Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

5860. 1642 augustus 30. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

De Petro nihil aliud quod dicam habeo, quam miserari me eius sortem. Ipse sibi multorum malorum erit causa. De Lucano gaudeo.² Vix puto fieri posse ut Sorberius indices facere possit, ubi nec librorum habet copiam, nec consulere quoties res exigit Vossium potest. Si quem potes

1 Gedrukt Epist., p. 940 App. no. 615. Antw. op no. 5845, beantw. d. no. 5876.

2 De uitgever Blaeu had de verwachting gewekt dat Grotius' nieuwe aantekeningen bij Lucanus dit jaar konden verschijnen (BG nos. 430 en 431).

[p. 399]

invenire Amstelodami, gaudebo. Nam quod de Lugduno mones, non est spernendum.³ Borboritae calumnias non multum metuo.⁴ Cavebo eos quos suspicor cum Riveto habere commercium.⁵

Rei qui capti erant, Lugduni sunt,⁶ dux Bulionius pertristis. De Thuano melius speramus.

Scripturae loca multa, si recte vertantur, satis posse a quovis intelligi puto. Non omnia quae utilia sunt aut ad regimen ecclesiae aut ad eruditiorum institutionem. Et res ipsa satis id loquitur. Neque enim dubito quin in multorum locorum explicatione in diversa ituri sint Huttenus et Episcopius.⁷ Unus ille locus ‘dona Dei sunt sine poenitentia’,⁸ vide quam novum et periculosum dogma introduxerit apud eos qui quam maxime clamitant perspicuam esse Scripturam.

Regi Angliae res fieri meliores, gaudeo. Et intelligo favere ei principem Arausionensem. Multum est quod Porthmutum tenet, quo appellere iam poterunt auxilia maritima a Dania et aliunde. De Perpiniano nihil certi. Magni paratus utrinque terra et mari. Neque videntur aut Melos aut dux Carolus quicquam acturi magni. Sponsalia Taurini celebrata XIV mensis huius inter principem Mauritium, ducem Onegliae, is antehac dictus cardinalis Sabaudus, et fratris eius filiam. Crescentinum princeps Thomas ab Hispano recepit. Episcopus Lamegae Romae a cardinalibus non aliter quam ut episcopus acceptus fuit. Ideo abire vult. Roma magnis custodiis servatur. In Catalania novus motus contra Gallos fuit, sed vi repressus est. Manet papae bellum cum Parmensi et controversia cum Luca. Dicitur et imminuisse Mirandulae, sed occursum a Venetis, Ethrusco, Mutinensi.

Saluta, quaeso, matrem, uxorem, liberos et amicos et editionum nostrarum curam gere quam maximam,

tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.

3 Voor het persklaar maken van de Anthologia Graeca (BG no. 534) zochten Grotius en zijn broer een jonge medewerker. Beiden hadden gehoopt dat Samuel Sorbière zich daarmee zou willen belasten. Nu de Franse protestant op voorspraak van André Rivet aantrekkelijker werk in de Republiek had gevonden, moest uitgekeken worden naar een andere hulp.

4 De reeds lang aangekondigde, maar nog niet verschenen Concordia discors et Antichristus revelatus van Samuel Desmarets (Maresius).

5 In het bijzonder Claude Sarrau, de Parijse correspondentievriend van Rivet.

6 Deze berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 30 augustus.

7 De remonstrantse predikanten Albert van Hutten (in de Epist. abusievelijk: ‘Hultenus’) en Simon Episcopius hadden in 1641 ‘Tien vragen’ voorgelegd gekregen. Zij beantwoordden de vragen in twee afzonderlijke werkjes: De volcomentheyt ende klaerheydt van 't woordt Gods, Den Haag 1641, en Tien Hoorn-vragen der papisten ... Episcopio ... toegezonden, Rotterdam 1642.

8 Romeinen 11:29.

30 Augusti 1642.

Domina Langeracia literas tuas resignavit et resignatas ad me misit.⁹ Quo consilio nescio. Ego eas remitto unde venerant.

9 Louise de Clermont d'Amboise, weduwe van Gideon van den Boetzelaer, heer van Langerak, ordinaris Staats ambassadeur in Frankrijk, 1614-†1634. Voor de afwikkeling van de zaken van haar overleden echtgenoot had zij destijds de hulp van Willem de Groot ingeroepen; vgl. no. 5086 (dl. XII).