Der leken spieghel

Leerdicht van den jare 1330

Hoe die paeus misse doen sal ten droghen bome, ende wat wonder daer gheschien sal. - III.

Alse dese liede dan van Noort,

[p. 246]

tekstkritische noten

Diemen Latine noemen hoort,
Met deser eren, met deser vromen,
Tote desen droghen bome zijn comen,
Sullen si twee maende bliven daer;
Ende alle daghe daer naer
Sal hem comen vitaelgie
Van allen ziden, zonder faelgie;
Want al tfolc ghemeenlijc dan
Sal hem met herten vallen an,
Om die miraclen die si sien
Sullen daghelijcs daer gheschien.
Ende rechte opten Paeschdach
(Also alsic ghescreven sach)
⁺So sal haer overste vader,
Vader der vadre algader,
Sacrificie doen onder dien boem,
Daer menich toe sal nemen goem.
Ende optie ure, sijts ghewes,
Dat tsacrament volmaect es,
Daer si alle vallen op hare knien,
Salmen dien droghen boom zien
Groeyen, bloeyen ende loof draghen.
Ic en conste u niet ghewaghen
Wat vruechde dan daer sijn sal;

Vs. 2. I. Dm. Latinen. 4. I. H. desen groten b. 5. I. sij bl. twee maenden d.; H. maent. 7. I. Selen h. c. vitalien; H. hen. 8. I. faelien. 9. I. tvolc; I. alt volc ghemeenlike. 10. H. hen. 11. I. mirakelen; H. di zi. 12. I. Die dagelixs zelen gh. 13. I. recht; H. optien. 14. I. Na dat ic; H. Alsoe ict; I. H. bescreven. 16. I. Dit vers ontbr., doch voor 17 aldus: Sacrificie doen algader Ende misse doen onder den drogen boem. 18. H. m. s. t. n. 19. I. op die; H. sijds. 20. H. Dat sacr. 21. I. alle ontbr.; I. H. haer. 22. I. den. 24. I. Ic ontbr. 25. H. vrenden; I. vruechden. - dan ontbr.

+ (I. Fol. CLIV. r. 2.)

[p. 247]

tekstkritische noten

Want dat heidene volc al,
Dat noch niet en gheloofde claer,
Sal nu weten openbaer
Dat Gods zoons ghelove si
Seker ende salich daer bi.
Lude sullen si doen ghewach:
‘Dit is die salighe dach,
Dattie vraeye Gods zone
Verrees vander doot scone,
Die dus ghedane wonder doet:
Die hem dienen, si sijn vroet!’
⁺Dan sal hem allen sijn becant,
Dat hem die Gods zone heeft ghesant
Sine gracie, om datsi hare ande
Ghewroken hebben op sine viande.
Dese boom, onder wien
Dese wondre sullen ghescien,
Is zo groot, dat weet wale,
Datten cume teenen male
Si zeven omme vessemen moghen
Met armen uut ghetoghen;
Ooc so is hi hol binnen.
Te desen bome so sal beghinnen
Die wilde woestine voort an,
Daer voort en woont wijf noch man.

Vs. 26 I. heyden; H. heidijn. 27. H. niene gh.; I. en ontbr. 28. I. Sal dan w. 29. I. Dat tGods zone. 30. H. salechlec. 31. H. Beide s. 32. I. Dat; I. H. heilighe. 33. I. H. Dat die. 34. I. H. Vander d. verrees sc. 35. I. gedaen; H. wondre. 37. H. hen. 38. H. hen die godsone; I. hevet. 39. H. datsi sine a.; I. hair hande. 42. I. wondere. 43. I. dat ontbr. 44. I. Datten niet t. 45. H. sevene; I. H. om; I. v. souden m. 47. I. so ontbr. 48. H. Tesen; I. H. so ontbr. 50. I. Daer noyt en woende.

+ (E. Fol. CXIII. v. 1.)

[p. 248]

tekstkritische noten

⁺Van daer zullen si varen soeken
Hare viande tallen hoeken;
Ende als si niemene en vinden,
So sullen si met gheninde
Die lande daer besetten
Ende weder keren, zonder letten,
In Gods soons stat Jherusalem,
Daer men wilen cruuste hem.
Ende daer na, also wijt vinden,
Sullen comen die felle Inden
Ende sullen stichten roof ende brant
Inder Nubiene Iant:
Dats een volc, sijts ghewes,
Dat aen Gode ghelovich es.
Dan so sullen dese te handen
Aen Gods volc om hulpe zanden,
Dat hem te hant sal gheschien.
Daer so sullen die Inden vlien
Ende ghesconfiert sijn ghemene.
Daer omme sullen die Nubiene
Onderdaen bliven voort
Gods zoons volke van Noort,
Om dat sorcoers datsi hem zinden
Jeghen die felle Inden.
Ende over enen tijt hier na

Vs. 52. H. Hoer. 53. H. alse; I. niement. 54. I. H. gheninden. 55. I. landen. 57. I. soons ontbr. 59. I. als. 62. H. Indier Nubiane; I. Nubianen. 63. I. Dat es; H. sijds. 64. H. ane; I. gheloevende. 65. I. so ontbr.; H. thanden. 66. I. Ane; H. helpe. 67. I. Die hem; H. hen thant. 68. I. H. Dan; I. so ontbr. 69. H. ghescoffiert; I. sijn ontbr. 70. H. om; I. Nubcene. 72. I. volc. 73. I. Om surkoers dat wij h.; H. Om dsorcoers - hen. 74. I. Jegens; H. Mede te werne die.

+ (I. Fol. CLIV. v. 1.)

[p. 249]

tekstkritische noten

(Alsic inden boec versta),
⁺Alse die Tarteren ende die Grieken
Dat vernemen ende verrieken,
Dat God so groten voorspoet
Aen dit salighe volc doet,
Sullen si dan met allen
Aen dat goede ghelove vallen,
Dats aen dese van Noort;
Ende van dan sullen si voort
Gods zoons kindre bistaen
Ende hem altoos sijn onderdaen.

Vs. 77. I. Als; H. entie. 79. I. God ontbr. 80. H. Ane dat; I. God al dien salegen. 82. H. Ane; I. An Gods zoens kinder geloeve v. 83. I. Dat es. 85. I. kinder; H. kinderen. 86. H. hen.

+ (E. Fol. CXIII. v. 2.)

Titel. H. messen; I. H. sal onder den dr.; I. boem - wondere - zelen; H. wondre.