Algemeen letterkundig lexicon

self-fashioning

Etym: Eng. self = zelf; to fashion = vormen, modelleren, fatsoeneren.

Term die geïntroduceerd werd door Stephen Greenblatt in zijn boek Renaissance self-fashioning: from More to Shakespeare (1980) en die invloedrijk is gebleken in de studie van de Engelse renaissance maar ook in de bredere historische studie van letterkunde en cultuur. De term wijst op het proces waarmee individuen hun taal, stijl, kunstuitingen, gedragingen, kledij, enz. gebruiken om zichzelf ‘vorm te geven’ binnen de culturele en sociale context van hun tijd. Dat brengt spanningen mee tussen het individu en zijn of haar aspiraties (enerzijds) en de sociale normen, krachten en verwachtingen binnen de heersende machtsstructuren (anderzijds). Daardoor moet de identiteit die men voor zichzelf wil construeren begrepen worden als een dynamisch proces eerder dan als een vaststaand iets.

Het begrip kadert binnen de bredere context van het (door Michel Foucault geïnspireerde) New Historicism/cultural materialism, waarvan Greenblatt een van de grondleggers was. Het vertoont een aantal interessante parallellen met het begrip van het postuur (auteurspostuur), dat veeleer behoort tot de (door Pierre Bourdieu uitgewerkte) veldtheorie.

Lit: St. Greenblatt, Renaissance self-fashioning: from More to Shakespeare (1980) • J. Pieters, Moments of negotiation: the New Historicism of Stephen Greenblatt (2001) • Self-fashioning in the eighteenth century, jaarboek van De achttiende eeuw (2015).

self-begetting novel

semantiek