Algemeen letterkundig lexicon

anabasis

Etym: Gr. ana-bainein = opstijgen, landinwaarts gaan; vandaar: tocht naar het hogere binnenland.

De term anabasis betrof een veldtocht van zee naar het binnenland, zoals die van Cyrus de jongere in Azië of Xenophons verslag van zijn veldtocht in Perzië (398 v. Chr.). Boudewijn Büch gebruikte de term in deze oorspronkelijke betekenis voor de titel van zijn eerste reisverslag (1966). De term wordt voorts binnen de dramaturgie (dramatheorie) aangewend voor de toespitsing (opdrijving) van de actie in het drama tot de climax-2 en de uiteindelijke ontknoping of catastrofe. Anabasis in deze betekenis behoort tot de plot en draagt bij tot de spanning in het drama.

Lit: J.W.I. Lee, A Greek army on the march: soldiers and survival in Xenophons Anabasis (2007).

anabaptistische literatuur zie doopsgezinde literatuur

anacephaleosis zie recapitulatio