Simpelveld en Bocholtz door de ogen van Arnold Dydden, pastoor 1571-1616

FF. 17r-17v. [D1 FF. 57r-58v]

^+Accord ende Verdragh sonder prejudicie (1535).
Accord ende verdraegh sonder prejuditie geschiedt sijnde tusschen heer Andries van Doenraet, pastoor van Simpelvelt anno 1535, en joncker Andries van den Haeff, der tijt pachter der abdissen van Valbenoiten van wegen twee deel der grooter thiende van Simpelvelt ende Buchudts.	Accoord en overeenkomst tussen de heer Andries van Doenraet, pastoor van Simpelveld, in het jaar 1536, en jonker Andries van den Hove, in die tijd pachter van de abdis van Val Benoit voor twee derde van de grote tienden van Simpelveld en Bocholtz.
Also ist, dat die abdisse van Valbenoiten heeft twee deel der grooter thiende ende der pastoor van Simpelvelt een deel, onverdeelt door dat geheel kerspel, ende alsulx volgens die aude gewoonten ende nae inhalt der aude registerboecken hiervan wesende, ende sijn die lemiten oft paelen van deeser thienden in alle tijden en alnoch onverdeilt; die paelen sijnt die straet aen den Dorren Boem, landt Ter Heijden, gaande lanx dat Rijck van Aken, op den Heerenpael loepende voor Vleggendal gewande nae die heerlicheit van Eys, lanx die thiende van hoochkercken en die thiende van Eys, competeert die canonicken oft capittel van sinte Paulus binnen die stadt Luijck, ende streek af aen den hoff in den Vogelsanck ende vandaer slaet die thiende van Simpelvelt door Busschenhuijsen, mits over die schoorstein van Elsenhuijs, gaende alles lanx die heerligkeijt van Eijs op nae die Heuls tot Louvenberg, lanx die straet gaende aan den hoff tot Emstenraet, volgens die naebeurlijcke bekentenisse geschiet int jaer 1528 den 7^den daegh maij, wijders oploopende over die Veugel op die Herlenstraes nae den Mijlboom nae den Dooren Boom, also ist dat in 't jaer 1535 den 12^den maij een seekere verdraegh en contact is opgericht tusschen heer Andrees van Doenraet, pastor van Simpelvelt en joncker Andrees van den Haeff als pachter der abdissen van Valbenoiten, omme bij beter gelegentheijt die thienden voorgenant en	Het is zo, dat de abdis van Val Benoit twee delen bezit van de grote tienden en de pastoor van Simpelveld een deel, ongedeeld door de hele parochie heen volgens oude gewoonten en oude Registerboeken hierover, waarbij de grenzen of palen van deze tienden vanuit het verleden en nu nog onverdeeld zijn. De grenspalen beginnen bij de straat van de Dorre Boom, het land ter Heijden, en lopen dan langs het rijk van Aken; via de Heerenpaal lopend langs de velden van Vlengendaal naar de heerlijkheid van Eys, langs de hoofdkerk en de tiende van Eys (zijn in het bezit van de kanunniken of het kapittel van Sint Paulus in Luik) en strekken zich uit tot Vogelzang. En van daar loopt de tiende van Simpelveld helemaal door Bosschenhuizen en over de schoorsteen van het Elsenhuis, helemaal langs de heerlijkheid van Eys over de Huls tot Lovemich, langs de straat naar de hof van Imstenrade, volgens de getuigenis van de naburen gedaan in het jaar 1528 op 7 mei, verder lopend over de Vogel [Drievogels?] op de Heerlenerstraat naar de Mijlboom tot de Dorre Boom. Het is zo, dat er in het jaar 1535 op 12 mei een overeenkomst is gesloten tussen heer Andrees van Doenraet, pastoor van Simpelveld, en jonker Andrees van den Hove als pachter van de abdis van Val Benoit, om handiger de genoemde tienden en met geringere kosten te verzamelen; dus is

+ 17r.

[p. 358]

met minder onkosten te collecteren, also sal heer Andrees pastoor sijn derde deel der thiende voorss., denselven pro indiviso toestaende, voor sijn aenpaert collecteeren en verthiendigen sonder prejudicie der naekoemende pastooren ende voor sijn profijt halden dat Dornvelt, sijn aanvanck nemende van Bongarden Linde ende die straet gaende tot den Huijs van den Bongardt,	zo dat de pastoor zijn derde deel van de tienden, wat dezelfde pastoor onverdeeld toekomt, zal verzamelen en vertienden zonder nadeel voor de navolgende pastoors en dat hij zijn opbrengst moet halen uit het Doornveld, beginnend bij de Bongarder Linde en de straat naar het Huis van de Bongard;
^+desgelijcken die straet gaende van de Bongarder Linde nae die Kostersheijdt sal ook der pastor verthiendigen alleen tot sijn profijt. Dat Busvelt, den Mertensgraeff ende vervolgens lanx die thiende van Eyss, midden door die delle over die Bulkemer gewande. Tusschen die Eijcke boomen boven dat huijs genant Kappart, afgaende nae den Vogelsankput ende opgaende nae Busschenhuisen, op Louvenbergh die Heuls tot den Molsberg ende Bergervelt, desgelijcken die Leentesheijde tot den Jofferenwegh, gaende tot den Honsrugge ende noch lanx den berg gaende tot Souret ende joncker Grijns erff ende die ander rest sal joncker Andrees, pachter der Abdissen, gantz ende geheel voor hem en sijnen profijte verthiendigen, die thienden toe Mengesborn, waervan der voorss. pastoor heeft dat derden deel ende die abdisse voorss. twee deel, jaerlijx uijtbrengende een mudt even, alsulcke sal der pastoor alleen tot sijnen profijte behalden, die thienlammer, hunder, gansen sullen des pastor thiengengers met joncker Andreessen thiengengers t'saemen verthiendigen en verthiendigt sijnde gelijckerhant deijlen nae dat aldt gebrouch, is dit contract oock opgericht bij aller vrientschap, sonder dat een den anderen onrecht sal doen ende sonder argelist als een corpus onverdeylt der voorss. thiende ende sonder prejuditie der successeuren.	eveneens zal de pastoor van de straat vanaf de Bongarder Linde naar de Kostersheide voor zijn eigen profijt innen. [Verder zal de pastoor ook beschikken over] het Bosveld, de Mertensgraaf, en vervolgens langs de 10en van Eys, midden door het dal over de velden van Bulkum. Tussen de eikenbomen boven het zogenaamde Huis Kappart, naar de put van Vogelzang en vandaar naar Bosschenhuizen, naar Lovemich op de Huls tot de Molsberg en het Bergerveld, eveneens de Leentesheide tot de Juffersweg richting de Hondsrug en nog langs de berg tot aan Soureth en de hof van jonker Grijn En voor wat betreft de rest zal jonker Andrees voornoemd als pachter van de abdis hiervan geheel en al voor hemzelf en zijn kinderen profijt hebben. De tienden van Mingersborn, waarvan de pastoor voornoemd het derde deel bezit en de genoemde abdis de andere twee delen, waarvoor zij jaarlijks 1 mud haver krijgt, dat zal de pastoor alleen voor zichzelf houden. De tiendlammeren, kippen en de ganzen zullen de tiendinners van de pastoor en jonker Andrees samen vertienden en daarna volgens afspraak naar oud gebruik verdelen. Al deze contracten zijn afgesloten in alle vriendschap zonder dat men elkaar schade doet of onrecht en zonder wantrouwen mocht een stuk onverdeeld zijn en zonder nadeel voor de opvolgers.
Item anno 58, nae doot van heer Andrees van Doenraet voorss., heeft heer Henrich van Bollandt, der tijt pastoor van Simpelvelt, sig veraccordeert met joncker Baltus van den Haeff, den soen van wijlen joncker Andrees van den Haeff, omme bij alsulcke accordt en contract als voor opgericht te continueren dourende hunne leefdaeghen, alles sonder prejuditie en argelist der succederende pastoren van Simpelvelt.	In het jaar 1558, na de dood van de heer Andrees van Doenraet voornoemd, heeft heer Hendrich Bollant, in die tijd pastoor van Simpelveld, een overeenkomst gesloten met jonker Baltus van den Hove, de zoon van jonker Andrees van den Hove zaliger, met dezelfde voorwaarden als bovenstaand en zonder nadeel en bedrog te onderhouden tijdens hun leven.
Item anno 1572 nae doot van heer Henrich van Bollandt heeft heer Arnold Didden, alias Offermans, pastoor tot Simpelvelt, nae doot joncker Baltus van den Haeff, door vriendelijck begeren van jouffrou Barbara Macereel, weduwe wijlen joncker Baltus van den Haef, dat voorss.	Eveneens na de dood van heer Henrich van Bollandt heeft heer Arnold Didden alias Offermans, pastoor in Simpelveld, na de dood van jonker Baltus van den Hove, op vriendelijk verzoek van vrouwe Barbara Macereel, weduwe van wijlen jonker Baltus van den Hove, het

+ 17v.

[p. 359]

contract oock verbuntelijck geaccordeert, omme dat selve te continueren sonder prejuditie en argelist door ende dat leven van jouffrou Barbara voorss., ende is dit contract verbunden den 27^sten December anno 72, in bijwesen als goede vrienden de edeler eerenfester Leonard van den Haeff, burgemeester der stadt Aken, ende Leonard van Braeckelen, borgreef op den Bongardt ende Gertruyd Voerst sijn huijsvrouw.

voornoemde contract ook officiëel geaccepteerd, nameijk het voort te zetten zonder nadeel en bedrog tot het einde van vrouwe Barbara's leven; en deze overeenkomst is gesloten op 27 december in het jaar 1572, in aanwezigheid als goede vrienden de edele eerzame Leonard van den Hove, burgemeester van de stad Aken en Leonard van Braeckelen, burggraaf/rentmeester op de Bongard en Getruyd Voerst zijn vrouw.