: kenspreuk van F. vander Beken (zie namen-index).

[p. 167]

 

In Rythmis his nihil offendi quod honestati, aut

 

Christianis moribus adversetur, quare pote-

 

runt ad honestam multorum recreationem prae-

 

lo committi, & divulgari ^#.

Laur. Beyerlinck ^# S. Theol. Licent.

Canon. & Censor Antverp.

Met gratie ende Privilegie, voor ses Iaeren ^#.

Buschere.

# In Rythmis...: ‘deze verzen bevatten niets dat in strijd is met de eerbaarheid, of met de kristelijke opvattingen en voorschriften; derhalve mogen ze tot eerbare ontspanning van velen worden aanbevolen en verspreid’.

# Beyerlinck: (zie namen-index).

# Privilegie, voor ses Iaeren: alleenrecht van uitgave voor de duur van zes jaar.