| |
| |
| |
| |
| |
Hier beghint die vierde boec.
Die u sal doen te verstane
5[regelnummer]
Hoe die kerstene van Noort
Sullen winnen, weder ende voort,
Jherusalem, die heilighe stede,
Ende Orienten algader mede,
Hoe der Joden grote conroot,
Die wilen Alexander sloot,
Ende verslaen wijf ende man
15[regelnummer]
Ende jammer werken sonder ghetal,
Ende hoe dit volc einden sal;
Vijftien tekene die gheschien
| |
| |
Sullen voor dien doemsdach,
20[regelnummer]
Dien elc mensche duchten mach;
Ende dat volc sal verleiden
Met sijnre groter subtijlheiden,
Dathi gheseit heeft ende ghedaen;
Dat sterke oordeel, sonder waen,
30[regelnummer]
Dies niement en mach ontgaen,
Daer God elken sal loon gheven.
Na sine verdiente in dit leven,
Ende hoe aertrike dan sal inden:
Also wijt bescreven vinden
35[regelnummer]
In vraeyen boeken, sonder ghilen,
Heylighe zanten diet wel wisten
Uut des heilichs gheests listen.
| |
| |
| |
| |
Hier beghint die tafle vanden vierden boeke.
Een prophecie hoet gaen sal mitten heilighen lande van over zee |
I. |
Hoe die paeus ende keyser sullen trecken over zee, ende wat daer gheschien sal |
II. |
Hoe die paeus misse doen sal onder den droghen boem, ende wat wonder daer gheschien sal |
III. |
Hoe die kerstene heren sullen trecken in JherusalemGa naar margenoot+ ende enen coninc daer setten mids den vonnesse Gods |
IIII. |
Hoe die besloten Joden uut comen sullen ende die kerstine destrueren |
V. |
Van Antekersts gheboorte |
VI. |
Hoe ende in wat manieren hi tfolc bedrieghen sal |
VII. |
Hoe dat Enoch ende Helyas jeghen hem disputeren sullen ende hise doden salGa naar voetnoot(*) |
VIII. |
Van vijftien tekene des doemsdaechs |
IX. |
Hoe onse here comen sal ten oordele |
X. |
Vanden anxste des oordels, ende hoe die quade ghewijst sullen worden ter hellen |
XI. |
Hoe die gherechte mit Gode sullen varen te hemelrike |
XII. |
| |
| |
| |
| |
Inden souter seit haer Davijt,
Dat noit stille en stoet die tijt
Noch gheen dinc datter werelt hoort,
Het naect al sinen einde voort.
5[regelnummer]
Job die maect ons ooc cont,
Dattie mensche onlanghe stont
Op dese werelt mach beiden
Die alse een bloem beghin ontfaet
10[regelnummer]
Ende alse een scade over gaet.
Sinte Pouwels seit ons ooc dat
Wi en hebben hier en ghene stat
Die durende is op aertrike,
Onse ewighe stat is hemelrike.
15[regelnummer]
Aristoteles maect ooc vroet:
So wie dat dat einde heeft goet,
Cathoen scrijft ons ooc wale,
Dat na een cranc beghintsel
| |
| |
20[regelnummer]
Dicke coomt een goet intsel.
Na dien dan dat wi vinden,
Met sterven in jammerheden,
Ende wi en weten in wat steden
So laet ons dan also bewaren,
Dat onse here te sinen oordele
Metten salighen ons bevele.
Also alse die menschen scheiden
30[regelnummer]
Van aertrike mit jammerheiden,
Weet dat aertrike also sal
Ende met tormente herde zwaer,
Als u dese boec seit hier naer,
Dan tormente ende zwaer verdriet.
Twalef capittele, meer noch min.
|
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 1. I. volght. - hier ontbr.; H. daer. 3. I. eerderike enden sal. 4. I. H. In deerste; I. v. al. 8. I. Van Or. 10. I. so ontbr. 11. I. d. J. een groot; H. groet. 13. I. H. Ute. 17. I. moechdi; H. moeghdi.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 19. H. vore; I. H. den. 20. I. H. m. ontsien m. 21. H. so ontbr.; I. zoe moeghdi h. 22. H. Hoe Antkerst. 24. H. siere; I. subtijlheyde. 28. I. H. na sal v. 29. I. strenghe. 30. H. nieman; I. Dat hij gheseit heeft ende ghedaen ( foutive herhaling van vs. 27). 31. I. H. e. l. s. gh. 33. I. eerderike. 34. I. Also als wijt. 36. H. Alsoe; I. Also als ons. 37. H. sante. 38. I. H. Ute; H. heylecsch; I. H. gheest; I. liste. - Na vs. 38 volgt nog in I. en H.:
Twalef, alsict versinne. (I. als ic)
Doch in E. wordt dit aan het slot van het Prohemium gezegd.
-
-
[tekstkritische noot]Titel. H. ontbr.; I. Dit es die tafele vd. v. bouck des Spiegels Hystoriaels. C. I. H. Ene; I. H. van over zee ontbr. II. H. die ontbr.; I. e. die k.; H. sullen ontbr.; I. over die zee; I. H. ende wat hem (H. hen) ghevallen sal. III. H. boeme - wondre. IIII. I. h. tr. zelen in; I. H. daer ontbr.; I. mits Gods voirsiene; H. mids Gods verwisene. V. H. beslotene - ute; I. b. J. zelen uut c. ende zelen die; H. entie k. VI. I. Van Antikerst gh.; H. Van Antkersts gh. VII. I. tvolc. VIII. I. H. dat ontbr.; I. hem zelen d. ende hoe dat hijse; H. e. hoe hise. IX. I. Vanden v.; I. H. tekenen. X. H. tien ordeele. XI. I. ancxst; H. q. selen gh. werden; I. sullen ontbr. XII. I. gherechteghe.
-
voetnoot(*)
- In het HS. staan hier Cap. VIII en IX in omgekeerde volgorde, doch ten onregte. Ook is de tekst der hoofdstukken zelve later in de goede orde geplaatst, gelijk deze vergissing ook hier noch in I. noch in H. gevonden wordt. Verg. Taalk. Mag. D. IV. bl. 284.
-
-
[tekstkritische noot]Titel. I. Dit es dbeghin vanden vierden bouc des Spieghels Hystoriaels. Vs. 1. I. soutere; H. soutre seeght her; I. haer ontbr. 2. I. en ontbr. 5. I. Job hij m. - ooc ontbr. 6. I. Dat die. 8. I. al onnoselheiden. 9. H. als ene bloeme; I. bloyen. 10. I. H. als; H. ene; I. sc. vergaet. 11. I. H. seeght; I. ons ontbr. 12. I. Wine h. h. gh.; H. gheen. 13. I. eerderike. 14. I. Ons e. scat. 15. I. maec ons vr.; H. m. ons oec. 16. I. wie diet dende. 18. I. ons ontbr. 19. I. een ontbr.; I. H. beghinsel.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 20. H. en g. insel. 21. I. dan ontbr. 22. I. wij m. a. i. 23. I. H. stervene; H. jammerecheden. 25. I. dat ontbr. 26. I. dan so. 27. H. tsinen. 29. H. als. 30. I. eerderike; H. jammerecheiden. 31. I. Weedt d. eerderike; H. alsoe al. 32. H. jammerecheiden inden sal; I. j. scheeden al. 33. I. Ende eynden met tormenten zw.; H. tormenten. 34. H. Alsoe; I. u die b. 35. I. H. ghewaeght. 36. I. H. torment. 37 en 38. I. H. Deze beide verzen ontbr. ( Zie bij vs. 38 van het begin van dit Boek). - Hierna in I. nog de volgende afzonderlijke Prologe, die in E. en H. ontbreckt:
Dit es die prologe vanden vierden boug des Spiegeis Hysto[riaels].
Die vierde bouck sal u lyen
Van eenre scoenre prophecien,
Hoe een zeevaert comen sal,
Dat dat kerstine heere al
Metten paeus, sinen vader,
Ende metten keyser, die alle te waren
Toten droghen boem selen varen;
Hoe die boem sal dan groyen,
10[regelnummer]
Loeveren draghen ende bloeyen;
Ende hoe hem Orienten dlant
Al gader sal gaen in hant;
Hoe sij daer na met groter eeren
In Jherusalem zelen keeren,
15[regelnummer]
Ende eenen coninc maken die al
Eerderike onder hem hebben sal,
Ende dan sal sijn een accoort
In eerderike, weder ende vort:
Het sal al gheloeven scone
20[regelnummer]
An Jhesum Cristum, den Gods zone,
Maer dat sal onlanghe staen:
Onder tvolc dant was eer;
25[regelnummer]
Dan salmen u ghewagen das
Jeghen hem zelen disputeren,
Daer sine mede selen onteeren;
Doemsdach sal volgen daer naer
30[regelnummer]
Ende dan dat ordeel zwaer,
Daer eerderike sal eynde ontfaen
In die vruechde van hemelrike
Ofte in die helle eeuwelike.
35[regelnummer]
Dat wij dan in dier stonden
Claer ende zuver werden vonden
Moet ons God jonnen, onse heere,
Wies rijke duert emmermeere!
|