Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

[p. 58]

2533. 1636 april 1. Aan F. Sprecher¹.

Nobilissime Domine,

Multum doleo quod, quas ad te miseram Genevensi via literas, non recte pervenerint. Tuae ante has, quae datae sunt III Januarii novi Cal. postremae exeunte anno scriptae fuere, quibus respondi XIV Januarii². Ante id tempus scripsi et XX Novemb. et IV Decembris³ post eas, quas a me ultime habuisse te scribis. Ut insidias caveam literas meas captantium, has beneficio legati Britannici⁴ Tigurina via mitto.

De prospera valetudine mea certum te facio et tuam opto quantum cujusquam. Negotia mea tanta nunquam erunt, ut non primo loco ponam amicitiae tuae mihi dulcissimae cultum.

Capita illa Rhaetis proposita⁵ vidi sane dolens, si Rhaeti tam bene de rebus suorum meriti cogantur vim imperii, quae, ut recte dicis, penalibus indiciis tacenda est, amittere, et si in Valle Telina exemplum datur, quid protestantes, ubi impuri sunt, exspectare debeant. Quare spero bonitatem regis⁶ et legati⁷ prudentiam temperamentum reperturas, quo et commune Rhaetorum et pars eorum egregia protestantes non tantum in societate maneant, sed et in eo, quem toties testati sunt, animo.

Res Suedicae melius meliusque procedunt Deo non sinente eos laetari illata nobis injuria, qui, cum periculis exemti sint tot Suecorum regisque ipsius⁸ sanguine, gratiam, quam debent, in facta palam hostilia mutarunt, sexies ex eo caesi, penultimo praelio exuti equitatu prope omni, quod Bannerio⁹, cui nunc se adjunxit e Prussia Wrangelius¹⁰, viam in Misniam Thuringiamque patefecit oculosque omnium iterum in Suecos tanquam Gustavo vivente advertit.

Misit in Suediam magnus cancellarius¹¹ aliis advocandis legionibus, tormentis, commeatibus. Pax, nisi protestantes vel invitos servare propositum magno cancellario foret, ad quem regni Suedici tutores¹² belli pacisque arbitrium rejecerunt, pridem¹³ coiisset, sed ille tam erecto est animo, ut ne contumeliis quidem ullis depelli possit a causae communis cura.

Ab Anglis aliquid boni pro Palatina domo speramus. Galli per se, ut scis, acres

1 Copie Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 2, p. 4. Gedrukt Epist., p. 224. Betreffende Fortunatus Sprecher von Bernegg zie men IV, p. 138 n. 9.

2 Zowel de brief van Sprecher van 3 januari als Grotius' antwoord daarop van de 14de ontbreken.

3 Resp. nos. 2356 en 2376 (deel VI).

4 Burggraaf John Scudamore.

5 Vgl. hierover o.a. nos. 2499 dd. 6 maart aan L. Camerarius en 2527 dd. 27 maart aan A. Oxenstierna.

6 Lodewijk XIII van Frankrijk.

7 François Lasnier; zie no. 2527, p. 52 en n. 15 aldaar.

8 Gustaaf II Adolf, gesneuveld bij Lützen in 1632.

9 De Zweedse maarschalk Johan Gustavsson Banér.

10 Veldmaarschalk Herman Wrangel, vice generaal-gouverneur van het onder Zweden staande deel van Pruisen.

11 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

12 Gabriel Gustafsson Oxenstierna, Jacob de la Gardie, Karl Karlsson Gyllenhielm, Gabriel Bengtsson Oxenstierna en - als plaatsvervanger van de rijkskanselier - Axel Banér.

13 De uitgave der Epist. heeft abusievelijk: ‘quidem’.

[p. 59]

magis etiam stimulantur caesis in Lotharingia ad Ravonem Colredi¹ copiis, adestque huic aulae praesens hortator Bernhardus Vinariensis².

Tui in literis ad magnum cancellarium meis monuisse non desino.

Deus tibi orbique christiano propitius adsit.

Tuae Nobilitati addictissimus
H. Grotius.

1 Jerónimo Colloredo; vgl. no. 2527, p. 51 n. 6.

2 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

Cal. Aprilibus novi Cal. anni MDCXXXVI.