Der leken spieghel

Leerdicht van den jare 1330

Hoe die besloten Joden uut comen sullen ende die kerstene destrueren. - V.

Mechodosius, die heilighe man,

Die martelie om Gods ghewan
Ende bisscop in Grieken was,
Maecte een boec daer ic in las
Der werelt beghin ende haer inde,

[p. 254]

tekstkritische noten

⁺Int welke ic bescreven vinde,
Ghelijc dat luden Sydracs woort,
⁺Dattie Latine (dats die van Noort)
Winnen sullen herde scone
Jherusalem ende Babylone
Ende al Orienten lant.
Ende als zijt al hebben in hant
Ende ooc brocht ten kerstijnhede
Ende nerghent en hebben onvrede,
Ende haren tijt dan gaen leiden
In weeldigher ledicheiden,
In eten, in drincken ende in feesteren,
In bruloften ende in hoveren
Ende om te stichtene grote palayse,
Daer si hem in maken ayse,
Ende uut alre vresen sijn gheset
Ende uut alre enicheden met,
Dan sullen, hebbic verstaen,
Die poorten worden ontdaen
Daer Alexander in sloot
Vanden Joden een groot conroot,
Om dat quade onmenschelijc leven
Daer si hem toe hadden ghegheven,
Alse Scolastica wel zegghen can.

Vs. 6. I. In. welc dat ic. 7. I. luut. 8. I. Dat u die Lat.; H. Dat die. - die ontbr. 12. H. alsijt; I. al ontbr. 13. I. Ende al bracht; H. bracht. 14. I. Ende sij niewerinx h.; H. nerghen. 15. I. dan ontbr. 16. I. In verweender l.; H. In ledegher weeldecheiden. 17. I. H. Het tweede en derde in ontbr. 18. I. brulochten en h.; H. bruidlochten. 19. I. Ofte stichten. 20. H. hen; I. h. selven m. 21. H. alder; I. sijn ontbr. 22. H. alder; I. alre vechtinghe m. 23. I. heb ic. 24. I. H. werden. 25. I. Daer in Al. sl.; H. inne. 26. H. den ontbr.; I. groot ontbr. 27. H. Om dquade; I. dat ontbr. 28. H. hen; I. hem h. t. g. 29. I. wel ontbr.

+ (I. Fol. CLV. v. 1.)

+ (E. Fol. CXIV. v. 1.)

[p. 255]

tekstkritische noten

Dese sullen uut comen dan
So vreselike zonder ghetal,
Dat aertrike al beven sal
Ende niement en sal dorren
Jeghen dit volc hem porren,
Om den groten ducht van dien.
Die liede zullen vlien
Op berghe, in hole, in wouden,
Om hem daer in tonthouden,
Ende sullen van honghere sterven daer,
Om groten sonderlinghen vaer.
Leellijc sal sijn des volcs vorme;
⁺Menschen, beesten ende worme
Sullen si eten, des sijt vroet,
Ende mede drincken haer bloet,
Si sullen eten [ten] selven tiden
Kindre die si sullen sniden
Uut der moeder lichamen:
⁺Dies en sullen si hem niet scamen!
Si sullen destrueren menich rike
Ende besmetten jammerlike.
Ende niement, alsic hebbe verstaen,
En salse dorren wederstaen;
Maer dat jammer ende dat leit
Datsi dan der kerstenheit

Vs. 30. I. H. Dit volc sal; H. ute. 31. H. vreeslec. 32. I. eerderike. - al ontbr. 33. H. nieman. 34. I. dat. 36. H. De l. die selen; l. Selen die lieden vl. 37. I. In berghen, in holen; I. H. ende in w. 38. I. Ende h. d. in onth.; H. hen. - in ontbr. 39. I. van honghere ontbr.; H. hongre. 43. I. eten, sijts. 44. I. Ende oic dr. 45. H. ten; I. te dien t. 46. I. Kinderen. 47. I. H. Uter m. 48. H. Des - hen. 49. H. strueren. 51. H. nieman.

+ (I. Fol. CLV. v. 2.)

+ (E. Fol. CXIV. v. 2.)

[p. 256]

tekstkritische noten

Doen zullen al over al,
Dat sal sijn al zonder ghetal.

Hier op so verlaten hin

Die Joden noch in haren zin,
Ende willen segghen overluut,
So wanneer dese comen uut,
Datsi al aertrike zullen winnen
Ende an haer ghelove [doen] rinnen;
Maer si dolen sere in desen:
Het en mach also niet wesen;
Want over enen corten tijt na dat,
Als si ghewonnen hebben die stat
Int heilighe lant die heet Joppem,
Sal onse here jeghen hem
Senden enen vromen man
Met enen cleinen here nochtan,
Die op ene ure sal
Dat quade volc verslaen al.
Hier na sal, twaren,
Die Roomsche coninc varen
Wonen in Jherusalem,
Ende daer sal hi houden hem
Tien jaer ende een half met,
⁺Ende dan sal, dat ghijt wet,
Antekerst openbare wesen,

Vs. 55. I. Selen doen; I. H. Het eerste al ontbr. 56. I. H. al ontbr. 57. H. hen; I. hem. 58. I. Die J. zeer in h. zen; H. sen. 60. I. So ontbr. 61. I. al ontbr. - eerderike. 62. I. H. doen. 64. I. Het ontbr.; H. Et. 65. I. enen ontbr. 66. H. Alsi gh.; I. die ontbr. 67. I. lant Jherusalem; H. Joppen. 68. H. hen. 70. H. Die met luttel volcs dan. 71. H. Op ene cleine ure sal; I. een. 72. I. verwinnen. 73. I. te waren. 76. I. d. na sal. 77. I. h. jaer m. 78. I. sal, ic wille gh. 79. I. H. Antkerst (en zoo verder altijd); I. openbaer.

+ (I. Fol. CLVI. r. 1.)

[p. 257]

tekstkritische noten

Daer ic u voort of sal lesen.
Dese woort oft ghelijc aldus
So scrivet Mechodosius.

Vs. 80. I. H. u ontbr.; H. vore af hebbe ghelesen; I. af. 81. I. off ghelike dus. 82. I. So ontbr.; I. H. scrijft Methodosius.

Titel. H. beslotene J. ute selen c. cntie k. d.; I. uut selen c. ende. Vs. 1. I. Vethodosius. 2. I. H. om Gode. 4. I. eenen.