Algemeen letterkundig lexicon

boutade

Etym: Fr. geestige uitval < bouter = terugdringen, verslaan.

Vorm van humor bestaande uit een korte uitspraak, schertsend en tegelijk schamper. Als vorm van hyperbolisch taalgebruik beoogt de boutade een ironisch effect. Ze wordt dan ook veel gebruikt in polemische en satirische teksten. De boutade kan de vorm hebben van een gezegde, zoals in de uiting ‘loop naar de pomp’. Het verschijnsel heeft de beknoptheid gemeen met de calembour en de paronomasia.

Dat een boutade ook wel eens wat langer kan uitvallen, bewijst het bekende gelijknamige twaalfregelige gedicht van P.A. de Genestet beginnend met de regel

      O land van mest en mist, van vuilen, kouden regen 
      (Complete gedichten, 1912², p. 128).

Lit: M. ter Braak, 'De boutade' in Verzameld werk, dl. 6 (1950), p. 105-111.

boustrofedon

bouts-rimés