Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4778. 1640 augustus 11. Aan A. Oxenstierna¹.

Excellentissime atque illustrissime domine,

Quo tempore Mileraeus² cum parte copiarum e castris egressus obviam illis, qui a Dorlano cum carris venerant, in reditu erat, Lamboius³ circa horam post meridiem tertiam simulato consilio alia parte castra oppugnandi, ad quam et ex oppido fiebat eruptio, vertit se ad eam partem, quae Ranzovio⁴ attributa fuerat castellumque pro castris situm bis cepit, bis etiam perdidit, cum interim alii Hispanorum cum multis fascibus sperarent se posse implere fossas castrorum et ita in castra penetrare. Multum Gallis profuerunt machinae et Halerii⁵ cum copiis adventus sub ipsum illud tempus et voluntariorum virtus. Itaque depulsus hostis Duacum versus se recepit. Galli suorum sexcentos ferme amisere, Hispani plures. Cum haec secundo Augusti evenissent, sequentibus diebus abundante jam pulveris copia impleti fuere cuniculi, quorum uno erumpente dissiliit quoddam adhaerens moenibus urbis propugnaculum, ita ut per eam ruinam aditus jam Gallis in urbem foret; at oppidani, qui validiores sunt quam miles praesidiarius, ultimum periculum praevenire volentes rem ad pactiones deduxere estque in hac urbe fama jam potiri oppido Gallos. Reprehenditur Lamboius, quod non aut Halerium potius adortus sit, antequam is se cum Mileraeo conjungeret, aut quod non castra oppugnavit maturius, dum adhuc e castris bona pars aberat et longe erat Halerius.

De urbe Taurinorum disseritur varie. Leganesius⁶ castra Harcurtii⁷ quinquaginta machinis infestat; in urbe non desunt ea, quae maxime sunt necessaria. Ut cuncta Gallis e voto fluant, duorum aut trium mensium restat negotium.

Chiausius Turcicus⁸ in hac urbe est; negat quicquam esse de morte Ebrahimi⁹.

Video ita judicari a plerisque istam junctionem Bannerii¹⁰ cum sociorum copiis, quae nuper facta fuerat, plus dissidiorum quam fructus¹¹ attulisse.

1 Gedrukt Epist., p. 638; Oxenst. Skrifter 2. afd. IV, p. 63.

2 Charles de La Porte, hertog van La Meilleraye, maarschalk van Frankrijk.

3 Wilhelm, baron van Lamboy, keizerlijk bevelhebber.

4 Josias, graaf van Rantzau.

5 François de l'Hospital, sieur du Hallier.

6 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan.

7 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt-Armagnac.

8 Mustafa chiaus.

9 Ibrahim, sultan der Ottomanen.

10 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér had zijn leger op 15-16 mei verbonden met Franse en Duitse legers.

11 De uitgave der Epist. heeft abusievelijk: fractus.

[p. 448]

Catalaniae motus rex Hispaniae novo quodam prudentiae genere sanavit. Nam improbitatis iis, quae milites fecerant, populo vetera jura salva promisit atque etiam praefectum eum¹² dedit, quem optabant maxime.

Haec sunt quae nunc habemus, quibus vota addam, Excellentissime et illustrissime domine, pro tuae Sublimitatis, reginae¹³ regnique Suedici et christiani orbis bono.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

12 Garcí Gil Manrique, bisschop van Barcelona; vgl. no. 4776, n. 18.

13 Christina van Zweden.

Lutetiae, 11 Augusti 1640.

Rediere Brissacum et Erlachius et Hatzfeldius¹⁴. Verum iis absentibus octoginta Galli equites in urbem educti, quibus praeest Ossenvillius¹⁵ Gallos haud dubie validiores in ea urbe fecerunt.

Iussit rex diligentius inquiri in eam vim, quam Possiaci factam scripsi antehac¹⁶. Sed nihil boni exspecto; ita omnia hic corrupta sunt.

Constat in urbe Atrebatum fuisse dissidia aliis urbem dedere volentibus, nolentibus aliis, interim castra iterum oppugnata. Heri intratam a Gallis urbem multi hic credunt.

14 Verschrijving voor ‘Hatstenius’. Bedoeld zijn Johan Ludwig von Erlach en Philipp Eustachius von Hattstein, resp. goeverneur en ondergoeverneur van Breisach.

15 Paul Le Prévost, baron van Oysonville; hij was door Lodewijk XIII aangesteld tot adjunct van de goeverneur van Breisach en bleef dat tot diens dood in 1650.

16 Vgl. no. 4745 dd. 21 juli.

Adres: Axelio Oxenstiernae, sacrae reg. Maj. regnorumque Sueciae senatori et cancellario.