Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 3

1164. [1627] augustus 13. Van Maria van Reigersberch¹⁰.

Alderliefste,

Desen schrijve ick wt Middelburgh. Ick ben voorleden maendach wt Hollandt vertrocken, sulcx dat ick den uwen, dien ick dese weecke behorde te hebben, ghemist hebbe. Ick en twijfle niet, ofte sal mij naeghesonden werden.

Onderentusschen versta ick wt den bryef, die uE. aen mijn broeder den rentemeester¹¹ gheschreven hebt, de troubelen tusschen Vranckrijc ende Engelandt,

10 Hs. U.B. Amsterdam, coll. RK. A5ld. Eigenh. oorspr. Gedrukt Rogge, Br. Maria v. Reigersb., p. 146.

11 Johan van Reigersberch.

[p. 155]

waervan al eenigen tijdt te voeren loopende gherughten waeren. Caerleton¹ hadde hier zeer hoogh gheaffermeert, dat het dessein op Vranckrijck niet en was, en nu men hem dat zeidt, antwoordt hij, dat de Engelschen wel meer in Vranckrijc gheweest zijn. Het is wonder, dat men daer niet beeter toeghezien en heeft. Ick meene, datter wel zijn, die het wel moegen lijden, al en rouppense niet lude. Deskaelges², die hier van weegen den hertogh van Savoien³ is, en is hier niet om vliegen te vangen. Eenige meenen zij met Spaengen eens zijn. Ick verwonde[re] mij, datter zijn die twijflen, of die van Rotsselle het met de Engelsen sullen houden. Voor mij en gheloove niet, dat se zoo vaerde ghegaen zijn zonder te weeten, hoe zij met die van Rotsselle stonden. Godt wil het rijck ende de goede ingesetenen bewaeren. Hier werdt ghezeidt, dat den prins van Condee⁴ volck light tegen die van de relige.

Over acht daegen en hebbe ick aen uE. niet gheschreven, overmidts ick op mijn vertreck stondt, badt uE. broeder het tselve wt mijne naem te willen doen, denwelcken het ghedaen heeft. Ick hoope uE. immers al mijnne brieven sult ontfangen hebben. Ick en hebbe noeidt weecke verzumdt te schrijven, als doen Intima⁵ quam. Broeder de Groodt heeft uE. int breede gheschreven, dat goedt waer, dat uE. een brief schreef aen die van Rotterdam ende daerbij verzoght betaellinge van de penningen, die verscheenen zijn; uE. sult se ghelieven aen mij te zenden. Sal lieghtelijck een klein reisken van vier ofte vijf daegen doen om de zaecke te gaen recommandeeren. Ick bidde uE. daer wel op te willen letten ende den brieff zoo in te stellen, dat se niet en offensert, oock niet te humbel; ick betrouwe dat uE. diskretie toe. Se dient oock wel gheschreven, opdat se se connen leesen. Ick hebbe daer zijnde eenighe aenghesproecken, die dat meede goedt vinden.

Cornelis is eenighe daegen te Leyden bij Vossius⁶ gheweest; de resolutie is, dat hij noch hier sal blijven, dan het waere goedt, dat uE. eens aen Stangeerus⁷ schreeft ten einde hij hem wat meer aenporde. Hij heeft begrijp ghenogh, maer en is niet nerstych. Zouden hem van Stangeerus ghenomen hebben, dan hebbent ghelaten, overmidts wij hem vreesden daermeede te kort te doen. UE. schrijft van Dirck⁸, dat men met de vrienden van zoude sprecken. Dat is al niet; uE. moet weeten, wat hij der van wil maecken. Hij en kan noch niet leesen, hij gaedt schoel, begundt wat te schrijven. Hij is goedt; uE. weet wel, dat ick altijdt zegge, dat de stoudtste kinderen de gaeuste zijn. Wiltter terdeege bij u zelve op dencken ende mij u meeninge laeten weeten, want een ander en sal daer geen resolutie op zeggen. Bijaldyen uE. hem wilt laeten studeren, zoo moet uE. mij schrijven, waer ick hem doen sal. Pieter sal meede in 't schoel moeten gaen woenen. Drie gelijck is al wat veel, dan ick stelle het teenemael tot u diskretie.

Nieus en kan ick uE. niet schrijven. Men verwacht hier alle dage tijdinge, dat Grol over sal zijn. De laeste tijdingen waeren, dat de galleries besteedt waeren.

1 Sir Dudley Carleton, de Engelse gezant in Den Haag.

2 Alexander, abbé de Scaglia, gezant van Savoye bij het Franse hof.

3 Carl'Emanuele.

4 Henri de Bourbon.

5 Nl. 4 juli; zie n^o. 1158. Over Inthima zie n^o. 1154, p. 138 n. 1.

6 Zie n^o. 1161, p. 150.

7 Zie n^o. 1161, p. 150 n. 3.

8 De derde zoon, geb. 1618, na Cornelis (1613) en Pieter (1614aant.).

[p. 156]

Mijnheer de prins heeft over eenighe daegen gheschreven, dat den viandt zeer naebij was, dan dat hij wel gheresolveert was hem te wachten. Den prins werdt zeer ghepresen van goedt beleidt ende nerstycheyt. De soldaten zijn zeer kourageus. Mijnheer de prins zeidt hem liever doot te laeten slaen als de stad te verlaeten, hoewel zijn broeder die plaets tweemael verlaeten heeft¹.

Hiermeede sal ick blijven

uE. altijdt ghetrouwe
Marie v. Reigersberch.

1 Maurits had in 1595 en in 1606 het veld moeten ruimen.

Alle de vrienden ghebieden haer zeer aen uE. Den tijdt van mijn thuys commen sal begunnen te naerderen. Desen XIII Augustij.

Adres: A monsieur monsieur Grootius a Parijs. Port.

In dorso schreef Grotius: 13 Augusti M.v. Reigersberch. Rec. den 30 Aug.