aversio

Etym: Lat. afwending; Gr. synoniem metabasis = over-stap, m.n. van het ene onderwerp naar het andere.

Literaire en retorische techniek die erin bestaat dat de schrijver of spreker het betoog onderbreekt door zich af te wenden hetzij van zichzelf (hij laat dan zogezegd iemand anders spreken: aversio ab oratore, ook sermocinatio genoemd), van zijn onderwerp (hij last dan een uitweiding in: aversio a materia, ook digressio genoemd) of van zijn publiek (hij richt zich dan tot afwezige of levenloze dingen: aversio ab auditoribus, ook apostrofe genoemd), of hij probeert een netelige kwestie te omzeilen, ook apoplanèsis (apo-planaein = (doen)afdwalen). Als hij zweert bij iets dat afwezig is, dan spreekt men van obsecratio-1 (Lat. bezwering) of obtestatio (Lat. eed).

Lit: G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, Bd 1 (1992), kol. 825-826.