Algemeen letterkundig lexicon

haarzijde

Aan perkament onderscheidt men een haarzijde en een vleeszijde. De haarzijde is taaier, geliger en ruwer dan de tere, gladde en blanke vleeszijde. Als perkament zijn natuurlijke spanning nog bezit, krult de haarzijde hol. In een middeleeuwse codex bestaat een regelmatige afwisseling, om en om, tussen haar- en vleeszijden, en wel zo dat bij een opening altijd twee gelijke zijden tegenover elkaar komen te staan. Deze regelmatigheid wordt de regel van Gregory (Gregory, regel van) genoemd, naar degene die dit verschijnsel het eerst opmerkte. Voor Middelnederlandse handschriften geldt dat de buitenzijde van een katern een vleeszijde is.

Lit: W. Wattenbach, Das Schriftwesen im Mittelalter (1958⁴), p. 113-139 • W.Gs Hellinga & P.J.H. Vermeeren, ‘Codicologie en filologie V’ in Spiegel der Letteren 5 (1961-1962), p. 300-307 • R. Reed, The nature and making of parchment (1975).

haardpoëzie

habitus