Der leken spieghel

Leerdicht van den jare 1330

Hoe Cristus mitter hemelscher scaren Marien ziele voerde te hemele waert. - LVII.

Nu so suldi voort verstaen,

Hoe haer uut lede is begaen,
Ghelijc dat int boecskijn leecht
Daer ic hier voren of heb gheseecht,
Dat ewangelista Sente Jan
Screef, alsmen hem tiet an.

Onse here Jhesus Cristus sprac vore,

Ende seide aldus tote hore:
‘Coomt, mine vercoornen scone,
Ic sette u in minen trone,

[p. 421]

 

Want ghijs zonderlinghe sijt waert:

 

U scoonheit hebbic zere begaert.’

 

- ‘Here,’ sprac si, ‘ic ben ghereet

 

Te doene algader u beheet.’

15

Doe seiden si alle te samen,

 

⁺ Die met Cristum daer quamen:

 

‘Dit is si die selve die

 

Oncuuscheit en wiste nie.

 

Met rechte so sal si varen

20

Metter heiligher zielen scaren;

 

Want van haer selven sprac si:

 

“Alle gheslachten sullen mi

 

Salich segghen, want hi

 

Grote dinc ghedaen heeft mi.”’

25

Doe seide Cristus, die overste zangher

 

(Hine woude niet beiden langher):

 

‘Coomt haer, mine vercoorne bruut,

 

Ghi wort ghecroont in mijn deduut.’

 

- ‘Ic doe,’ sprac si doen ghereet,

30

‘Want daer dus ghescreven steet,

 

⁺ Dat ic sal doen in alre tijt

 

Uwen wille, die mijn God sijt;

 

Want mijn gheest verblijdde zere

 

In minen God, in minen here.’

35

Doe voer die ziele bequame

+ (E. Fol. LXXXV. r. 2.)

+ (I. Fol. CVIII. r. 2.)

[p. 422]

 

Uut Marien lichame

 

In Jhesus, haers zoons, scoot:

 

Haer scoonheit was so groot,

 

Datter niement toe en dochte

40

Dat hire ghenoech of spreken mochte.

 

Doe seide onse here Jhesus

 

Toten apostelen aldus:

 

‘Ic bevele u dat ghi draghet

 

Den lichame van deser maghet,

45

Mire moeder, int dal te Josaphat.

 

Een nuwe graf vindi in dat:

 

Daer leghse in mit waerdicheden,

 

Ende dan so blijft daer ter steden

 

Drie daghe, ic sal dan weder

50

Tote u comen hier neder.’

 

Mettien voer onse heer van daer,

 

Ende sijn gheselscap volchde hem naer

 

Metter scoonster melodie,

 

So dat des ghelike nie

55

Menschelijc oghe en sach,

 

⁺ Noch herte peinsen en mach.

 

Die apostelen saghen opwaert,

 

Ende riepen: ‘Vrouwe, nu vaert

 

Ende ghedinct onser, wi biddens u,

+ (E. Fol. LXXXV. v. 1.)

[p. 423]

60

Die in dit ellende bliven nu.’

 

Doe dingle, die bleven boven,

 

Hoorden dit zonderlinghe loven

 

Ende deser groter feesten pleghen,

 

Ghinghen si alle daer jeghen,

65

Ende doe si openbare zaghen

 

Dat haer coninc brochte ghedraghen

 

⁺ In sinen arme, met jolive,

 

Die ziele van enen wive,

 

Wonderde hem zere van dien.

70

Lude riepen si mettien:

 

‘Wie is dese vercoorne fine,

 

Die opgaet door die woestine,

 

Van allen weelden dus rike?

 

Wie sach ye des ghelike?’

75

Doe die ghene dit vernamen

 

Die mit Cristus scare quamen,

 

Riepen si zere al over luut:

 

‘Dit is die salighe bruut,

 

Dochter van Jherusalem.

80

Onse coninc brincse met hem,

 

Ende sal haer spannen crone

 

In sinen oversten trone.’

 

Dus voeren si te hemele waert.

 

Die apostelen stonden alle vervaert

85

Van datsi hadden ghesien:

+ (I. Fol. CVIII. v. 1.)

[p. 424]

 

Gode dancten si van dien.

 

Drie maechden quamen daer zaen,

 

Die den lichame zouden dwaen.

 

So grote claerheit quam daer omtrint,

90

Datsi des lichamen en saghen twint,

 

Voor dat hi al voldwoeghen was

 

Ende ghedect, sijt zeker das.

 

Hier en binnen so wast dach.

 

Nu hoort wies men voort daer plach.

Titel. I. (Cap. 56) Hoe ons heer Marie ziele ontfinc; H. hemle. Vs. 2. H. hare utleede es ghedaen. 3. H. in b.; I. legt. 4. H. ic u vore af hebbe; I. hier ontbr. - aff hebbe ghezegt. 5. I. Dat die ewangeliste; H. Dat die ewangliste; I. H. Sente ontbr. 6. I. tijt. 7. H. Cristus ontbr. 8. I. zeide dus t. hare. 9. I. vercoorne; H. vercorne.

Vs. 12. H. Uwe; I. heb ic. 13. I. bereet. 14. I. doen. 15. H. tsamen. 16. I. Die dair m. Cr. q. 17. I. es esso die s. 19. I. so ontbr. 20. I. H. Inder h. 23 en 24. I. Salich zeggen, want die maghet leeft, Die mi grote dingen gedaen heeft; H. Salech segghen, want die macht heeft Mi groete dinc ghedaen heeft. 25. I. H. doverste; H. zanghere. 26. I. Hine en wilde; H. langhere. 27. I. H. hare; I. mijn. 28. I. wert; H. werd. 29. I. Ic doen - doe. 33. I. verblijt. 34. H. Het tweede in ontbr. 35. I. ziel.

Vs. 36. H. Ute. 37. I. H. kints sc. 38. H. Hare. 39. I. niemen; H. nieman. 40. I. hire af gh. zeggen m.; H. gnoech af. 42. H. apostlen. 43. I. draecht; H. draeght. 44. I. H. maeght. 45. I. Miere - dal van J.; H. in dal J. 47. H. in ontbr. 48. I. so ontbr. 49. I. dagen. 50. H. Totu c. 51. H. Mettien soe v.; I. H. heere. 52. I. volghede; I. H. hem ontbr. 53. I. Metter zoeter m. 54. H. dat die gh.; I. ghelijken. 55. H. Menschelike; I. Meinsschelike oghe anesach. 57. I. Dapostelen; H. Dapostlen. 58. I. Ende seyden. 59. I. H. ons; I. des bidden wij u.

Vs. 60. I. inde e.; H. int e. 61. I. dinghele. 64. I. H. Trocken si. 65. H. openbaer. 66. H. hare. 68. I. Een z.; H. Ene z. 69. H. hen. 72. H. dore die wustine. 74. I. sach noyt des. 75. H. dat v. 77. I. zere al ontbr. 78. H. Het es; I. es Maria, die scone br. 80. H. bringse. 81. I. hare; H. hore. 83. I. voer so te hemel. 84. I. Dapostelen; H. Dapostle stoeden al. 85. I. sij alle h.

Vs. 87. H. maeghde; I. daer ontbr. 90. H. slichamen; I. den lichame. - en ontbr. 91. I. H. Vore; I. alle ghedwegen; H. voldwaghen. 92. I. H. Ende oic gh. 93. I. en ontbr.