Der leken spieghel

Leerdicht van den jare 1330

Vanden anxte des oordeels, ende hoe die quade ghewijst sullen werden ter hellen. - XI.

Die anxt sal daer so groot sijn

Voor des rechters gram aenschijn,
Daer hi dat oordel sal gheven,
Dattie yngle sullen beven.
Maria, sijn moeder, sal daer
Ende die heylighen hebben vaer
⁺Ende Sinte Jan Baptiste,
Die van zonden noit en wiste:
So moghen wi arme zondaren
Ons met rechte wel vervaren,
Die binnen alle onse jaren
Cume ye sonder zonde waren.

+ (I. Fol. CLVIII. v. 2.)

[p. 274]

tekstkritische noten

Daer sullen die yngle na desen
Die goede uten quaden lesen,
Ende die goede, zonder letten,
Tons heren rechter zide zetten,
Entie quade ter slincker hant.
⁺Dan sal spreken onse here te hant
Toten ghenen, zonder waen,
Die te sijnre slincker ziden staen,
Met woorden die sullen sniden
Ghelijc den zwaerde in beiden ziden:

‘Ic was hongherich, ende ghi

En gaeft niet tetene mi;
Dorstich, ghine hebt mi niet ghelaeft;
Naect, dat ghi mi niet aen en gaeft;
Inden kerker was ic daer toe,
Ghine visiteerdet mi niet doe;
Ziec so was ic ooc mede,
Ghine vraghet mi niet wat ic dede.
Gaet, vermaledide! schiere
In dat ewelike viere,
Daer ghi altoos in bliven selt
Inder duvele ghewelt!’

Dat vonnesse sal sijn zwaer

Dattie rechtre sal gheven daer;
Want en sal niement moghen keren,

Vs. 13. I. Dus s. dinghele; H. s. dingle. 15. H. Entie. 16. H. siden. 17. I. Ende die. 18. I. H. s. o. h. spr.; H. thant. 20. I. Die tsiere; H. Die tsire; I. sijde. 26. I. aen ontbr. 27. H. Inder. 28. I. visenteerdet; H. visiteret. 29. H. Sie soe; I. so ontbr. 30. I. vraeghdet; I. H. mi ontbr. 31. I. H. vermalendide. 32. I. H. Inden eweliken. 33. I. H. in ontbr. 34. H. In dier duvle; I. duvelen. 35. I. Tfonnesse sal wesen zw. 36. I. Dat die rechtere. 37. I. Want n. en saelt m. k.; H. nieman.

+ (E. Fol. CXVII. v. 1.)

[p. 275]

tekstkritische noten

Noch ooc moghen appelleren
Voor enighen rechter, sijts ghewes,
Want niement boven hem en es.
Ay! wat jammer sal daer sijn,
Om datsi haers Gods aenschijn
⁺Nemmermeer en sullen moghen
Aenscouwen met haren oghen,
Gheset uut allen verlooste
Ende uut allen hope van trooste,
Daer hem anders niet volghen en sal
Dan die bitter helsche wal,
Die dueren sal zonder enden;
Want Gods woort en mach niet wenden.
Dan sullen die duvele wreet
Daer te hant sijn ghereet
Ende jaghent al ter hellen,
Daer si ewelijc zullen quellen,
Duvele ende menschen, hebbic vernomen,
Ende nemmermeer daer uut comen.

Vs. 39. H. Vore e. rechtre, sijd gh; I. rechtere. 40. H. nieman. 41. I. wat rouwe sal; H. jammere. 42. I. Daer sij. 44. I. Bescouwen; H. Anescouwen. 45. I. Ghesedt. 47. H. hen; I. h. n. a. v. 48. I. bittere; H. bittre. 49. I. Dat d. - eynde. 51. H. duvle. 52. H. thant. 53. I. jaghense alle. 54. I. sise. 55. H. Duvle; I. heb ic. 56. I. H. ute.

+ (I. Fol. CLIX. r. 1.)

Titel. I. q. zullen gh. w.; H. sullen ontbr. Vs. 1. H. Danxt; I. Dancxst. - so ontbr. 2. H. Vore. 3. H. hi dordeel; I. dat ontbr. 4. I. Daer die inghelen; H. Dat dingle. 6. I. heilighe. 9. H. moghewi; I. wij ons a. 10. I. Met allen r. zeere v. 11. I. H. al onsen. 12. I. ye ontbr. - sonde en w.