Algemeen letterkundig lexicon

Maatschappij der Nederlandse Letterkunde

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MNL), gevestigd te Leiden, werd in 1766 opgericht als een vereniging van letterkundigen, taalkundigen en historici. Zij heeft als doelstelling de beoefening van de betreffende disciplines in hun onderlinge samenhang te bevorderen. Het ledental bedraagt ongeveer zestienhonderd. Men kan zich niet als lid aanmelden; nieuwe leden worden jaarlijks gekozen uit voordrachten die door de zittende leden worden gedaan.

De Maatschappij kent regionale afdelingen (Noord- en Zuid-Nederland) en heeft een vertegenwoordiger in Zuid-Afrika. Zij kent ook commissies en werkgroepen die bijeenkomsten en publicaties verzorgen op meer specialistische deelgebieden. Op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap geeft een van deze commissies opdrachten voor studies op het gebied van de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde.

De Maatschappij bezit een aantal particuliere archieven van schrijvers en een belangrijke letterkundige bibliotheek, die kostbare manuscripten en incunabelen bevat, maar ook nog steeds wordt uitgebreid met nieuw verschenen letterkundige en historische publicaties. Het geheel wordt beheerd door de Leidse universiteitsbibliotheek.

Verder publiceert de Maatschappij een intern blad, het Nieuw Letterkundig Magazijn en een Jaarboek, dat zijn waarde onder andere ontleent aan de daarin opgenomen uitgebreide levensberichten van overleden leden. Alle jaarboeken, vanaf 1766, kunnen op de website van de MNL worden geraadpleegd.

De Maatschappij kent jaarlijks enkele prijzen toe, waaromheen letterkundige bijeenkomsten worden georganiseerd. Nu en dan eert zij een Nederlandse auteur door het aanbrengen van een gevelsteen, in binnen- of buitenland, op een pand waarin de betrokkene heeft gewerkt. Daarnaast is de Maatschappij elk jaar betrokken bij de organisatie van de Huizinga-lezing, die in december in de Leidse Pieterskerk wordt gehouden.

Bejaard als zij is, heeft de Maatschappij aan de wieg gestaan van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL), die literaire en historische teksten en werken over de Nederlandse taal digitaal toegankelijk maakt.

Zegel van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. [bron: B. Dongelmans e.a. (red.), Dierbaar magazijn (1995), titelpagina].

Lit: Zie de website van de MNL • B. Dongelmans, F. van Oostrom & P. van Zonneveld (red.), Dierbaar magazijn: de bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (1996).

maat zie metrum

macaronisch gedicht