Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4971. 1640 [december] 15. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Deum iterum precor, ut quicquid de domicilio constitutura est Excellentia vestra, id omne ipsi domuique ipsius bene vertat. Suediae Palatinaeque familiae gratulor, quod parata etiam in posterum habitura sibi sint consilia prudentiae per longam aetatem multosque casus quaesitae; mihi vero gaudeo, quod ubicumque victura est Excellentia vestra, ibi me certum amicum esse habiturum confidam.

Si majoris Anglorum partis valent desideria, arma a Scotis in Austriacos vertentur. Caeterum aulae consilia non semper populorum votis respondent. Forte quae in hominum quorundam eminentium fortunis ibi evenit mutatio, etiam consiliorum aliquam mutationem adferet. Exspectemus et, si evenerit, fruamur.

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a. ep. 269, Gedrukt Epist., p. 659. Verschillen in orthografie en aperte onjuistheden in de copie Uppsala zijn niet gesignaleerd. Ludwig Camerarius was als Zweeds gezant in Den Haag op 11/21 augustus teruggeroepen, maar zijn pensionering werd eerst in september 1641 volledig geëffectueerd.

[p. 664]

Audimus hic bene convenire inter imperatorem et Bavarum². Quid autem Bavarus, ubi aliquando ad colloquia ea de re ventum fuerit, Palatinis principibus³ sit oblaturus, valde aveo scire. Conjecturam inde capiemus, quanti aut regem Angliae Daniaeque faciat Bavarus aut duo isti reges Palatinum. Principem Rubertum seorsim tentari pridem audivi, sed absit, ut credam eum conditiones suas separaturum a capite familiae suae et illaturum discordiam inter eos, qui, ut maxime concordent, aegre recuperabunt veterem dignitatem.

Si de coronanda uxore⁴ hoc tempore imperator cogitat, apte dici potest:

magna otia coeli:

Non est, quod video, non est quod agatur apud vos.⁵

Mirus hic rumor ruit, quem falsum esse velim quamprimum cognoscere, de morbo et Lunemburgici et Bannerii⁶ ex veneno, unde et alii perierint. Copias autem Bannerii refectas merito gaudemus.

Fridbergae captam urbem a Glenio⁷, arcem contra eum defendi et hic audimus. Additur derelicta a Saxonicis Zuichaviae obsidio.

Tam Polona quam Dana nobilitas, quibus non minus juris est in reges suos, quam regibus in ipsos, non facile ferent suam quietem, securitatem ac reditus turbari ob controversias regnis inutiles. De Prussiae civitatibus idem arbitror. Si electoris Brandenburgici filius⁸ ad electoratum pervenit, optabit forte citius pacem cum Suedis quam consequetur.

In negotio foederis Suedici cum Gallis⁹ strenue laborat D. Salvius¹⁰ et ego hic non desino secundas agere. Sed multis nodis res implicatur et jactant Galli supra alia prospera elati Catalanicis motibus se pacem habere posse cum volent; an et qualem volent, multum dubito. Interim tempus ab exitu non longe est neque hoc ignorat hostis.

De novem obsidibus, quos Gallis dedere Catalani pro auxiliis, tres in aulam veniunt acturi simul negotia suae gentis¹¹. Maritimis advectionibus multum sine suo damno consulere Catalanis poterunt Batavi.

Rusdorfii Vindicias¹² legam libens. Amavi semper ejus ingenium ac de eo sic judicavi vias eum non semper iniisse, quae essent optimae, sed eas tamen ab eo quaesitas, quas bono suorum principum aptissimas judicavit.

Ginettius cardinalis¹³ Augustam transiit iturus, ut creditur, Ratisbonam. Marescallus Hornius¹⁴ a Monacho Ingolstadium translatus libertatem exspectat aut a pace aut a foedere inter Suediam Galliamque. Hi, qui Hohentwilam custodiunt, excursus fecere Altkircham usque.

2 Ferdinand III en Maximiliaan I, keurvorst van Beieren.

3 Karl Ludwig van de Palts en zijn broers Ruprecht, Moritz, Eduard, Philipp en Gustav.

4 Maria Anna, zuster van Philips IV van Spanje.

5 Juvenalis, Sat. VI, 394-395.

6 Resp. Georg, hertog van Braunschweig-Lüneburg en de Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér. Vgl. ter zake no. 4956.

7 Gottfried Huyn, graaf van Geleen, keizerlijk bevelhebber.

8 Friedrich Wilhelm (1620-1688), na de dood van zijn vader Georg Wilhelm († 1 december 1640) keurvorst van Brandenburg.

9 Het verdrag tussen Zweden en Frankrijk werd in juni 1641 verlengd; zie Du Mont, Corps Dipl. t. VI. I, p. 207vv.

10 Johan Adler Salvius, Zweeds gezant in Hamburg; vgl. no. 4938.

11 Niet geïdentificeerd; vgl. no. 4967. aant.

12 Vindiciæ cavsæ Palatinæ; sive Adsertio & Deductio Juris inviolabilis ligitimæ Successionis, Serenissimi et celsissimi Principis, Caroli Ludovici, Comitis Palatini ad Rhenum, ...in Electoratvm & Comitatvm Palatinvm, ...Autore Ioanne Ioachimo à Rusdorf... Anno Domini MDCXL. Johann Joachim Rusdorf, diplomaat en staatsman in dienst van het huis van de Palts, was eind augustus 1640 in Den Haag overleden.

13 Marzio, kardinaal Ginetti; hij was door Urbanus VIII teruggeroepen als diens vertegenwoordiger ter Keulse vredesconferentie en werd 1640-1642 legaat in Ferrara.

14 De Zweedse veldmaarschalk Gustav Karlsson Horn; hij bevond zich in Beierse krijgsgevangenschap.

[p. 665]

In Rhaetis Bormienses et adjuncti illis aliorum pagorum legati quidam jussi de caede Plantae¹⁵ cognoscere. Missi ad Oenipontem alii¹⁶ ad expediendas res novi foederis, qui in fraudem libertatis Engadinorum, ne quid agatur, ablegati sunt; tanta est inter ipsos dissidentia. Galli Rhaetos plane non curant. Sed qui et Gallicas antehac sectati sunt partes, ut Gullerus¹⁷ et Hildenstenii¹⁸, militiam sub Hispano sumpsere. Pensionum, quas Hispani Rhaetis debent, pars soluta est, pars nondum.

In Italia induciae adhuc sunt, sed fore ut brevi abrumpantur ajunt Galli, qui interim Casali de rebus necessariis et recenti milite prospexerunt. Leganesius¹⁹ autem aegre exercitum conservare dicitur, quod imperare Pedemontanis non possit, ut antehac, arma, commeatus, pabula.

Deus Excellentiam vestram, illustrissime domine, diu sospitet.

Excellentiae vestrae omni observantia devinctus
H. Grotius.

15 Rudolf Planta von Steinberg; vgl. no. 4958, n. 19.

16 Niet geïdentificeerd; hun vertrek wordt bericht in de Gazette 1640, no. 158 p. 838 dd. 15 december.

17 Johann Peter Guler von Weinegg (1594-1656).

18 Julius Otto von Schauenstein, baron van Haldenstein, en diens zoon Thomas, in 1643 schoonzoon van Ulysses von Salis-Marschlins. Het bericht van hun overgang in Spaanse dienst is onjuist.

19 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan.

Lutetiae, 15 [Decembris]²⁰ 1640.

20 Volgens copie Uppsala. De uitgave der Epist. dateert ‘15 Octobris’, dat niet in de wekelijkse reeks past; er is al een brief van 13 oktober.

Adres: Ludovico Camerario, reginae regnique Sueciae consiliario et legato apud praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Redd. Hagae 13/23 Decemb. 1640.