Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3466. 1638 februari 20. Aan A. Oxenstierna⁵.

Excellentissime atque Illustrissime Domine,

Is, de quo scripseram⁶, Livo⁷ nomen habens Alexander van der Heiden⁸ ab Eusebio⁹ Vindice¹⁰ que auditus et torque donatus ivit ad aulam Aristophanis¹¹ literas ferens ad eum, qui ibi lactucas¹² curat¹³. Ego rogatus ei literas ad Cyrillum¹⁴ dedi nihil aliud quam aditum ei parantes. Si illud de Moldavia¹⁵ ea, quam proposuerat, ratione, non facile apparet, majus tributum¹⁶; si nec hoc succedit, vult Tartaros¹⁷ per Claudium¹⁸ immittere in Manlianas¹⁹ terras et loca quaedam capere in Polonia²⁰: Super postremo hoc consilio disserens ostendi, quae mala inde sequi possent. Rectius forte fore eam rem fragis²¹ tractandam permittere, quibus id genus hominum esset satis notum. Me tamen hac in re suadendi aut dissuadendi nulla habere mandata. Siquis hic veniret a Ragoskio²², apud eum de se nullam volebat fieri mentionem. Egit plurimum cum Iosefo²³. Et hoc quidem negotium quo exiturum sit, dies docebit.

5 Gedrukt Epist., p. 304; Oxenst. Skrifter 2 afd. II, p. 445.

6 No. 3436, p. 60.

7 Het woord staat in cijfer: 60.37.81.73.

8 De naam staat in cijfer: 80.60.74.20.70.6.10.72.66. 81.49.31. 10.33.66. 14.106.10.33.31.217.246. De voornaam ontbreekt in de uitgave der Oxenst. Skrifter.

9 Schuilnaam voor De Richelieu.

10 Schuilnaam voor Lodewijk XIII van Frankrijk.

11 Schuilnaam voor Murád (Amurath IV), sultan der Ottomanen.

12 Lactuca is een codenaam voor Frankrijk.

13 Philippe de Harlay, graaf van Césy.

14 Cyrillus Lukaris, patriarch van Konstantinopel. De naam ‘Cyrillus’ staat in de tekst in cijfer: 12.2.66.79.7.112.69.16. Zie voor de brief no. 3459.

15 De naam ‘Moldavia’ staat in de tekst in cijfercode: 61.73.60.10.70.48.70.(=71).27.

16 Het woord ‘tributum’ staat in de tekst in cijfer: 107.71.11.81.68.48.61.

17 Het woord ‘Tartaros’ staat in de tekst in cijfer: 68.76.(=70).66.77.80.66.73.67.

18 Codenaam voor Polen.

19 Manlius is een schuilnaam voor Ferdinand III.

20 De naam ‘Polonia’ staat in de tekst in cijfer: 82.73.60.42.7.(=6).71.80.

21 Fraga is een codenaam voor Zweden.

22 Georg Rákóczi. ‘Ragoskio’ staat in de tekst in cijfer: 66.27.9.73.67.15(=58).79.59. Zijn afgezant was Heinrich Meerbot.

23 François Leclerc du Tremblay -père Joseph-. ‘Iosefo’ staat in de tekst in cijfer: 79.59.76.72.13.42.

[p. 102]

Ego his diebus Chavigniacum¹ conveni. Dixi ea, quae rex Daniae² D. Salvio³ significari jusserat quaeque ille responderat, placebant. Commendavi simul curam ducis Vinariensis⁴ et ut a paciscendo cum caesare⁵ averteretur landgravii Vidua⁶. Promisit, ut hic solent, liberaliter.

Ceterum Guebrianus⁷ dictus eo ire cum copiis non ivit. Pecunia duci missa est praeter illam priorem de qua scripseram⁸, ad L millia scutatorum. Parum habet peditis ad peragenda obsidia tutandaque ea, quae cepit. Ne equitis quidem satis, ut in Germaniam penetret. Interim habebunt unde se ad tempus alant.

Mitto rerum ibi gestarum narrationem⁹ paulo accuratiorem missam mihi a filio¹⁰. Mitto et edictum Anglicum contra pontificios¹¹; seriaene voluntatis indicium an commentum ad placandos puritanos, videbimus.

Quidam his diebus vir illustris¹² missu procerum ad me venerat suadens. ut de Tartaris¹³ negotium Vindicis hominibus proponerem. Dixi mihi id non e re videri; Sophos¹⁴ cogitaturos, quid ea in re factu esset opus. Vellent isto odio nos onerare eoque difficiliores facere Mimnermi¹⁵ vias.

De Rinfeldio nihildum scimus. Rumor hic est agere ducem Vinariensem cum duce Hohentwilae¹⁶, ut is deserto duce Wirtembergico¹⁷, qui cum imperatore¹⁸ transegit protestantium malo, arcem eam tradat juveni Wirtembergico¹⁹, qui in castris est Vinariensibus, et spem esse boni successus.

Dux Longavillanus²⁰ per ducatum Burgundiae copias in comitatum ducit novas.

Imperiose satis Galli cum amicis agunt. Nam et viduae Sabuadi²¹ dura minati sunt, nisi a se abigat Menottum jesuitam²² a bello satis alienum, et per Estraeum²³

1 Léon le Bouthillier, graaf van Chavigny.

2 Christiaan IV.

3 Johan Adler Salvius, Zweeds gezant, residerende te Hamburg.

4 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

5 Ferdinand III.

6 Amelia Elisabeth van Hanau-Münzenberg, weduwe van Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel.

7 Jean-Baptiste de Budes, maarschalk van Guébriant.

8 No. 3453.

9 Ontbreekt.

10 Diederik de Groot.

11 Zie no. 3464, p. 99 n. 6.

12 Niet geïdentificeerd.

13 ‘Tartaris’ staat in de tekst in cijfer: 77.70.66.68.80.66.71.63.(=67).

14 ‘Sophi’ is een codenaam voor Zweden.

15 Codewoord voor vrede.

16 Konrad Widerholdt, gouverneur van Hohentwiel.

17 Eberhard III, hertog van Würtemberg.

18 Ferdinand III.

19 Roderich, hertog van Würtemberg-Weiltingen.

20 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

21 Christina, weduwe van Vittorio Amedeo van Savoye.

22 Pierre Monod.

23 François Annibal, markies van Coeuvres, hertog van Estrées.

[p. 103]

egere apud pontificem¹, ut Mazarinus² huc remittatur Eusebio³ percarus. Neutrum obtinuere. Volunt illi⁴ res suas suo ex usu ordinare, non ad aliorum desideria.

Polonos satis multos Hispanis in Belgica venire auxilio audimus.

Quo ordine hic sint ea, quae dixit Livo⁵ an rumor quaeratur et terriculamentum apud Hannibalem⁶ dubitare cogor, quod tanto cum strepitu res tractata est. Ait tamen ille homo flagranter expetere Vindicem, ut fiat protector Cosaccorum⁷. Id vere esset quod dicitur, longas regibus esse manus.

Deus, Excellentissime et Illustrissime Domine, regno, reginae⁸ Tuaeque Sublimitati propitius adsit.

Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.

1 Urbanus VIII.

2 Giulio Mazzarini -Jules Mazarin-.

3 Schuilnaam voor De Richelieu.

4 Dit woord ontbreekt in de uitgave der Oxenst. Skrifter.

5 Het woord staat in cijfer: 6.(=7).71.48.42.

6 Schuilnaam voor Ferdinand III.

7 De woorden ‘protector Cosaccorum’ staan in de tekst in cijfer: 82.66.73.77.75.12.77.17.66. 12.17.76.27.39.119.73.66.81.16.

8 Christina van Zweden.

Lutetiae, 10/20 Febr. 1638.

Rinfeldium teneri a CCCC militibus, opugnari quatuordecim machinis discimus. Imterim excursus fieri in agrum Wirtembergicum.