Simpelveld en Bocholtz door de ogen van Arnold Dydden, pastoor 1571-1616

[p. 351]

FF. 14v-15r. [tweede vonnis 1502, D1 FF. 31r-35r, maar zeer veel verschillen]

^+Diverse vonnissen geindiceert in den Raede van Brabant tegen de ingesetenen van Simpelvelt tot exemptie.	Diverse vonnissen uitgesproken in de Raad van Brabant tegen de inwoners van Simpelveld aangaande exemptie.
Also sijn dry vonnissen gepronuncieert in den Raede van Brabant tot exemptie der thienden van Simpelvelt pro indiviso, toe competerende twee deel der abdisse ende convent des godtshuijs Valbenoiten en dat dryde part den pastoor van Simpelvelt, waarvan die originael vonnisse sijn bij de abdisse en convent Valbenoiten.	Er zijn dus drie vonnissen uitgesproken in de Raad van Brabant aangaande de vrijstelling van de tienden van Simpelveld ongedeeld, zijnde 2/3 voor de abdis en het convent van het klooster Val Benoit en het derde deel voor de pastoor van Simpelveld, waarvan de originele vonnissen liggen bij de abdis en het convent van Val Benoit.
Dat eerste vonnisse in contradictoris is gepronuntieert in tijde hartig Kaerle, doen ter tijd der Raede van Brabant geordinneert, en residerende in der stadt Tricht, ende uuterlijcke nae volcoemen kennisse van saecke bij de voorss. luijden van den Raede geordineert in de voorss. stadt van Tricht op den 12^den octobri int jaer 73 werde gewesen en met vonnisse uijtgesprocken en vercliert, dat die voorss. thienden soude sijn ende blijven vrij ende exempt van den voorss. precarien of beden, en dat tot dyen die voorss. van Simpelvelt den voorss. impetranten soude restitueren 'tgene des sij ter contra hen afgenoemen hadden, etc.	Het eerste tegensprekend vonnis is uitgesproken ten tijde van hertog Karel, die toen de Raad van Brabant opdracht gaf, welke zitting hield in de stad Maastricht; en toen de voornoemde leden van de Raad uiteindelijk de zaak volledig onderzocht hadden, werd in de genoemde stad Maastricht in het jaar 1473 op 12 oktober vonnis gewezen en in het vonnis werd uitgelegd dat de genoemde tienden vrij zouden zijn en blijven van de genoemde lasten of beden en dat daarom de voornoemde inwoners van Simpelveld de genoemde klagers zouden teruggeven hetgeen ze hen in tegenspraak daarmee hadden afgenomen, enz.
Item dat tweede vonnis interlocutoir is gepronuncieert in form als hier naer volght: Doen te weten dat oeversien ende gevisiteert int lange 'tselve proces ende al 'tgene des daer op en bij blict ende geconsidereert 'tgene des men in desen behoorde te considereren ende dat soude	Evenzo is het tweede tussentijds vonnis uitgesproken op de wijze als hierna volgt: [Wij] laten weten dat na lang bezien en onderzoek van het betreffende proces en al hetgeen daarbij komt kijken en in overweging genomen hetgeen men hoort te bedenken,
^+komen oft moegen gemoveren, wij met goeder ende rijper deliberatien hebben gecondemneert ende bij desen onse uytterlycke vonnissen ende voor recht condemneren die voorss. gedaeghden, hen te verdragen die thiende gelegen te Simpelvelt, den voorss. impetranten toebehoerende, ende daeromme questie ende boven erfmencie is, te setten ende te taxeren in de contributien van onse bede en andere werlicken lasten der voorss. parochiën van Simpelvelt oft die daerinne te doen contribueeren, ende den selven impetranten te restitueeren 'tgene des sij uijt saecken van dyen hen afgenoemen en afgepant hebben, condemneren tot dyen die voorss. gedaeghde in die helft van den kosten van desen voorss. processe ende die ander helft compenserende ende dat om redene.	wij na lang en grondig overwegen hebben veroordeeld en bij dezen als laatste vonnis terecht de genoemde gedaagden veroordelen, te berusten in de tienden gelegen in Simpelveld, die de genoemde eisers toebehoren en daardoor niet mee mogen tellen en berekenen bij de betaling van onze bede en andere wereldlijke lasten van de genoemde parochie van Simpelveld of daaraan mee te laten betalen en aan de eisers terug te betalen hetgeen ze in deze kwestie van hen hebben afgenomen en veroordelen daarom de genoemde gedaagden tot de helft van dit proces en schelden hen de andere helft kwijt.

+ 14v.

+ 15r.

[p. 352]

Ende des ter oirkonde hebben wij onsen segel hier aen doen hangen. Gegheven in onse stadt van Brussel acht daegen in april int jaer ons Heeren duijsent vijf hondert twee, voor Paeschen.	En om dit te bevestigen hebben wij ons zegel hieraan doen hangen. Gegeven in onze stad Brussel op 8 april in het jaar 1502, voor Pasen.
Sic signatum et subscriptum supra plicam bij mijnen heeren den Aertshartegen ter relatien van den Raede.	Aldus getekend en ondertekend op de plooi door mijn heer de Aartshertog ten behoeve van de Raad,
Jan Rigoren.	Jan Rigoren
	[Nieuw: 1536 +1581]
Item dat derde vonnisse communicatoir is gesorteert uijt versuijmenisse des pachtenaer der Abdisse, nemlich Joncker Dries van den Haeff ende sijnen soone Baltus van den Haeff, ter causen van betaelinghe der contributien der voorss. thienden, opgelacht directelick tegen tegen die voorss. vonnisse van anno 1536 tot anno 74.	Ook het derde vonnis is voortgekomen uit de nalatigheid van de pachter van de abdis, jonker Dries van den Hove en zijn zoon Baltus van den Hove wat betreft betaling van de bijdrage van de genoemde tienden, rechtstreeks gericht tegen de genoemde vonnissen van 1536 tot 1574.
Also heb ick, heer Arnold Didden, religieus en pastoor van Simpelvelt, anno 74 gesustineert ende geinstitueert dat proces communicatoir met assistentie jonffrou Barbara Masereel, weduwe wijlen joncker Baltus van den Haeff, tegen die oproerigen schepenen ende ingesetenen van Simpelvelt tot anno 82 ende getriumpheert bij navolgende vonnisse:	Dus heb ik, heer Arnold Dydden, religieus en pastoor van Simpelveld, in het jaar 1574 het burgerlijk proces aangespannen met hulp van jonkvrouw Barbara Masereel, weduwe van wijlen jonker Baltus van den Hove, tegen de opstandige schepenen en inwoners van Simpelveld tot het jaar 1582 en gewonnen met het volgende vonnis: