Simpelveld en Bocholtz door de ogen van Arnold Dydden, pastoor 1571-1616

FF. 168r-168v.

^+Adiutorium nostrum in nomine Domini, qui fecit celum et terram. Sit nomine Domini benedictum, ex hoc nunc et usque in seculum. Ego exorciso et adiuro vos demones et precipio et mando vobis qui presumpsistis et presumitis hunc famulum vel famulam Dei NN vel avuadere, malificare, debilitare angustrare vel quomodocumque molestare, sive sitis, plures vel unus. Exorciso vos et precipio cinquam vobis in nomine et ex parte sancte et individue Trinitatis Dei patris et filii et spiritus sancti per Deum patrem + et filium + et spiritum sanctum. + Et per imperium eorum et per unitatem Dei vivi et Domini nostri Jhesu Cnristi + et annunciationem suam + et per nativitatem suam + et per circumcisionem suum + et per sacrum baptismam suum + et per predicationes suos + et per doctrinam suam + et per omnes dolores eius + et per crucem in qua crucifixus fuit + et per clavos, quibus affixus fuit in cruce + et per spineam coronam, quam in capute suo portavit + et per lanceam, qua latus eius apertum fuit, + et per sanginem et aquam, que de latere eius effuxerunt + et per sanctissima verba scripta in cruce, scilicet Jhesus Nasarenus Rex Judeorum + et per mortem Christi Jheusu + et per resurrectionem eius + et per apparitiones eius, et per sacram animam eius + et per

‘Onze hulp is in de naam des Heren, die hemel en aarde gemaakt heeft. Gods naam zij gezegend vanaf nu tot in eeuwigheid. Ik verdrijf en bezweer u en beveel u, duivels, die in bezit genomen hebben en in bezit nemen deze dienaar of dienares van God N.N. om ofwel te doden, kwaad te doen, te verzwakken, te benauwen of op een andere manier te bezwaren, of u met meerderen bent of alleen. Ik verdrijf u en beveel u vijfmaal in de naam van en namens de heilige en qngedeelde Drievuldigheid van God de Vader, de Zoon en de heilige Geest +. En door hun macht en de eenheid van de levende God en onze Heer jezus Christus + en zijn verkondiging + en door zijn geboorte + en zijn besnijdenis + en zijn heilig doopsel + en door zijn prediking + en door zijn leer + en door al zijn smarten + en door het kruis waaraan hij gekruisigd is+ en door de spijkers waarmee hij aan het kruis genageld werd + en door de lans waarmee zijn zijde werd doorstoken + en door het bloed en water die van zijn zijde vloeiden + en door de heiligste woorden geschreven op het kruis, namelijk: Jezus

+ 168r.

[p. 286]

omnia bona opera eius + et per extremum diem judicii + per hee omnia vos exorciso et adiuro at precipio vobis potenter. Quod nullo modo possis vel possites, nec presumas, nec presumatis hune famulum vel famulam Dei NN vel mortificere nec netere; nec ullo modo morti tradere, nec extenuare, nec ullo modo angustrare, nec vexare, nec impedire. Sed permittas et permittatis hune eiundem famulum vel famulam Dei NN placidissime et totaliter sanum et incolumen fieri, esse et permanere. Et permittas et permittatis ex + nunc et post modum eiundem famulum vel famulam Dei NN secundum requisitum nature et sanitatis sue recuperande et conservande placidissime et promptissime esurire, sitire, comedere, bibere, mingere, madere, dormire, quiescere et convalescere et omnia agere quecumque profuerunt ei ad perfectam suam sanitatem recuperandam et conservandam.	van Nazareth, Koning van de Joden + en door de dood van Christus Jezus + en door zijn wederopstanding + en door zijn verschijningen en door zijn heilige ziel + en door al zijn goede werken + en door dit alles verdrijf ik u en bezweer en beveel ik u krachtig. Dat u op geen enkele manier kunt of kunnen, noch voorneemt of voornemen deze dienaar of dienares Gods N.N. te doden, om te brengen of aan de dood over te leveren, noch te verzwakken, op enige manier te benauwen, te kwellen of te hinderen, maar dat u deze zelfde dienaar of dienares Gods N.N. vredig en geheel gezond en ongedeerd laat of laten worden, zijn en blijven. En dat u laat en laten vanaf + nu en daarna deze dienaar of dienares Gods N.N. zich naar de gewenste natuur en gezondheid te herstellen en te blijven, in alle rust en vrede honger te hebben, dorst te hebben, te eten, te drinken, te plassen, te zweten, te slapen, te rusten en te genezen en alles te doen waar hij/zij baat bij heeft om tot zijn/haar volle gezondheid te herstellen en te blijven.
^+Et nullo modo possis nec possitis, nec presumas nec presumatis unquam impedire nec resistere, quin hic idem famulus vel famula dei NN omnes cibes et potus, quoscumque sumpsit aut sumat, placidissime et promptissime cum optimo afectu, sive ulla nausea sumat et statim ad stomachum et ventram suum (secundum requisitum nature et sanitatis sue perfecte recuperande et conservande) immittat et totaliter regenerat, nec aliquid de eiis per guttur neque per nares, neque per os ejiciat, sed perfectam et inte- gram sanitatem, saturitatem, alimentationem, confortationem et nutrimentum mediantibus illis accipiat et semper retineat, et post digestionem eorundem ciborum et potum perfecte factam ab eodem et eadem NN et post plenum nutrimentum eidem prestitum, placidissime per meatus naturaliter requisillos inferiores eius effluant et exeant sive ullo nocumento eidem famuli vel famule Dei NN causando faciendo et fiendo per virtutem et imperium Domini nostri Jhesu Christi qui venturus est iudicare vivos et mortuos et seculum per ignem.	En dat u op geen enkele manier kunt of kunnen noch voorneemt of voornemen om ooit te verhinderen of tegen te houden, dat deze dienaar of dienares Gods N.N. alle spijzen en dranken, welke ook, gebruikte of gebruikt in rust en vrede in de beste stemming zonder enige misselijkheid nuttigt en meteen naar zijn maag en buik laat gaan en (volgens de wens van zijn natuur en gezondheid om volledig te herstellen en te blijven) totaal verteert en dat hij niets daarvan door keel, neusgaten of mond uitstoot, maar dat hij een volmaakte en totale gezondheid, voldaanheid, gevoed zijn en voeding krijgt door middel hiervan en altijd behoudt en nadat de vertering van die spijzen en dranken volledig gebeurd is door hem of haar N.N. en nadat hij het hele voedsel op heeft, dat het rustig op natuurlijke manier door de onderste openingen wegvloeit en weggaat zonder enige schade bij dezelfde dienaar of dienares Gods N.N. te veroorzaken, aan te richten en te doen door de kracht en het gezag van onze heer Jezus Christus, die zal komen om door het vuur te oordelen over levenden en doden en de wereld'
Hec predicta singulatim super utrumque infirmum quotidie semel legenda vel repetenda aliquoties sunt, prout infirmitas cuiusque ferre possit. Quod valde diligenter attendendum erit, ne nimis debilitentur. Si nullam hanc exorcisationem	Deze gebeden moeten afzonderlijk over elke zieke eenmaal gelezen en enkele malen herhaald worden naar gelang iemands ziekte kan verdragen. Er moet heel nauwkeurig op gelet worden, dat ze niet te zeer

+ 168v.

[p. 287]

pre debilitate ferre possent, tota exorcisatio omittenda est. Deinde dicat quotidie ter pater noster et totidem Ave Maria ad honorem sancte Trinitatis, dicendo, benedicat + nos Deus Deus noster, benedicat nos Deus et metuant (timeant) eum omnes fines terre Sancta trinitas unus Deus, miserere nobis.	verzwakken. Als ze deze uitdrijving vanwege zwakte helemaal niet kunnen verdragen, moet men de hele uitdrijving achterwege laten. Vervolgens moet men dagelijks drie maal een Onze Vader en even vaak een Wees Gegroet bidden ter ere van de Heilige Drievuldigheid, zeggend: ‘Zegen ons God onze God, zegen ons God en mogen hem alle streken der aarde vrezen, Heilige Drievuldigheid één God, heb medelijden met ons’.
Oremus Omnipotens sempiterne Deus, qui dedisti nobis famulis tuis in confessione vere fidei eterne trinitaris gloriam agnoscere, et in potenria maiestatis adorare unitatem, quesumus, ut eiusdem fidei firmitate, ab omnibus semper muniatur adversis per dominum nostrum Jhesum Christum filium tuum; qui tecum vivit et regnat Deus per omnia.	‘Laat ons bidden. Almachtige, eeuwige God, die aan ons dienaren door de belijdenis van het ware geloof hebt gegeven, de glorie van de Drievuldigheid te leren kennen en in de kracht van de heerlijkheid de eenheid te aanbidden, wij vragen dat hij door de vastheid van hetzelfde geloof altijd beschermd wordt tegen alle onheil. Door onze heer Jezus Christus, uw zoon, die met u leeft en heerst, God door alle eeuwen’.
Consecratur aqua spiritus sancti, quam bibere possunt egerti seu intoxicati homines et pecora. Primo consecratur sal in modum utpote sal consecratur in exorcismo puerorum baptisandorum, deinde, quemadmodum consecratur sal diebus dominicis in aqua lustrali. Aqua vero consecratur sicut diebus dominicis dicendo orationem dominicam et angelkam cum Credo, deinde fit connuptio salis et aque et orationes per totum sicut diebus dominicis, deinde sequitur: Benedic+ creaturam is tam salis et aque et sit remedium salutare generi humarro et omnibus creaturis a te creatis et sanctificatis et presta per invocationem sanctissimi nominis tui, ut quicumque ex ea sumpserit, corporis sanitatem et tutelam precipiat per do minurn nostrum.	Het water van de heilige Geest wordt gewijd; het kan gedronken worden door zieke of vergiftigde mensen en vee. Eerst wordt het zout gewijd op de manier, waarop zout gewijd wordt voor de uitdrijving bij kinderen die gedoopt moeten worden; vervolgens zoals zout wordt gewijd op zondagen in wijwater. Het water echter wordt gewijd zoals op zondagen, het gebed van de Heer zeggend en het Engelengebed met het Credo; daarna vindt vermenging plaats van zout en water en gebeden over het geheel zoals op zondagen; daarna volgt: ‘Zegen + dit mengsel van zout en water en moge het een heilzaam geneesmiddel zijn voor alle schepselen die door U geschapen en geheiligd zijn, en verleen door de aanroeping van Uw a lierheiligste naam, dat wie ook hiervan gebruikt zal hebben, gezondheid van lichaam en bescherming zal krijgen door onze Heer’.
Notandum, cum fit hec consecratio, accendat candela sereo [cerea] et sit sacerdos indutus stola, deinde porrat in dicta aqua ex thure existens consecratum in vigilia Pascharis in cereo.	Let erop dat, wanneer deze wijding plaatsvindt, een waskaars wordt aangestoken en dat de priester gehuld is in de stola; daarna plaatst hij de betreffende kaars -die tijdens de vigilie van Pasen met wierook in de was gewijd is- in het gewijde water.