Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3424. 1638 januari 16. Aan P. Schmalz⁹.

Praestantissime Domine,

Multum tibi debeo et pro literis, quas 25 Novembris V. Cal.¹⁰ ad me dedisti, et pro iis, quae accedunt, exemplis duorum foederum Britannicorum¹¹. Legi utrumque. In priori pro nobis nihil, contra nos forte quaedam. Alterius foederis conditio, a qua pendet, insperabilis¹² est. Et si sperari potest, impleri nequit sine nostro damno. Captiones praeterea videor mihi videre¹³ non paucas. Numquam

9 Hs. Stockholm, RA. Gedrukt Epist., p. 395; Oxenst. Skrifter 2 afd. IV, p. 614. Peter Abel Schmalz was secretaris ter Zweedse kanselarij.

10 Ontbreekt.

11 Het betreft hier de onderhandelingen te Hamburg; zie no. 3409 en no. 3422.

12 De uitgave der Epist. geeft de lezing: ‘ea sperabilis non’.

13 In plaats van ‘videor mihi videre’ geeft de uitgave der Epist. de lezing ‘indicat mihi addere’.

[p. 40]

facturos aliter credidi rectores nostros¹ quam nunc faciunt, quum testudineo eunt gradu, eo sane justius, quod ipsi Britanni, quorum proximos haec res tangit maxime, nihil admodum properant speculantes, quid ferant tempora, ut Veneti, quibus nunc cum imperatore² et Hispano³ belle convenit.

Epistolas ad te meas posthac recta Hamburgum ad Verpoortium⁴ mittam idque jam facere coepi. Quas ad M.⁵ D. cancellarium⁶ scribo, soleo per D. Spiringium⁷ curare. Spero nihil penes ipsum peccatum iri, quominus quam celerrime curentur. Nam his talibus, ut scis, literis, multum utilitatis nec parum gratiae adimit mora.

Scripsi antehac⁸ putare me, de quibus scribis, Tartaros esse Tauroscythas illos Euxini accolas, apud quos qui fuere⁹ motus, eos jam decedisse omnesque in Turcae¹⁰ repositos¹¹ clientelam ex Constantinopolitanis literis disco. Ragoscio (?)¹² etiam nunc male cum ea aula convenit, quae, ne de Hungaria, Polonia, Transilvania vexanda cogitet, satis habet negotii ad Persicum accedente Moscovitico bello ob Asachum.

Quid Daniae rex¹³ fecerit adversus classem Spiringianam¹⁴, jam Dantisco didici. Laeta vero commissio Suedis spectantibus.

Videris, credo, formulam sacramenti equitum immaculatae Virginis in Polonia. Nugas quis non putet? sed tales sunt, quae ducant¹⁵ seria. Et hoc jam olfacere videntur non protestantes modo, sed et romanensium prudentiores.

Nos recte valemus tibique ac tuis annum hunc precamur felicem, cujus initia hic per ludos jocosque et amores amaenos transeunt¹⁶.

Vale, praestantissime domine¹⁷.

Tuae Praestantiae addictissimus omni studio
H. Grotius.

1 Gabriel Gustafsson Oxenstierna, Jacob de la Gardie, Karl Karlsson Gyllenhielm, Gabriel Bengtsson Oxenstierna en - als plaatsvervanger van de rijkskanselier - Axel Banér.

2 Ferdinand III.

3 Philips IV.

4 Jacob Adriaensz. Verpoorten, koopman te Hamburg.

5 De uitgave der Epist. geeft de lezing ‘illustrissimum’.

6 Axel Oxenstierna.

7 Petter Spiring Silvercrona.

8 Vgl. no. 3211 (dl. VIII) dd. 16 augustus 1637 aan Axel Oxenstierna.

9 De uitgave der Epist. geeft de lezing: ‘fecere’.

10 Murád (Amurath IV), sultan der Ottomanen.

11 De uitgave der Epist. geeft de lezing ‘receptos’.

12 De uitgave der Epist. geeft de lezing ‘Augoscio’. Het nieuws over de wrijving tussen Georg Rákóczi en het Turkse hof heeft Grotius wellicht bereikt via Charles Marini; vgl. VIII, p. 824.

13 Christiaan IV.

14 Isaac Spiring; vgl. VIII, no. 3369 p. 763.

15 De uitgave der Epist. heeft de lezing: ducunt. Voor de eedformule zie men VIII, p. 764 n. 1.

16 De uitgave der Epist. geeft de lezing ‘transferuntur’.

17 De woorden ‘praestantissime Domine’ ontbreken in de uitgave der Epist.

Lutetiae, 16 Ianuarii novi. Cal. anni¹⁸ 1638.

18 Het woord ‘anni’ ontbreekt in de uitgave der Epist.

[p. 41]

Valde solliciti sunt Galli de Curtianis¹ mandatis; quotidie me adeunt percunctatores. Puto nunc Suedis evenire quod olim Parthis, de quibus festivum adagium refert Plinius², quo plus bibissent Scytharum legati, eo plus sitire Parthos³.

1 Ferdinand Siegmund Kurz.

2 G. Plinius Secundus (23-79).

3 Cf. Plinius, Nat. Hist. XIV, 148: scitumque est Scytharum legati quanto plus biberint, tanto magis sitire Parthos.

Adres: A Monsieur Schmalze, secrétaire de M. le Grand Chancelier de Suède. A Stockholm.

In dorso met andere hand: Hamburg, le 16 Fevrier 1638.