Simpelveld en Bocholtz door de ogen van Arnold Dydden, pastoor 1571-1616

FF. 92r-93v1.

^+Uuytgevinge der lenderijen anno 83.	Verpachting van de landerijen in het jaar 1583.
Int jaer ons heeren duysent vuffhondert achtzich dry, den sesden january, is eenen nuwen tougst offt voerwardt opgericht tuschen den eerwerdigen heeren Arnoldt Dydden, ter tzijt pastoir der parochien kercken van Sympelveldt, unde den vroemen Klaes Kluesens. Unde is alsullix verbuntelick geschiet in bijwesen Teel Boes, der smet.	In het jaar van onze Heer 1583, op 6 januari, is een nieuwe termijn of “voorwaarde” afgesproken tussen de eerwaarde heer Arnoldt Dydden, in deze tijd pastoor van de parochiekerk van Simpelveld, en de vrome Klaes Kluesens. En dit is beklonken in aanwezigheid van Teel Boers, de smid.
In den eersten sal der voerseid Klaes in allen puntten sijn vurwaert hebben als Leenart Byspelmans unde in alle fugen unde maeneeren als hyr nae volgt.	Op de eerste plaats zal de genoemde Klaes dezelfde bepalingen hebben als Leenart Byspelmans en op dezelfde manier als hierna volgt:
Alsoe sal Kiaes voirseid als halffwen allen des pastoirs leenderijen ackeren unde bouwen ses jaer lanck, den dryen aff te staen off Claes voirseid in eynigen punten falierden.	Zo zal genoemde Klaes als halfwin alle landerijen bebouwen gedurende 6 jaar met een korting van 3 jaar als genoemde Claes op enige wijze tekort zou schieten.
Unde sal Klaes oeck daer beseyen des sal der pastoir den halven saem doen met sijnen saem tegen dye thienden. Dat hardt korn op vier tzijtelicken voren unde dat soemer korn op tzwey voren, alderbetsten nae venant sijnen betsten naesten reigenoeten.	En Claes zal daar ook zaaien de pastoor zal de helft van het zaad leveren met zijn zaad, in plaats van de tienden. Het hard koren in 4 vrachten op tijd en het zomerkoren in 2 vrachten, het allerbeste in vergelijking met zijn beste naaste buren.
Unde sullen die partijen gelijckerhandt die	En de partijen zullen tegelijk
^+fruchten doen aff doen unde der halffwen sal alsullicken	oogsten en de halfwin zal de oogst op eigen kosten

+ 92r.

+ 92v.

[p. 188]

op sijnen kost in des pastoirs schuyr infueren. Oeck sal der pastoir eenen knecht stellen om alsullicke helpen te bermen. Des gelijcken sullen sij neck die fruchten gelijckerhandt nut dressen unde met den vaet op den denne deilen. Unde alle die denne reisinge sal der pastoir voir heem allein behalden. Unde alsullicken fruchten als op die pastorie gewassen sint, sal der halffwen op sijnen kost tzo Aichen fueren unde voir ider waegen sal hij hebben een vaet haeveren unde een burdt wicken.	In de schuur van de pastoor brengen. Ook zal de pastoor 1 knecht ter beschikking stellen om te helpen bergen. Evenzo zullen zij ook de veldvruchten tegelijk dorsen en over de vaten op de vloer verdelen. En alles wat op de vloer blijft staan, zal de pastoor voor zichzelf houden. En alle vruchten die bij de pastorie gegroeid zijn, zal de halfwin op eigen kosten naar Aken vervoeren en voor iedere wagen zal hij 1 vat haver krijgen en 1 bundel wikke.
Item sal der halffwen allen den mest in wat maneeren der pastoir den selleven buyten off binnen hebben sal uut fueren op sijnen kost, nae aenwijsens des pastoirs. Noch sal hij allen jaer eenen morgen mergelen. Des sal der pastoir den mergel op sijnen kost laeten breecken.	Ook zal de halfwin alle mest, zoals de pastoor die binnen of buiten zal hebben, uitrijden op eigen kosten, op aanwijzing van de pastoor. Ook zal hij ieder jaar 1 morgen land mergelen. Dan zal de pastoor op eigen kDsten de mergellaten kraken.
Item sal der halffwen tzwe eenen morgen allen jaer vuer uut hebben in den mest unde off in den mest nyet genoech en waer, als dan sal hij vervolgens in dat ander landt nemen tot tzwa vogen tot pertz voring. Noch sal hij hebben eenen morgen gras int Sourt in den Puntel. Daer en tegen sal der pastoir hebben eenen morgen ruben alleyn voir heem unde die oeverensige	Ook zal de halfwin twee ieder jaar 1 morgen met genoeg mest hebben en als er niet genoeg mest is, dan zal hij vervolgens tot 2 vrachten in het andere land nemen als paardenvoer. Ook zal hij 1 morgen gras hebben in Soureth in de Puntel. Daarentegen zal de pastoor 1 morgen rapen alleen voor zichzelf hebben en de overblijvende opbrengst
^+sullen sij deilen. Unde offt der pastoir wilt laeten seyen in den Broeck om groen met den koyen aff te foren, daer tzoe sullen sij gelijckerhandt den saem bestellen. Unde sal der halffwen den pastoir jaerlix een vaet vlas saems seyen voir den pastoir alleyn in dat betsten landt unde wat mier is sullen zij deelen.	zullen ze delen. En als de pastoor willaten zaaien in de Broek om de koeien met groen te voeren, zullen ze daarvoor samen het zaad leveren. En de halfwin zal voor de pastoor jaarlijks 1 vat vlaszaad zaaien, alleen voor de pastoor, op het beste stuk land en wat over is zullen ze delen.
Item sal der halffwen jaerlix hebben dry voir hardt stroy unde twe voir soemerstroi met der kaeven. Des sal hij jaerlix tzijtelick fueren vier waegen koelen, ider waegen met vier perden unde nae der koelen vaeren -iiii- waegen mergels. Des sal der pastoir die kooien betzaden op die koul, unde salder halffwen hebben voir ider waegen een gerff eertzen unde een vas haeveren. Unde der leymder tot noetbou dienen sal op die pastorie sal der halffwen oeck op sijnen kost fueren, als int decken oft andersins. Unde alsoe deck als der halffwen aendie Heuls seyen sal, als dan sal hij hebben een mudt haeveren. Oeck sal der halffwen die thienden des pastairs infueren op sijnen kost tzijtelick. Des sal hij hebben voir ider voir vuff merck. Unde is dese voirfaert bij beide partijen verbonden, sonder ergelist, als voirseid op dach, datum. Die lenderijen der pastorien	Idem zal de halfwin jaarlijks 3 vrachten hard stro hebben en 2 vrachten zomerstro met kaf. Daarom zal hij jaarlijks op tijd 4 wagens kolen aanvoeren, iedere wagen met 4 paarden, en 4 wagens mergel naar de moestuin rijden. Daarom zal de pastoor de kolen betalen in de moestuin en de halfwin zal voor iedere wagen een bundel erwten krijgen en 1 vat haver. En de leem die voor de noodbouw zal dienen op de pastorie, zal de halfwin op eigen kosten aanvoeren, om af te dekken of op andere manier. En zo dikwijls als de halfwin op de Huls zal zaaien, zal hij 1 mud haver krijgen. Ook zal de halfwin de tienden van de pastoor op tijd binnenrijden op eigen kosten. Dan zal hij voor iedere vracht 5 mark krijgen. En deze condities zijn voor beide partijen bindend in goede trouw, zoals boven vermeld op dag, datum.
^+toestaende sijnt aen die Heuls neegen morgen. In die Moel	De landerijen op de Huls, die de pastorie toebehoren,

+ 93r.

+ 93v1.

[p. 189]

ses morgen, een goetvierdel. Aen den Kersboom twee vierdel. Aen die Dorn vier morgen. Aen den Waelbroeck omtrent neegen morgen. Boeven dat Heyligen Huyslcen dry morgen. Aen de Rydders koul dry morgen. Item int Busvelt omtrent darthienden halffwen morgen. Welligen lenderijen Claes Kleusens, halffwen bij aller vromicheit, bij zijn paelen met ackeren zal halden sonder den pastoir oft ander reigenoeten te kort te doen; unde hier met gesloeten. Arnoldt Dydden Pastoir.

zijn 9 morgen groot. In de Molt 6 morgen en ongeveer 1 vierdel. Bij de Kersboom 2 vierdel. Bij de Doorn 4 morgen, in de Waalbroek ongeveer 9 morgen. Boven het kapelletje 3 morgen. Bij de Ridderskoel 3 morgen. Ook in het Bosveld ongeveer 12½ morgen. Deze landerijen zal Claes Kleusens, halfwin, ijverig bewerken binnen de grenspalen, zonder de pastoor of andere buren tekort te doen en hiermee is de zaak afgedaan. Arnoldt Dydden, pastoor.