De weerliicke liefden tot Roose-mond

[p. 90]

tekstkritische noten

O

XII.

De zee baeren ghestoort, met t'schuym daer op ghehoopt ¹,

Wt t'Noort-gat ² het ghesnuyf der scherp-snijdende winden,

Den haeghel ruyt-ghekant ³, die eycken velt en linden,

Den blixem die de handt van Iuppiter ontcnoopt ⁴,

En vrees' ick, noch den Hondt ⁵die s'hemels baen beloopt,

Noch eenigh aerdsch ghediert, bereet ⁶ my te verslinden;

Noch Mars, in t'Nederlandt die hem eens clouck quam vinden ⁷,

Om wasschen in ons bloedt sijns aerems opghestroopt:

K'en vrees' noch pijck, noch roer, noch poignart, noch rapiere ⁹,

Noch oock de scherpe schaer van Parca ongoedertiere ¹⁰,

Noch t'dry-hoofdigh helsch-dier, noch eenigh fel aenstoot ¹¹:

Maer ick vrees' boven al Roose-Monds straffichede ¹²,

En haeren grammen moedt ¹³, haer ooghen vol onvrede,

In welck ick spieghel g'heel mijn leven en mijn doot.

1 e str.: heel de eerste strofe is lijdend voorwerp afhangend van ‘En vrees' ick’ (in de 2e str.).

2 Wt: uit; t'Noort-gat: Noordhoek, het Noorden.

3 ruyt-ghekant: met ruwe kanten en hoeken.

4 de handt van Iuppiter (onderwerp) ontcnoopt: loslaat-Jupiter (myt.), hoogste god der Romeinen die donder en bliksem, regen en zonneschijn verwekt.

5 Hondt: de ster Sirius in het sterrenbeeld ‘de grote hond’ (canis aestifer,Vergilius, Georg. II, 353). Het volksgeloof schreef allerlei onheil aan de invloed van die ster toe. De zgn. hondsdagen (19 juli tot 18 aug.) zijn overigens de heetste en ongezondste. Hier is ‘Hondt’ verpersoonlijking van alle kwaad en onheil.

6 bereet: bereid.

7 Mars, in t' Nederlandt: de oorlogsgod Mars, in de Nederlanden; die hem quam vinden: die zich kwam vertonen, die opdook; clouck: krachtig, d.i. die de Nederlanden overweldigde, te vuur en te zwaard zette.

9 pijck: piek, lans met platte ijzeren punt; roer: vuurroer, geweer; rapiere: lange degen (hier, vier oorlogswapens).

10 Parca: (gr. myt.) de schikgodin die de levensdraad spint en afknipt; soms ook de godin van het slagveld (syn.: de Moiren): de dood; ongoedertiere: onbarmhartig.

11 t' dry-hoofdigh helsch-dier: (gr. myt.) Kerberos, driekoppige blaffende hond, bewaker van de onderwereld; aenstoot: aanranding, beproeving.

12 straffichede: weerbarstigheid.

13 grammen moedt: vergramd gemoed.