Simpelveld en Bocholtz door de ogen van Arnold Dydden, pastoor 1571-1616

FF. 15r-16r.

^+Copie uijt den vonnisse communicatoir anno 81.	Kopie van burgerlijk vonnis in het jaar 1581.
Philippus bij der gratien Godts Coninck van Spagnien, Cecilien ende van Jerusalem etc., aertshertoge van Bourgoignen, van Lotrijck, van Brabant, van Limburg, van Luxembourgh, van Gelre ende van Milaenen etc.,	Philips, door Gods genade Koning van Spanje, enz.,
den eersten van den deurwerderen oft boden van onsen raede geordineert in Brabant hierop versoght, saluijt:	de eerste van de deurwaarders of boden van onze Raad aangesteld in Brabant, gegroet:
Van wegen onsen wel beminde in Godt dabdisse en convent des Godtshuijs Valbenoiten, met haer gevoeght den pastoor van den dorpe van Simpelvelt, is ons in effecte verthoont en claeghtelick te kennen gegeven, dat hoewel sij supplianten in den voorss. dorpe van Simpelvelt hebben pro indiviso sekere thienden, die welcke naer alle rechten so goddelijck, natuurlijck ende positijf, sijn vrij exempt en ongefonden van alle weerlijcken impositien, collecten,	Van de zijde van onze bij God geliefde abdis en het convent van het klooster Val Benoit en ook de pastoor van het dorp Simpelveld, werd ons meegedeeld en aangeklaagd dat hoewel zij, de eisers in het genoemde dorp Simpelveld, onverdeeld bepaalde tienden hebben, die volgens goddelijk, natuurlijk en positief recht vrij zijn van alle wereldse belastingen, collectes, zout- en andere belastingen, zowel normaal als abnormaal,

+ 15r.

[p. 353]

taillen oft gabellen ende andere lasten soo ordinaris als extraordinaris, glijck oock in conformeteijt en tot confirmatie van dien diversen vonnissen in onsen voorss. Raede van Brabant van tijts sijn gegeven in contradictorio judicio, ten voordeel van de supplianten ende hunne voorsaeten,	zoals ook bevestigd is door diverse vonnissen van onze Raad van Brabant in de loop van de tijd in juridische oordelen ten voordele van de eisen van onze eisers en hun voorgangers.
^+dijen nogtans all niet tegenstaende hadden die schouteth, schepenen en gemeyn ingesetenen der banck van Simpelvelt voorss. hun onlanx leden pretenselijcke gevoirdeert gehadt, den voorss. supplianten oft hunnen voorss. thienden seer groffelijcken tegen recht en reden ende contrarien den voorss. vonnissen te taxeren tot contributien van sekeren taillen ende lasten, bij aldaer opgeset, procederende ten effecte van dyen bij wege van feite met afpandinge ende apprehensie van der supplianten biesten ende meubelen, alles tot hunnen grooten achterdeel ende verdriet, als sij seggen, ende nog meer gescapen souden wesen, indyen sij daertegens bij behoirlijcke provisie niet en woerde versien, daermede die van Simpelvelt voorss. worde geordineert hun te verdraegen van dusdanige voerstel, ende niet te min te restitueren 'tgeene sij de supplianten alreede ter causen van dyen onbehoorlijck hadden afgenomen, biddende ootmoedelijck om des in forma.	Desondanks hadden de schout, schepenen en gewone inwoners van de bank Simpelveld nog onlangs zich voorgenomen de genoemde eisers of hun tienden tegen redelijkheid en in strijd met de genoemde vonnissen zwaar te belasten met bepaalde lasten en belastingen bij elkaar, wat in de praktijk ertoe zou leiden, dat van de eisers beesten en meubels tot nadeel en verdriet volgens hun, zouden worden belast en nog meer zouden worden als zij daartegen niet een goede voorlopige uitspraak zouden krijgen, waarbij de mensen van Simpelveld de opdracht zouden krijgen zich te houden aan een dergelijke opdracht en ook terug te geven datgene dat ze de eisers al daarom op een onbehoorlijke manier hadden afgenomen. Zij vragen bescheiden officieel hierom.
Waeromme so eest, dat wij des aengesien ende geconsidereert 't geene die voorss. wederpartijen daertegens heeft willen oft weten bij te brengen ende replicq, geleth op ten redenen ende wijder redenen van den processe communicatoir hier op bedingt, wij ontbieden ende committeeren bij desen, dat mits dyen ons genoegsaem is gebleeken van die vrijheijt ende exemptie van der voorss. thienden der supplianten, ghij doet express ende scherp bevel van onsentwegen den voorss. van Simpelvelt ende allen anderen dyen des van noede wesen sal, ende gij van wegen des voorss. supplianten dies versoght sult worden, dat gij den selleven supplianten vrij, exemt en onbekommert houde van de voorss. schattinge hun te laste geleght; laetende hun die voorss. thienden oversulx peijselijck en vreedelijck volgen ende daeraf genieten en gebruijcken ende hun verdragen den supplianten vortaen meer te taxeren of te sommeren tot dyergelijcke contributien, maer den selven restituerende 'tgeene des sij hun ter causen van dyen alraede moegen afgenoemen hebben, die daertoe bedwoengende bij alle behoirlijcke weegen ende manieren van bedwange daertoe dienende, ende ingevalle van oppositie, weijgeringe oft vertreck mets het blijcken van voorss. vrijheijt als boven,	Daarom is het zo dat wij, overwegend hetgeen de genoemde tegenpartij daartegen in heeft willen of kunnen brengen en gelet op de redelijkheid van dit burgerlijk proces [dat wij] bij dezen bevelen dat u [de deurwaarders], aangezien wij duidelijk overtuigd zijn van de vrijheid en exemptie van de genoemde tienden van de eisers, [dat u] een duidelijk en scherp bevel van ons geeft aan de genoemde mensen van Simpelveld en aan alle anderen zo nodig en op verzoek van de genoemde eisers, dat u de eisers vrij houdt en ongehinderd van de schattingen die hun opgelegd waren; [dat u] hun de genoemde tienden in alle rust laat houden en ervan laat profiteren en dat zij [Simpelvelders] ervan afzien de eisers voortaan nog te belasten of tot dergelijke bijdragen te vorderen, maar dat zij alles teruggeven wat ze hebben afgenomen; u zult hen daartoe dwingen met alle normale dwangmiddelen; mocht er verzet zijn of weigering of uitstel ten aanzien van de genoemde vrijstelling, weigering van onze bevelen en de genoemde teruggave, moet u de betreffende schout, schepenen en gewone inwoners van Simpelveld opdragen op een bepaalde dag te verschijnen voor onze gewaardeerde en vertrouwde Kanselier

+ 15v.

[p. 354]

onse voorss. bevelen stadthoudende ende sorterende ende die voorss. restitutie gedaen, niettegenstaenden oppositie noch appellatie en sonder prejuditie van diere, daeght den voorss. schoutet, schepenen en gemeijn ingesetenen van Simpelvelt voorss. 't eenen sekeren gelegen daeghe te compareren voor onsen lieven en getrouwen cancelier ende luijden van onsen Raede in Brabant om aldaer die redenen van hunner oppositie, weijgeringe oft vertreck op te doen ende te vercleeren, ende te commen aenhoeren 't verdere versoeck ende conclusie dienende tegens hun lieden, respective sullen willen doen ende nemen daerop te antwoorden, in der saecken voorts te procederen ende sich appointeren naer behooren, certificerende ten voorss. daege onsen voorss. cancelier en regtsluijden, wes gij hierinne sult hebben gedaen, den welcken wij ontbieden, ende mits redenen committerende bij desen, dat sij,	en de leden van onze Raad van Brabant om daar te komen verklaren waarom ze zich verzetten, weigeren of uitstellen en om te komen luisteren naar de eis en de conclusie tegen hen en daarop te antwoorden; verder moeten ze doorgaan met procederen en zich op die dag duidelijk uitdrukken tegen onze Kanselier en rechters wat u in deze kwestie gedaan heeft; daarom bevelen wij hun en dragen hun op,
^+partijen gehoort, doen goet, cort reght en expeditie van justitie; want ons alsoo gelieft.	dat zij na de partijen gehoord te hebben, goed, duidelijk en snel recht doen; want dit wensen wij.
Gegeven binnen onser stadt Maestricht den twintighsten daeg maij in 't jaer ons Heeren een duijsent vijfhondert een en tachentig, van onsen rijcke Spagnien, Cecilien 't 26e, van Portugal d'eerste, van Napels 't 28e. Onder stont aldus: bij den Koninck in sijnen Raede.	Gegeven in onze stad Maastricht de 20e mei 1581, het 26e jaar van ons rijk in Spanje en Sicilië, het eerste van Portugal, het 28e van Napels. Er onder stond: van de Koningen zijn Raad,
Was onderteijkent: Strick.	Was getekend: Strick.

+ 16r.