Der leken spieghel
(1844-1848)–Jan van Boendale–
AuteursrechtvrijLeerdicht van den jare 1330
[pagina 116]
| |
5[regelnummer]
Ende si selen oec, lude ende stille,
Beide sijn van énen wille,
Ghelijc dat si sijn één lijf.
God gaf Adame een wijf
In dat erdsche paradijs,
10[regelnummer]
In dier mainieren, in dier wijs,
Datsi twee één vleesch sijn souden,
Ende daeromme den huweleec houden
Datsi kinder souden te gader
Winnen, die den hemelschen vader
15[regelnummer]
Die[nen] souden ewelijc.
Hieromme was thuwelijc
Puerlec ghemaect alleene,
Ende om ander dinc engheene.
Die te huweleeke trect om dat
20[regelnummer]
Hi sine oncuischeit sal te bat
Doen sonder scande na sijn ghevo[e]ch,
Ga naar margenoot+Wet datti Gode niene doet gnoech.
Docsuin moet wesen al
Datmen kindre winnen sal
25[regelnummer]
Die te Gods eren dien,
Als ghi mi horet lien.
Die man, als ghi horen moeght,
Es met rechte swijfs voeght,
Daer hi goet es ende bescheiden,
30[regelnummer]
Ende sal bestimmen ende beleiden
Sijn goet ter bester baten,
Ende en sal om dwijf niet laten;
| |
[pagina 117]
| |
Want hi es meester, wet wale,
Van wive, van goede te male.
35[regelnummer]
Die man sal in allen sinnen
Sijn goede wijf eren ende minnen,
Niet alleene om hoer scoenheit,
Maer om hare doeght ende wijsheit
Ende om hare scoene zeden,
40[regelnummer]
Die beter sijn tallen steden
Dan scoenheit van live si.
Die man sal oec daer bi
Sijn wijf na sine macht versien
Van cleedren ende van alle dien
45[regelnummer]
Dat behoert te horen state,
Ende daer in oec houden mate.
Hebt liever dat ghi haer gheeft
Tamelijc daer si bi leeft
Dan dadt hare een ander gave,
50[regelnummer]
Daer ghi beide scande hadt ave,
Oft dan sijt u heimelijc name,
Daer u meerre scade af quame;
Want wijf, te nauwe ghespaent
Oft oec ghehouden te verwaent,
55[regelnummer]
En es orboer noch oec goet,
Si en ware van naturen vroet.
Ende alse die man ghevoelt des
Ga naar margenoot+Dat sijn wijf goet ende vroet es,
Late hore alles ghebruken dan,
| |
[pagina 118]
| |
60[regelnummer]
Ende danke Gode dat hise ghewan.
Valt oec alsoe datsi doet
Enech dinc die niene es goet,
Dat blameert hare soetelike
Tusschen u tween al heimelike,
65[regelnummer]
Ende toent hare redene waerbi
Dattet quaet ghedaen si,
Vriendelec ende met minnen.
Heeft si eneghe doeght van binnen,
Si saels haer hoeden voert mere
70[regelnummer]
Ende wachten u raste ende haer ere.
Ende alse ghijt hare ene werf,
Anderwerf, derdewerf, vierdewerf
Gheseit hebt, som stuur, som soete,
Ens dan en es gheene boete,
75[regelnummer]
Soe sijt des seker ende ghewes
Datsi van arde quaet es,
Ende dat schelden niene besciet.
Maer emmer soe en slase niet:
Soe meer gheslaghen, soe meer verloren.
80[regelnummer]
Ic segghe u dat wel te voren:
Soemen quade wijf meer slaet,
Soe haer quade wille meer angaet;
Maer verret u van hare, dats mijn raet,
Want bi hare te sine dats quaet.
85[regelnummer]
Ens quader dinc no meer gheblaemt
| |
[pagina 119]
| |
Dan en quaet wijf die hoer nien scaemt,
Ende daer af en machmen hebben niet
Dan al scande, scade ende verdriet.
Daeromme eest wijsheit dattie man
90[regelnummer]
Hem verret van hare, op dat hi can.
Dwijf sal haer houden in dien,
Datsi horen man sal ontsien
Ende sire rasten altoes wachten
Ga naar margenoot+Ende sire eren nauwe achten,
95[regelnummer]
Ende sal sijn ghetrouwe hoede
Van sinen live ende sinen goede.
Si en mach, alsic verstoet,
Wech gheven en gheen goet,
Hier no daer, lude no stille,
100[regelnummer]
En si bi hoers mans wille;
Want hi es voeght altemale
Hoers lijfs, hoers goeds alsoe wale.
Wilt u wijf emmer sijn quaet
Ende niet doen uwen raet
105[regelnummer]
Ende in hoer quaetheit voert gaen,
Daeromme en seldi u niet verslaen.
Om haer quaede ghenoechte soe
En maect u niet alte onvroe;
Want si en laetet, min no mere,
110[regelnummer]
Om u raste noch om u ere.
Daer bi set u te rasten dan,
Soe doedi als en wijs man.
| |
[pagina 120]
| |
Ende en segt openbare
Selve gheen quaet van hare,
115[regelnummer]
Maer dect hoer quaetheit, waer ghi moeght,
Daer an soe doedi uwes selfs doeght.
En wrect oec in gheenre wijs
U selven over uwes wijfs amijs;
Want die ghene es sere verdoertGa naar voetnoot(*),
120[regelnummer]
Die sijn lijf oft goet verboert
Om die feeste die sijn wijf drijft.
Een wijs man ons oec scrijft,
Dat des wijfs scout meer es
Dan des mans, des sijt ghewes.
125[regelnummer]
Woude dwijf, si bleve wel reene,
Want men vercrachter cume ene
Van honderden die des pleghen,
Al segghensire selcstont jeghen.
Dat goede wijf, dat ghijt verstaet,
130[regelnummer]
Es des mans troest ende toeverlaet,
Sijn tresoer, sine sierhede,
Sijn ere, sijn raste ende sijn vrede,
Ga naar margenoot+Sine lieve ghesellinne mede:
Waer hi es in elke stede,
135[regelnummer]
Si es vore hem met trouwen dan.
Aldus es oec die goede man
| |
[pagina 121]
| |
Sinen wive, als ghi hier hoert:
Hier met laetic dese woert.
|
|