|
| |
F.
| Fadde (var. vadde) adj., III. c. 12. v. 184, lafhartig, eig. traag, lui, nog vadzig. Vandaar vadde cokiin, voor lafhartige schelm in Limborch zie Gloss.). Vgl. de jager, Verscheid. bl. 174 vlgg., die thans niet meer ontkennen zal, dat fadde, vadde, als adj. moet opgevat worden. |
| Faelgie (var. faelie). Zonder faelgien (of faelgie), II. c. 18. v. 33. IV. c. 3. v. 8, zonder missen, zonder mankeren. Van |
| |
| |
| Failgieren, Failgeren of Faelgieren, II. c. 54. v. 87, 91, III. c. 12. v. 162, 163, feilen, missen, en dus in de war raken, bezwijken. Zonder failgeren, II. c. 36. v. 1905, zonder missen, dus bestendig. Vgl. Minnen Loep, Gloss. |
Feeste v., II. c. 28. v. 55, vreugde, feestvreugde. Met feesten, I. c. 26. v. 56, en met feesten groet, II. c. 58. v. 58 (vgl. v. 55), feestelijk, plegtig.
III. c. 9. v. 121 staat feeste in den zin van ongeoorloofde vreugde of mingenot, wellust. Zie Minnen Loep, Gloss. |
| Feesteren intr., IV. c. 5. v. 17, feestvieren. |
Fierter m. (var. fiertre, fiertere v.), II. c. 55. v. 71, lijkkist, inzonderheid van heilige personen. Van het Lat. feretrum. - Brab, Yeesten, II. 4131, waar van karel den grooten gesproken wordt:
(Men) gae tote Aken in die stat,
Daer hi selve in de fiertre leghet.
Zie huydec. op stoke, I. bl. 60. |
| Fijn subst. m., I. c. 40. v. 54, II. c. 13. v. 34, c. 40. v. 100, einde. Lat. finis, Fr. fin. |
| Fijn, fine adj. Dit woord, dat bij de ouden in allerlei wijzigingen voorkomt, had tot grondbeteekenis, waaruit zich alle andere laten afleiden, die van voldoende aan de eischen zijner nattuur, dus in zijne soort voortreffelijk. Vandaar God fijn, Gods zone fijn, II. c. 6. v. 2, c. 36. v. 1461, of tghelove fijn, II. c. 17. v. 169, c. 39. v. 217, de waarachtige God of Gods zoon, en het ware, echte geloof. Maghet fijn, II. c. 3. v. 122, c. 37. v. 11, c. 39. v. 10, ook die fine,
|
| |
| |
| c. 57. v. 71 enz., ware, echte, dus reine, onbevlekte maagd. Fijn int ghelove, I. c. 21. v. 122, c. 38. v. 28, opregt, getrouw (echt goed), zonder de hatelijke beteekenis, die er thans aan verbonden is. Zoo ook, in goeden zin, mit herten fijn, III. c. 1. v. 129, c. 17. v. 7, c. 19. v. 92, c. 22. v. 14, c. 27. v. 36, met een vroom of wel met een goed hart, met hartelijken zin. Eindelijk, in 't algemeen, I. Prol. v. 8, c. 14. v. 5, c. 18. v. 88, c. 25. v. 42, II. c. 6. v. 109, III. c. 3. v. 1106 enz., voortreffelijk, uitmuntend. |
Finament (var. finement) o., III. c. 26. v. 44, opbrengst van geldmiddelen. In het Middeleeuwsch Latijn werd de compositio in regtszaken ook finis of finatio geheeten. Daar nu (volgens het oude spreekwoord: quand argent faut, finaison nulle) zulk eene finis of beëindiging doorgaans met eene somme gelds gekocht werd, zoo hechtte zich aan finis ook de beteekenis van geldsom, hetzij die bij de overdragt van eigendom, hetzij als boete of anderzins betaald werd; gelijk dan ook beide beteekenissen nog in het Eng. fine bewaard zijn. Vandaar het ww. finare, eene som gelds (in regten) betalen, en finamentum of financia, de aldus betaalde som (‘pecunia, qua exsoluta lis finitur’). Ziedaar dus den oorsprong van het thans zoo gebruikelijke financien. Zie du cange, enz. Waarom berustte ménage niet in deze zoo natuurlijke verklaring, door du cange met tal van plaatsen bevestigd?
Finament is dus de benaming der gelden, die de landsheer, als hoofd van het regtswezen, trekt of geniet.
|
| |
| |
| Elders in 't Mnl. komt finement ook voor als einde, b.v. Brab. Yeesten, VI. 4939. Van 't oud-Franche finer, finement. Zie lacombe, Dict. du vieux langage franç. p. 217 sq. |
| Foreest, II. c. 16. v. 76, bosch. Fr. forêt. |
| Forfeit (tekst voorfeit), I. c. 35. v. 69 var., boete. Eng. forfeit. |
| Fornays, - se, I. c. 20. v. 41, fornuis, smeltoven. Lat. fornax. |
| Fortse (var. forche), - en, I. c. 35. v. 39, II. c. 43. v. 37, geweld. Fr. force. |
| Froyt, I. c. 24. v. 47 en |
| Fruut, frute o., ibid. var., III. c. 18. v. 26, c. 25. v. 60, c. 26. v. 109, fruit, ooft. Lat. fructus. |
|
|
Auteursrechtvrij