De weerliicke liefden tot Roose-mond

[p. 87]

tekstkritische noten

Br

Liedeken.

Schoon ooghe! die u sien en niet terstont en minnen,

Sijn steen, yser en stael, en van ghevoel verdooft.

Want Cupido sou self daerme branden van binnen,

Waer hy ⁴ van sijn ghesicht te voren niet berooft.

Schoon oogh'! aen die de Liefd' sijn tortse doet ontsteken ⁴,

Tusschen u en de Sonn' vind'ick groot onderscheydt:

Ghy doet mijn ooghen, laes! als twee fonteynen leken ⁷,

De Sonne die verdrooght alderley vochticheydt.

Schoon ooghe! die daer dient den minnaer voor een baecke ⁹,

Die my nu zuer, nu zoet toebiedt ¹⁰ tot mijnen loon,

Als ick wel aensie, hebb' ick een herte-braecke ¹¹,

Als ick u niet en sie, dan sterv' ick duysent doon ¹².

Schoon ooghe! die daer ¹³ meynt teghen u straelen lichte

Verwaendelijck te sien, valt stracx ¹⁴ in swaeren noot:

Want als den Basilisck doodt ghy met u ghesichte ¹⁵;

Maer het kan gheven weer het leven naer ¹⁶ de doot.

4 Waer hy: ware hij, indien hij...

4 aen die: aan dewelke; de Liefd': Cupido; tortse: toorts; ontsteken: ontvlammen.

7 leken: droppelen.

9 baecke: lichtbaak.

10 zuer/zoet: (nw. lijdend voorwerp van toebiedt); toebiedt: aanbiedt; nu... nu: beurtelings.

11 herte-braecke: hartkramp, hartzeer.

12 doon: mv. van dood.

13 die daer: hij die daar, om het even wie.

14 Verwaendelijck te sien teghen...: vermetel op te kijken naar, vermetel uw stralende blik te trotseren; stracx: dadelijk.

15 als: zoals; Basilisck: giftslang, geel van huid; in de legende een wonderdier met bonte vleugels, drakenstaart en ogen wier blik kon doden; ghesichte: blik.

16 het: het ghesichte, de blik; naer: na.

[p. 88]

 

Schoon ooghe! die int stil ¹⁷ betoovert hebt mijn sinnen,

 

Die my met u gheraey, t'saemen ¹⁸ gheneest en wondt,

 

Te recht ghelijck ick u by den sangh der meyr-minnen ¹⁹:

20

Want door u soeticheydt bederv' ick uyt den grondt ²⁰.

 

 

 

Schoon ooghe! die daer siet mijn verholen ghedachten,

 

Sonder datmen nochtans u doot-steeck wordt ghewaer;

 

Hem hoefde seker wel Perseus schilt ende crachten ²³

 

Die sonder anxst en vrees' u zoud' eens commen naer.

 

 

25

Schoon oogh! ghy wort voorwaer by d'Ursel wel gheleken ²⁵,

 

Die haeren strael verschiet ²⁶ in t'ghene sy gheraeckt:

 

Want ghy doet insghelijcx, ghy laet u schichten steken,

 

Inde wond die ghy vreet ²⁸ in mijn hert hebt ghemaeckt.

 

 

 

Schoon oogh! hemelsche torts', die my licht ²⁹ by en verre,

30

En alle mijn verdriet maeckt aenghenaem en soet;

 

Die u hier niet en acht te zijn de morghen-sterre

 

Is blindt, nijdigh, en dwaes, iae onweert ³² alle goet.

 

 

 

Schoon oogh'! lichtende baeck, vol wonderbaere crachten

 

Als ick u niet en sie, soo lev'ick in siens-noot ³⁴:

35

Boven Sonn' ende Maen moet ick u nuttigh ³⁵ achten,

 

Want in u raeyssel ³⁶ light mijn leven en mijn doot.

17 int stil: in stilte, in 't geheim.

18 gheraey: gestraal, geglinster; t'saemen: zowel... als.

19 ghelijck: vergelijk; meyr-minnen: (myt.) zeemeerminnen, watergeesten die door hun betoverend gezang de zeevaarders bekoorden en doodden.

20 bederv' ick uyt den grondt: ga ik helemaal te gronde.

23 Hem hoefde: (de constructie is: wie zonder angst u wil naderbij komen, behoeft zeker voor zichzelf Perseus' schild); Perseus: (gr. myt.) droeg een onzichtbaar makende helm, een diamanten sikkelzwaard en een schild van gepolijst staal.

25 Ursel: horzel; gheleken: vergeleken.

26 strael: angel; verschiet: breekt en verliest.

28 vreet: wreed, hardvochtig.

29 torts': toorts; licht: (werkw.) licht schenkt, voorlicht.

32 onweert: onwaardig, geen enkel goed waardig.

34 lev'ick: leef ik; siens-noot: licht behoevend.

35 nuttigh: nut aanbrengend, voordelig.

36 raeyssel: straling.

T 22 doot-steeck, herstel van drukfout doot-steeek.