Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

[p. 272]

3063. 1637 mei 7. Aan N. van Reigersberch¹.

Mijn Heer,

Men seit hier, dat den president Rosa² in Hollant is, 'twelck ommesien doet, te meer alsoo den vijant ondertuschen oock myne maect van Perrone te willen aantasten.

't Boeck gemaect tegen de electie van den Roomsche coning bij Stella³, die voor desen tegen de paix van Prage⁴ had geschreven, werdt toegelaeten gedruct te werden, maer sonder naem van aucteur ofte van eenige stadt in Vrancrijck, 'twelck toont, dat men nae de vrede verlangt.

Wij sullen hooren, wat monsieur d'Avaux⁵, die nu vertrocken is, te Hamburg sal doen.

Sonnendagh laestleden sijn de graven van Nassau - dat is graef Willems soon⁶ - ende die van den Boreck⁷ bij mij te predicatie ende te maeltijd geweest. Daernae sijn drie landgraven⁸ ende twe graven van Isenburg⁹ mij wesen besoecken.

Ick verlang seer nae mijne papieren; meene oock, dat eenige boecken, die ick in Den Hage gehadt heb, daerbij sullen sijn.

De Fransoisen vechten noch in 't eiland van S.^t Margerite tegen het groote fort; senden den prins van Condé¹⁰ niet nae Provence, gelijck voor desen scheen voorgenomen te sijn, maer nae de Franche Comté, alwaer eenige Lorrainsche trouppes haer vergaderen.

Den cardinael de Valette¹¹ ende sijn ouder broeder, den hertogh van Valette¹², gaen nae Picardie ende sullen het gebiet effen deelen. Mijnheer hertogh Bernhard¹³, die binnen vier dagen vertrect, seit, dat sijn trouppes beter sijn dan voor desen hebbende paerden becomen, waer sij geconnen hebben: ende heeft volle mac(ht) te doen nae occasie.

De handeling van Colen is geschorst ende daerom werdt monsieur Godefroy¹⁴, die geordonneert was om monsieur de S.^t Chaumont¹⁵ ende monsieur d'Avaux op

1 Hs. Amsterdam, UB. coll. RK., R 5 a. Eigenh. oorspr. De ontvangst van deze brief meldt Van Reigersberch op 18 mei (no. 3080).

2 Pierre Roose, president van de Geheime Raad in de Spaanse Nederlanden.

3 Voor de titel van dit boek van Johannes Tilmanus zie men no. 2957, p. 90 n. 6.

4 De Deploratio pacis Germanicae, sive Dissertatio de pace Pragensi; vgl. no. 2913, p. 3.

5 Claude de Mesmes, graaf van Avaux.

6 Maurits Frederik (1621-1638), zoon van Willem, graaf van Nassau-Siegen (1592-1642).

7 Niet nader geïdentificeerd.

8 Dit moeten geweest zijn Friedrich (1617-1655), Christian (1622-1640) en Ernst (1623-1693), halfbroers van Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel. Christian en Ernst hadden op 2 april een bezoek aan Lodewijk XIII gebracht. Friedrich was kort voor 10 april uit Londen naar Parijs vertrokken.

9 Welke graven van Isenberg bedoeld worden heb ik niet kunnen vaststellen.

10 Henri de Bourbon, prins van Condé.

11 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

12 Henri de Nogaret de Foix de La Valette, hertog van Candale; vgl. no. 3060, p. 269 n. 13

13 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

14 Théodore Godefroy, historicus en jurist; zie over hem III, p. 219 n. 5.

15 Melchior Mitte de Miolans, markies van St. Chaumont.

[p. 273]

't stuck van Lorraine ende andere poincten de paix raeckende te instrueren, voor eenige maenden hier opgehouden.

't Boeck tegen de electie van de nieuwen keiser sal, soo men seit, haest uitcomen, maer den auteur is verboden sijnen naem ofte de naem van eenige stadt van Vrancrijck daerbij te stellen.

Men begint hier weder wat te spreecken van het huwelijck van den coning van Polen¹ met des nieuwe keisers suster². De Fransoisen seggen oock, dat eenige van de soldaten, die Warfusé³ tot sijnen dienst hadde genomen, bekent hebben last gehadt te hebben om den prins van Orangie⁴ ende graef Heindric van den Berge⁵ om te brengen.

Wij verstaen de keisersche sterck sijn bij de Lac de Constance, in Swabenlant, bij den Rijn, in Ulm ende op andere plaatsen. Lecco⁶, een Fransche overste, heeft laeten luiden 't fort Mantello ende eenige anderen te willen inhauden tegen het tractaet met den hertogh van Rohan⁷ gemaect, maer nae dat madame de Rohan⁸ seit heeft sulcx geene apparentie ende sal het tractaet⁹ in alles moeten naegecomen werden. Cerbelloni¹⁰ heeft sijne trouppes gereedt bij Colico in de Valteline in te vallen, soo eenigh gebreck mocht sijn in het naecomen van het tractaet, ende alle de Grisons sijn in wapenen om hetselve tractaet te doen executeren. Die van Venegië sien dit aen ende den hertogh van Savoye¹¹ begint te spreecken van neutralitijt.

Wij verstaen, dat de pinck, die brieven voor ons bracht, andermael bij de Duinkerckers is genomen. Soo daer iet in was, dat wij dienden te weten, werden alle de bekenden gebeden andermael de moeite te willen nemen van hetselve noch eens te schrijven.

Tot Parijs, den 7 May 1637.

Ick en weet niet, oft de papieren van Neef¹² bij de Duinkerckers sijn genomen, dan off daer eenige verandering in is voorgecomen.

1 Wladislas VII (IV).

2 Cecilia Renata, zuster van Ferdinand III.

3 René de Renesse, graaf van Warfusée.

4 Frederik Hendrik.

5 Graaf Hendrik van den Berg (1573-1638).

6 Henri de Chaumont, baron de Lecques.

7 Henri, hertog van Rohan, luitenant-generaal van de Franse troepen in Graubünden en de Veltlin.

8 Marguerite de Béthune, hertogin van Rohan.

9 Deze overeenkomst was tot stand gekomen op 26 maart 1637 tussen Henri, hertog van Rohan en de Zwitserse kolonels.

10 Johann, graaf van Cerbellon -Giovanni, graaf Serbelloni-.

11 Vittorio Amedeo, hertog van Savoye.

12 Zie voor deze schuilnaam van Frederik Hendrik J. Fox, Hugo de Groot en de Gravin van Hohenlohe-Langenburg in Nederlands Archievenblad, 1962, p. 30 vv.

Adres: Mijn Heer Mijn Heer Reigersberg, raedt in den Hoogen Raide in Hollant In Den Hage.

In dorso schreef van Reigersberch: Broeder de Groot, den 7 May 1637 wt Paris.