Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1852. 1633 juni 28. Van W. van Oldenbarnevelt⁹.

Mijn Heer,

Ick hebbe uEd^s. scrijven van den elfden deser wel ontfangen ende bevinde, dat de wech over Deltoton¹⁰ de seeckerste is.

Mijn dunck Hyades¹¹ wijsselijck gedaen heeft sich te excuseeren om in die

9 Hs. Amsterdam, U.B., coll. RK., A 5c. Eigenh. oorspr. Gedrukt Kroniek Hist. Genootsch. Utrecht 1873, p. 500.

10 Holland.

11 Grotius.

[p. 142]

quartieren¹ ofte daerontrent te blijven. Lyra² in geval van Arctophylax³ kan hem bij Leo⁴ ofte elders employeren. Ick vinde tot Ursa minor⁵ seer weynich apparentie, soodat mijn opinie is, dat Hyades behoorde te resolveren ende op wat voet aen Pleiades⁶ te laeten weten.

Indien Sweden die voet ingaet om alles wat sij hebben eygen te maecken, soo sal haer rijck niet lang dueren.

Van den trefves in Nederlant is weynich te hoopen, want hoe soude men konnen een middelwech vinden tussche beyde de staeten? De eene willen, dat men de Oost- ende Westindissche compagniën contentement geeft, de anderen hebben daer geen last toe; oock is het buyten haer jurisdictie; de eene begeren graef Heyndrick ende Warfusé⁷ herstelt in haere goederen, de andere seggen, dat dat punt den koninck⁸ alleen raeckt ende geen ordre hebben in haere saecken te spreecken. De Hollantsche hebben te veel kromme sprongen: eerst wilde men int handelen van den koninck niet hooren spreecken, nu soude men wel nieuwe procuratie van den koninck begeren ofte tenminsten ratificatie van de substitutie. Somma: men stelt alles int warren, daer den Pau⁹ seer toe arbeyt. Daerbij seggen de gedeputeerde, die van Hollant kommen, dat Vranckrijck twee milioenen getelt heeft ende het derde belooft, twelck genoech is om de Hollanders te engageren tenminsten desen somer oorloch te voeren.

Van Rijnberck hebbe ick uEd. van den 7 deser¹⁰ gescreven; men hout den gouverneur¹¹ sich niet wel gedefendeert heeft. Hij wijt het op gebreck van amunitie van oorloch, evenwel heeft het sich al te slecht. Indien Aquila¹² bijtijts toesiet, soo mochte Aries¹³ wel belet werden van sijne desseinen. Ick kan niet gelooven, dat hij yet van Cancer¹⁴ treckt, hoewel men mij seyt, dat hij gierich is.

Men spreeckt nu niet meer van het accord van de koninginne nochte monsieur¹⁵; dat volck is wonder veranderlijck. Het hof is nu groot tot Brussel, de koninginne, monsieur, hertoch van Nieuburch ende sijn soon¹⁶ sijn alles daer; tsijn kostelijcke gasten, daer evenwel den danck weijnich van sal wesen.

Van de kompste van den cardinael van Spaengnen¹⁷ is het gansch stil. In Silesien mochte wel slaegen omgaen.

1 Grotius verbleef toen te Hamburg.

2 Infante Isabella.

3 Oorlog.

4 Keizer Ferdinand II.

5 Bestand.

6 Willem van Oldenbarnevelt zelf.

7 Graaf Hendrik van den Berg en Renée van Renesse; zie no. 1783, p. 64 n. 6.

8 Philips IV van Spanje.

9 Dr. Adriaan Reyniersz. Pauw (1585-1653), raad en rekenmeester der domeinen van Holland en West-Friesland. De naam staat in de tekst in code: q b t.

10 No. 1848.

11 Diestorff; zie no. 1849, p. 137 en n. 7 aldaar.

12 Brussel.

13 Frederik Hendrik.

14 Frankrijk.

15 Maria de Medici en haar zoon Gaston Jean-Baptiste de France, hertog van Orléans. Zij verbleven, in verband met de moeilijkheden tussen hen en Lodewijk XIII, in de Spaanse Nederlanden; vgl. voorgaande brieven, o.a. no. 1849, p. 138 en n. 4 aldaar.

16 Wolfgang Wilhelm en zijn zoon Philipp Wilhelm; zie no. 1848, p. 136 en n. 12 aldaar.

17 Don Fernando; zie IV, no. 1652, p. 412 n. 11.

[p. 143]

Dit is alles, ende daermede blijve ick,

Mijn Heer,

UEd^s. ootmoedichste dienaer,
G. d'Oldenb.

Den 28 Junij 1633.

Adres (met andere hand): Aen Men Heer Men Heer de Groot etc. tot Hamburcht. Port.

In dorso schreef Grotius: 27 Iunii 1633. Stoutenb.