Algemeen letterkundig lexicon

ballette

Etym: Fr. baller < Middeleeuws Lat. bal(l)are = dansen.

Lyrisch genre dat in de tweede helft van de 13^de eeuw zeer populair was in Frankrijk. De ballette is anders dan de ballade-2 niet opgebouwd volgens het principe van de drieledigheid (tripartition) met een kop, een snede en een staart, maar bestaat uit zadjal-strofen: drie op elkaar rijmende verzen gevolgd door een vers met hetzelfde rijm als het refrein (refrein-1). Een voorbeeld van een ballette van Nederlandse bodem is van hertog Jan I van Brabant (1253-1294):

Eens meiensmorgen vroeg
Was ic opgestaen;
In een scoen boemgaerdekijn
Soudic spelen gaen.
Daer vant ic drie joncfrouwen staen;
Dene sanc vore, dander sanc na:
Harba lori fa, harba harba lori fa, harba lori fa.
(ed. G. Komrij, De Nederlandse poëzie van de 12^de tot en met de 16^de eeuw in 1000 en enige bladzijden, 1994, p. 72)

Lit: F. Willaert, ‘A propos d'une ballette de Jan Ier, duc de Brabant (1253-1294)’ in Études Germaniques 35 (1980), p. 387-397 • F. Willaert, ‘Een dichter te paard: de minnelyriek van Jan I van Brabant’ in Hertog Jan I van Brabant, themanummer van Queeste 10 (2003)  2, p. 97-114.

ballet

Bänkelsang zie straatlied