Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

[p. 257]

5158. 1641 april 27. Aan L. Camerarius.¹

Illustris domine,

Est cur gaudeamus Bannerium et cum eo Suedici militis ipsa robora evasisse ingens in quo fuere periculum. Sed eius periculi reputatio movere Suediae rectores poterit, ne diu talem ludant aleam, si praeter spem cadat, multa secum mala tracturam. Caeterum an et imperator aequam² pacem velit et tales conditiones adferat, quae Suediae federi cum Gallia,³ quod sub incude est, praeferri debeant, equidem nescio ideoque totam hanc rem Deo nostrisque rectoribus gubernandam relinquo.

Galli in Italia obsident Eporediam. Leganesius⁴ et militum duces eunt in Portugalliam. In Catalania pugnatur. In Belgicam parantur arma. Sed incommode his paratibus intervenit Sedanensis tempestas. Certum enim est multum militis scribi a comite Suessionensi ducibusque Guisio et Bulionio. Nec minus constat lateque a cardinali Riceliaco spargitur in ipsorum invidiam aliquid eos cum Hispano pepigisse ac signasse. Quale vero id sit, nescitur. Aula id durius interpretatur. Nobilitas hic et plebs comitis Suessionensis vices magis dolent quam eum accusant. Ipsi principes se federatos dicunt pro orbis christiani pace, favorabili titulo. Si cupiditas regis ad occupandum Sedanum apertius erumpat, quid facturus sit princeps Arausionensis, dubitatur. Est enim Bulionio satis propinquus⁵ et virtutum Suessionensis, ut dicitur, non iniquus aestimator.

Haec me sollicitum habent nec minus consiliorum in Anglia magna caligo. Omnino autem legationes istae Anglicae et Danicae et Palatinae⁶ mihi persuadent hunc annum electori Palatino inter verba periturum. Aliquid tamen sit, si in parlamento Angliae iam nunc constituatur, quid faciendum sit colloquiis sine fructu vanescentibus. Suedi autem si bellum gerere perseverant, optandum est multas ob causas, id ut faciant in Austriae aut Bohemiae aut Bavariae regionibus, praesertim cum Brandenburgicus elector poenitentiam ostendat belli in Suedos⁷ et ab eo exemplum id manare latius possit.

Quale fedus Anglia cum Batavis⁸ velit, haud satis intelligo. Nam neque Batavos contra imperatorem neque Anglos contra Hispanum arma sumpturos credo.

Portugalliae res, ut recte iudicat ill. Dom. vestra, festini auxilii indiget. Nam XXX millia contra eos in armis habere dicitur rex Hispaniae. Naves maxime expetunt Portugalli et a Gallis et a Batavis inhiantes argentariae ab America classi. Et hic quidem quae volunt impetrabunt facile. Sed Batavos offendet postulatum de reddenda Brasilia. Per Indiam quoque Asiaticam malent per horum temporum occasionem res suas promovere quam exspectare dum invalescant res Portugallorum.

Brisaci sunt iam et Ossenvillius et Erlachius⁹ suspecti mutuo ac discordes. Quae res vereor ne augeat accepta ibi iam incommoda.

1 Copie Uppsala, UB, E 388a, 278. Gedrukt Epist., p. 675 no. 1489.

2 De copie te Uppsala geeft: aeque.

3 Het verdrag tussen Frankrijk en Zweden werd in juli 1641 verlengd.

4 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan (no. 4996 n. 15). ‘Eporedia’ is Ivrea in Piemonte.

5 De moeder van de hertog van Bouillon was Elisabeth van Nassau (1577-1642), halfzuster van Frederik Hendrik.

6 De Engelse gezant op weg naar Regensburg, sir Thomas Roe (no. 5143 n. 7), de Deen Christoffer von der Lippe (E. Marquardt, Danske gesandter, p. 7) en, namens Karl Ludwig van de Palts, Konrad de Spina en Georg Johann Peblitz (no. 5033 n. 5).

7 Friedrich Wilhelm, keurvorst van Brandenburg, sloot op 24 juli 1641 een wapenstilstandsverdrag met Zweden.

8 Een verdrag tussen Engeland en de Republiek kwam niet tot stand (no. 5023 n. 9).

9 Paul Le Prévost, baron van Oysonville, en Johann Ludwig von Erlach, resp. adjunct-goeverneur en goeverneur van Breisach (no. 4994 n. 15-16).

[p. 258]

Multiplices illae Dani cum imperatore controversiae ad actus parum amicos provectae, Danum si adiungere causae nostrae non possunt, at certe, ne nobis noceat, impedient. Et audio firmari fedus quod inter Suedos Batavosque conceptum fuerat,¹⁰ Danum maxime tangens. Lunaeburgica et Hassica in loquendo libertas non est ex gustu imperatoris. Sed saepe saluberrima sunt quae palato minus sapiunt.

Deus et haec et alia ad bonum regat orbis christiani idemque ill. Dom. vestrae omnia largiatur prosperrima et laetum inter literatos otium.

Ill. Dom. vestrae perpetuae observantiae debitor
H. Grotius.

10 Het verdrag tussen Zweden en de Republiek was op 11 september 1640 te Stockholm getekend. De ratificatie werd door mr. Johan van Duynen (no. 5079 n. 7) overgebracht.

Lutetiae, 17/27 Aprilis MDCXLI.

Bovenaan de brief in de copie te Uppsala: Rec. Leidae, a.^o 1641, 4 May st. n. MP.