Het klaverblad. Romancen, legenden, sagen
(1848)–Prudens van Duyse–
Auteursrechtvrij
[pagina 197]
| |
Fiere Margaretha.
| |
[pagina 198]
| |
De moeder zag ten hemel
En zeî: ‘Wat is ze schoon!’
En schonk haer dan een kusje,
Haer liefde en deugd ten loon.
De vader zag ten hemel
En zeî: ‘Wat is ze braef!’
En schonk haer dan een kusje,
En dacht zich meer dan Graef.
Maer somtijds treurden beiden,
En zegden: ‘Groote God!
Wat wordt, na ons verscheiden,
Margrietjes eenzaem lot?’
En als het echtpaer rustte,
Na 't avondduister viel,
Aen hunne stille haerdsteê,
Sprak beider volle ziel:
‘Men zegt, zij deed belofte
Van eeuwge zuiverheid.
Helaes, wie zal haer steunen,
Als ze eenmael ons beschreit?’
Toen keken zij elkander
In de oogen, baden weêr,
En hoopten na hun bede,
Vertroost in God den Heer.
*
| |
[pagina 199]
| |
De vader was nu blij en rustig;
De moeder zonder nagedacht.
De Maget heeft een post gevonden,
Waer zedig levensheil haer wacht,
En haer, te midden zelfs der stede,
De bloem der onschuld tegenlacht.
Ze zou bij haren oom Amandus
Gaen dienen, de onbedorven spruit,
In Leuvens Holstraet; de eedle ridder
Sint Joris stak ter herberg uit,
En vlekloos van 't gewoel der wereld
Bleef 's Heeren liefderijke bruid.
Haer naem werd fiere Margaretha:
Waerom? O, dit verklaerde u licht
De jongling, die haer eens aenschouwde
Met een wellustig aengezicht,
Zoo hij den grave kon ontstijgen:
Want fierheid is bijwijlen plicht.
Als zij, met de oogen neêrgeslagen,
Godvruchtelijk ter kerke trad,
En burcht- of banderheer haer volgde,
En lispelde: ‘Mijn lieve schat!’
Dan zag zij neder uit haer hoogte
Op 't wormgebroed, dat haer aenbad.
Zij was niet fier, als ze in den tempel,
In eenig stil vergeten hoek,
Op heilge graven nederknielde,
Omsluierd met een blanken doek.
| |
[pagina 200]
| |
Zij was niet fier, als zij den arme
Verzaligde met haer bezoek.
Zij was niet fier, als zij de voeten
Der pelgrims waschtte, moê en mat
Van Rome pas teruggestrompeld
Naer Leuvens herbergzame stad;
Zij was niet fier, als zij den Heere
Aen 't kruis met bloed zag overspat.
De wereld woog Amandus' ziele,
De wereld woog zijn' gade meê.
't Besluit stond paelvast, haer te ontwijken
Voor de ongestoorde kloostervreê.
‘Ik volg u, Meester, zeî Margretha;
De Heer verhoorde in 't eind mijn beê.
Mijne ouders rusten van hun take
In d' akker, door Gods hand bezaeid,
En ik verlang in rust te leven,
Tot zij me van den stengel maeit.
'k Wil in den tuin des kloosters bloeien,
Waer geen onzaelge windstorm waeit.’
Amandus' goed verkeerde in goud reeds:
Op morgen zegt hij de aerd vaerwel.
't Wordt avond: arme Margaretha!
Hoe u de borst van godvrucht zwell',
Wat angst doorrilt uwe ingewanden?
Bestrijdt de Booze uw opzet fel?
| |
[pagina 201]
| |
De klopper dreunt: drie pelgrims treden
De herberg in, met wandelstaf,
Sint Jacobs schelpen op hun kleeding:
De hond begrimt ze met geblaf.
‘Pst!’ fluit de baes, en ziet hunne oogen
Niet gloeien, als de slang in 't graf.
‘Komt, vrienden, zet bij ons u neder.
Reeds rookt het sober avondmael.
Den Heere dank! hij wou vergunnen,
Dat ik nog eens de ellende onthael',
Voor ik, als pelgrim, ja, als balling,
Niet langer op der aerde dwael'.
Margriet, hael wijn in 't houten kruiksken,
Ter laving van den gastenstoet!’
Zij gaet: de pelgrimstaf valt neder,
Het stael spreidt d' akeligsten gloed.
Amandus worstelt, zieltoogt, sneuvelt;
Amandus gâ smoort in zijn bloed.
‘Hier ben ik, pelgrims, met de wijnkruik.’
Op de arme stort plots elk barbaer.
Verstopt is haer de mond; men sleept ze
Bij 't losgerukte geluw hair.
Margretha ademt nog gelaten,
Als een verheven martelaer!
De trouwe hond ligt naest zijn meester
Verslagen: weggeroofd is 't goud.
Een donkre mist omhult de vesten,
De siddring spookt in 't kille woud.
| |
[pagina 202]
| |
Men rukt daerhenen 't schuldloos meisje,
In 't jammer met heur God vertrouwd.
*
‘Wat met haer gedaen, o makkers?
't Bosch is eenzaem, 't bosch is stom.’
En schroomvallig keek hij om.
En een ander: ‘Neen, de Dyle
Vloeit hierbij, met woest gebrom.’
En de derde: ‘Margaretha
Is zoo jong, zoo lief, zoo schoon.
Laet ze me over tot mijn loon;
'k Zal den ganschen buit u laten.
Dat die Engel met mij woon'!’
Groote God, hoe kan het wezen,
Dat de Liefde, uw eigen strael,
In de nacht der helle dael'?
Knielt voor haer dan ooit een boezem,
Zwart en hard gelijk metael?
‘Spreek, Margriet! uw mond is vrij nu:
Wilt ge mij voor echtgenoot?’
En de Maegd, van schaemterood
Schooner nog, verrukkelijker:
‘Duizendmale liever dood!’
's Monsters rollende oogen blaken,
Niet van liefde maer van haet,
Die door 't merg der beendren slaet:
‘Sterf dan!’ brult hij. En een zuchtje
Stierf, lang voor den dageraed.
| |
[pagina 203]
| |
Lieflijk suizelde de Dyle:
't Was de hymne van den nacht,
Aen den Schepper toegebracht.
Waerom mort ze nu zoo droevig,
Als een sombre weezenklacht?
Langs den andren oever steigert
's Graven burchtslot in de lucht.
De oude Graef, zijn koets ontvlucht
Door de zorgen die hem kwellen,
Hijgt naer vrijen aêm, en zucht.
En hij wandelt op de transen,
Ziet door 't nauwe kijkgat neêr
Op het morrend golvenheir,
En ontwaert een krans van sterren
Op den vloed, en reikhalst meer.
Hij ontdekt een vreemd gevaerte,
Dat op 't water, tegen stroom.
Aendrijft, en, als in een droom,
Hoort hij harpenmelodijen:
‘Reine Maegd, wees wellekoom!’
Met de ontzette burchtbewakers,
Spoedt hij naer dat wonderlicht,
En ze ontwaren 't aengezicht
Van een Maegd, omvloeid van schittring;
Schoon als Mozes, 't arme wicht!
| |
[pagina 204]
| |
't Golfgewoel stelt ze op den oever.
Daer lag nu dat lieve beeld,
Wie een hemelsch lachje speelt
Om de bleeke maegdenlippen,
Als een schuldloos lam gekeeld!
De ochtend rees met doodsche wangen,
En geen nachtegael brak los.
Met een somber golfgeklots
Sloeg en joeg de droeve Dyle,
En elk echo kloeg in 't bosch.
|
|