Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2505. 1636 maart 10. Van N. van Reigersberch⁵.

Mijn Heer,

Uwen lesten is van den 22 Feb., die ick op eenen tijt met die van den 8⁶ ende 14⁷ van deselve maent den vijffden deser hebbe ontfangen. Soo wanneer den wint dient, soo dunckt mij, dat aen onse adresse geen faute en valt: daerom continuere ick den ouden voet.

Waerwt het comt, dat Eusebius⁸ over Constans' gesels⁹ advysen claecht, can ick niet wel bevroeden, doch weet Iovinianus¹⁰ wel, dat hij geen oorsaecke daertoe heeft gegeven, want hij hetgene hem wert vertrouwt soo circumspect menageert, dat hij seer selden yet communiceert ende dat niet als aen seer confidente. Doch de luyden sijn seer ombrageux, speculeren diep ende sijn vol inventiën, soodat mogelijck wt opinie oordeelen, die sij verstercken, soo wanneer sij sien, wat persoonen van maximes, de hare contrari, best simboliseren. Off oock Valerius¹¹ daer ten deele geen oorsaecke van is, weet ick niet; dat weet ick, dat eenyge liberalijck communiceert hetgene van Felix¹² comt. Irenaeus¹³ sal wel sorge dragen, maer het ware somtijts goet, dat hij Calaber¹⁴, Numerianus¹⁵,

5 Hs. Amsterdam UB., coll. RK., M 7 e. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Gedrukt Rogge, Br. Nic. v. Reigersb., p. 251. Antw. o.m. op nos. 2470 en 2479 (dl. VI); tesamen met nos. 2511 en 2516 beantw. d. no. 2546.

6 No. 2470 (dl. VI).

7 No. 2479 (dl. VI).

8 Schuilnaam voor De Richelieu.

9 Grotius; Constans is een pseudoniem van Maria van Reigersberch.

10 Pseudoniem van Nicolaes van Reigersberch.

11 Schuilnaam voor Ludwig Camerarius, Zweeds gezant in Den Haag.

12 Pseudoniem van Grotius.

13 Pseudoniem van Nicolaes van Reigersberch.

14 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

15 Codenaam voor Amsterdam.

[p. 18]

Fabius¹ ende sulck slach conde tonen, dat Iustinus² Aristotelem³ niet en vergeet; waertoe hij hem nochtans sonder goetvinden niet durft inlaten als seer sober.

Van Alcaeus⁴ hoort men geen meer gewach. D'intentie is niet alleen alle compangiën in dienst te continueren, maer oock deselve compleet te maecken ende prompte ordre te stellen op hare maentelijcke betalynge, met precise monsterynge op alle tijden, soo in legers als daerbuyten; daertoe presenteert sijne Ex.^tie5 de hant te bieden. Op de achterstallen soude met de solliciteurs werden gehandelt, welcker dienst voor het toecommende onnodych soude wesen, soo wanneer de cappitainen souden weten, op wat cantoir sij haer betalynge precise op den verschijndach souden vinden.

Op 't redres van de zee vallen serieuse deliberatiën ende beginnen de onse couragie te toonen. Tsedert het exploict van die cappitainen wt Zeelant⁶ hebben twee fregatt(en) van de cruycers van Vlissyngen twee van de clouckste fregatten van Dunckercke mannelijck bevochten, d'eene aen strange d'ander in Engelant geiaecht; hadden elck op twintych stucken. In het Texel is een fregatte ingebracht.

Van Luyck hooren wij, dat de pistolen meer cracht op Ian de Waert⁷ ende sijne troupen als de musquetten hebben gedaen ende hij weder over de Mosel was getrocken.

Den heer Beveren⁸ heeft affscheyt alhier genomen, wacht op den wint tot Dordrecht; voor sijn vertreck heeft sijnen dienst aen uEd. gepresenteert.

Van Manlius⁹ is weder een versouck gecommen, doch noch niet gelesen; bijaldien hij niet een absoluyt affscheyt neemt wt sijn dienst, meen ick niet, dat het van eenyge operatie wesen sal¹⁰. De veersen - soo hielt sijn brieff - op de veranderde inscriptie te Romen¹¹, die Pauw seyde van den ambassadeur van Engelant¹² hadde ontfangen ende bij den ambassadeur van Sweden¹³ waren gemaeckt, heeft hij hier overgesonde(n), daer veel copiën van lopen. Wenste wel uEd. mij in het toecommende oock van diergelijcke stoffe mijn deel dede hebben ende van alles, wat daer raers off remarquabels occurreert.

1 Schuilnaam voor Simon van Beaumont, die Grotius was opgevolgd als pensionaris van Rotterdam.

2 Pseudoniem van Grotius.

3 Codenaam voor Holland.

4 Codewoord voor bestand.

5 Frederik Hendrik.

6 Vgl. no. 2497 dd. 3 maart van Nicolaes van Reigersberch.

7 Johan van Werth, ruiteroverste in het leger van Ferdinand II.

8 Cornelis van Beveren uit Dordrecht, belast met een missie naar Engeland.

9 Schuilnaam voor Adriaen Reyniersz. Pauw; men had hem na zijn gezantschap met Johan de Knuyt in 1635 rustig in Parijs gelaten zonder acht te slaan op zijn telkens weer herhaalde verzoek om terugroeping.

10 Rogge, op. cit., p. 253 n. 1: ‘Deze brief van Adr. Pauw d.^o 25 Febr. (Vgl. Resol. v.d. Staten v. Holland 12 en 14 Maart 1636 en Resol. v.d. Vroedschap van Amsterdam van 18 Maart) aan de Staten van Holland is op het Rijksarchief niet gevonden. Latere brieven van dit jaar aan de Staten-Generaal houden alleen het bericht in, dat hij te Parijs afscheid heeft genomen, en een herhaald verzoek om oorlogsschepen naar Dieppe te zenden voor zijn overtocht’.

11 Vgl. hierover VI no. 2465 dd. 7 februari aan Willem de Groot.

12 Burggraaf John Scudamore.

13 Grotius.

[p. 19]

Van betalynge van de scepen van Rochelle¹ spreeckt men niet meer. Wt Brasil hebben wij niet. De rebu(s ....) sal ick schrijven bij beter gelegentheyt.

De advisen van Julian(us)² sijn bij Numerianus van grote consideratie, die oock oordeelt, goet waer, dat yemant van Aristoteles met Tuchydides³ confereerde. Van Catullo⁴ hoort hij garen yet citeren.

Den heer burgemeester Bicker⁵ doet sijn gebiedenisse. Turnus⁶ heeft aengenomen, dat, waer het mogelijck, desen dach bij Caesar⁷ yet soude nader geschieden.

Desen (10) Martij 1636.

1 Vgl. hierover dl. VI no. 2386, p. 392 en n. 9 aldaar.

2 Pseudoniem van Grotius.

3 Bedoeld is Thucydides, schuilnaam voor Axel Oxenstierna.

4 Codewoord voor bestand; Grotius heeft erboven geschreven: Tresves.

5 De Amsterdamse burgemeester Dr. Andries Gerritsz. Bicker; zie over hem III, p. 88 n. 2.

6 Schuilnaam voor Simon van Beaumont, Grotius' opvolger als pensionaris van Rotterdam; in margine heeft Grotius geschreven: Beaumont.

7 Codenaam voor Rotterdam; het betreft de pogingen door Grotius en namens hem ondernomen om zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.

Adres: Mevrouw Mevrouw De Groot tot Paris.

In dorso schreef Grotius: 10 Martij 1636 N. Reig.