Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3086. 1637 mei 20. Aan Willem de Groot⁴.

Mitto ad te, frater, apertas meas ad Cl. Salmasium⁵ literas; quas obsignes mittasque rogo, simul cum alteris, quae ad eundem sunt a Puteanis⁶. Scripsit⁷ ipse mihi se, dum Brilae haeret glacie retentus, rogatum a Cloppenburgio⁸, qui argumentum danisticum jam et latine tractare vult, ut operi ipsius epistolam adderet. At sibi epistolam molienti e rerum copia librum⁹ exiisse, quem daturus sit publico ante Arnobiana¹⁰.

Synodus jam habetur reformatorum nationalis Alenconii¹¹. In ea provinciali, quae nuper habita est¹², placuit adversus Amirautium¹³ Testardumque nihil

4 Gedrukt Epist., p. 868. Beantw. d. no. 3110.

5 No. 3077 dd. 16 mei.

6 De gebroeders Dupuy, waarschijnlijk Pierre en Jacques.

7 In een verloren gegane brief.

8 Johannes Cloppenburg; zie over hem en zijn boek no. 3077, p. 292 n. 12.

9 De Vsvris Liber, Clavdio Salmasio, auctore. Lvgd. Batavor. Ex officina Elseviriorum. MDCXXXVIII.

10 Zie over deze uitgave no. 3077, p. 293 n. 2.

11 De synode van Alençon. Het ‘Menconii’ van de Epist. berust stellig op een foutieve lezing van het handschrift.

12 Gehouden te Charenton in de maanden maart en april; zie Bull. de la Soc. de l'Hist. du Protestantisme Français VII p. 408.

13 Moïse Amyraut en Paul Testard.

[p. 308]

tale statui, quale volebant Molinaeus¹ et Rivetus², sed abstineri a publica disputatione.

Rex³ videtur velle, ut aulaea tendant in pompa Sacramentali⁴. Constituerunt censuris coërcere, si quis id faciat; mulctae si exiguntur, eas dependent.

Mileterius⁵ adversus Daillaeum⁶ magnum scribit librum⁷ et quidem latinum, qui sermo minus illi succedit quam Gallicus.

Vale cum nostris tuisque. De Brasseri⁸ ambitu video dubitari. Vide, ne tu te ante tempus fabulis praebeas.

20 Maji 1637.

Petrum⁹ exspecto. Pontani¹⁰ de Mari disertationem¹¹ videre percupiam. Miror Hollandos hoc tempore de suo in Amelandiam jure serio non cogitare. Audio Heinsium¹² metuentem, ne in Salmasii libros vapulet, multum ei blanderi allegato ad ipsum filio suo¹³.

Tibi vere frater
H. Grotius.

1 Pierre Dumoulin.

2 André Rivet, hoogleraar in de theologie te Leiden.

3 Lodewijk XIII van Frankrijk.

4 Het betreft hier het uithangen van tapijten tijdens het rondtrekken van de sacramentsprocessie; vgl. no. 2622, p. 187 n. 2 (dl. VII). Op de Synode van Alençon werd deze kwestie ter sprake gebracht; zie Aymon, Tous les Synodes Nationaux des Eglises Reformées de France II, p. 568.

5 Théophile Brachet de La Milletière.

6 Jean Daillé.

7 Het laatst door La Milletière in het latijn uitgegeven werk was toen - bij mijn weten - Christianae concordiae inter catholicos et evangelicos in omnibus controversiis instituendae consilium ... de fidei per Christi gratiam dono et divina praedestinatione, par T.B.M. 1636. Bovendien publiceerde hij in 1637: Le moyen de la paix chrestienne en la réunion des catholiques et des évangéliques sur les différens de religion, divisé en 4 parties. Première partie. Réfutation de la procédure de M. Daillé en son Examen. Par T.B., sieur de L.M. Paris, 1637.

8 Govert Brasser.

9 Pieter de Groot.

10 Johannes Isacius Pontanus.

11 Voor de titel van dit boek zie men no. 3085, p. 303 n. 7.

12 Daniel Heinsius was met Salmasius op slechte voet geraakt (V, p. 104 n. 8).

13 Nicolaes Heinsius.