Algemeen letterkundig lexicon

factotum

Etym: Lat. facere = doen, totum = alles; iets wat voor diverse doeleinden gebruikt kan worden.

Term uit de drukkerswereld voor een houtsnede, bestaande uit een versierde rand waarbinnen een opening is uitgespaard waarin letters gezet kunnen worden. Factotum en letterzetsel zijn beide hoogdruk, zodat ze in één drukgang afgedrukt kunnen worden. Wanneer in de opening een kapitaal wordt gezet, lijkt het geheel op een versierde initiaal-1.

Uitgave door Willem Vorsterman van de bul Exsurge domine tegen Luther, 1520. [bron: P.F.J. Obbema [e.a.], Boeken in Nederland. Vijfhonderd jaar schrijven, drukken en uitgeven (1979), p. 35].

Lit: Ph. Gaskell, A new introduction to bibliography (1972), p. 155.

factor

fado