Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)

XML (11,37 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

macaronisch gedicht

Etym: Neolatijn macaronicus < It. dialect maccerone = type van pasta dat gold als grof voedsel voor gewoon volk; Middeleeuws Gr. makaria = bouillon met gerstgrutten.

Vorm van burleske poëzie (burleske literatuur) waarin twee of meer talen met elkaar worden vermengd om een humoristisch of parodiërend effect te bereiken (Du. Nudelverse = vermicelliverzen). Het genre werd genoemd naar de bundel Maccharonea (1490) van de Italiaan T.D. Odassi, maar kwam eerst in de 16de eeuw tot bloei in het werk van een andere Italiaan, T. Folengo. Zijn oorsprong vindt het in klassiek-Latijnse gedichten waarin verbasterde volkslatijnse of Griekse woorden en uitdrukkingen werden aangewend.

Zo vindt men Latijn en Nederlands (en mengvormen daarvan) in de volgende strofe uit het gedicht ‘De huishoudelijke vergadering [van de Gids-redactie]’ van J.J.L. ten Kate:

HEYE per sonetticum
POTGIETERIUS per prosam
Humoristico-morosam
Vullant mengelwerkium!...
Sic secundus Nummerus
Fiat meesterstukkius.
(Braga, 1, 1842-1843, ed. A. Winkler Prins, 1883, p. 76)

John O’Mill (pseud. van J. van der Meulen) schreef in zijn bundels Lyrical laria (1956) en Curious couplets (1958) gedichten waarin hij Engels en Nederlands op een komische manier met elkaar vermengt tot zijn ‘dutch and double dutch’ (zie in dit verband ook steenkolenengels). Een leuk voorbeeld van een Nederlands-Frans macaronisch gedicht is ‘Chanson d’enfant’ van dezelfde auteur:

Mon oncle qui,
Mon oncle qui,
Mon oncle qui-
tle ma tante
et quand je suis
plus grand je qui-
tlerai ma gouvernante.

(uit Curious couplets, 1958; ook opgenomen in V. van de Reijt (red.), Ik wou dat ik twee hondjes was, 1982)

Zie ook meertaligheid; vgl. ook pastiche-1.

Lit: J. Dahl, Makkaronisches Poetikum (1962) • F.W. Genthe, Geschichte der macaronischen Poesie (1829, herdr. 1970) • F. Garavini & L. Lazzerini (red.), Macaronee provenzali (1984) • S. Wenzel, Macaronic sermons. Bilingualism and preaching in late-medieval England (1994).

Maatschappij der Nederlandse Letterkunde macrologia

thematisch veld:

Intertekstualiteit, metateksten en parateksten

Lyrische en poëtische genres
Humoristische, satirische of speelse poëzie

Meertaligheid en vertaling

Vorige Volgende