Algemeen letterkundig lexicon

impliciete metafoor

Etym: Lat. implicitum = erin betrokken, erin gevlochten, dus niet ex-pliciet (im-plicare = in-vouwen, in-vlechten).

Vorm van metaforiek (metafoor), ook wel functionele metafoor, organische metafoor of structurele metafoor genoemd, waarbij de beeldspraak niet expliciet is gegeven, zoals in een als-vergelijking, maar bedekt, zodat alleen het beeld wordt gepresenteerd en niet het verbeelde. Het beeld is symbolisch (symbool) en bevat de strekking (het verbeelde) die de lezer zelf kan invullen.

In het dagelijks taalgebruik is de impliciete metafoor te vinden in menig gezegde. In de literatuur kan men denken aan een versregel als ‘de pijn van het bloed’ (M. Nijhoff, VG, 1974⁴, p. 54), waarbij de lezer zelf buiten de tekst moet zoeken naar datgene wat door ‘bloed’ verbeeld kan zijn.

Lit: W. Kusters, 'De mijn Anna: over impliciete metaforen rond 'natuur' en 'cultuur' in 'Onder de rook der mijn' (1914) van Felix Rutten' in: D. Coninckx (red.), Aeta van het colloquium Limburg 1945-1992 (1994), p. 85-92.

impliciete lezer

implied author zie impliciete auteur