Der leken spieghel

Leerdicht van den jare 1330

Dbedieden vanden seven uren. - [LIII.]

Hoert, ic sal u ruren

Nu vanden seven uren,
Die de kerke daghelike
Houdende es hoechlike,
Daer wi seven poente in begaen
Die Cristus passien ane gaen.

Ane die mettenen wi verstaen

Dat Cristus was ghevaen,

[p. 404]

 

Verraden ende oec vercocht,

10

Ende inder Joeden hande brocht

 

Om ghelt dat mer omme gaf,

 

Daer hem al sijn vrient ghinghen af.

 

Al singtmen mettenen, dat verstaet,

 

Snachts ocht inde dagheraet,

15

Nochtan was hi dsavonds ghehacht;

 

Maer om datsi alden nacht

 

Met hem speelden ende spotten,

 

Alsoemen pleeght met zotten,

 

Ende meneghe smade hem daden,

20

Soe wilt die kerke ghestaden

 

Datmen mettenen aldus doet,

 

Want dordenanche die es goet.

 

Te priemetide, alsmen ons leert,

 

⁺ Was Jhesus Cristus ghepresenteert

25

Vor den rechtre Pylaten,

 

Ende ghewroeght utermaten

 

Van menegherhande archeiden

 

Die de Joeden over hem seiden,

 

Met vuisten sere te blouwen

30

Ende [in sijn] ansichte al bespouwen,

 

Daer die moghentheit des vader

 

In besloten was algader.

 

Ter derder uren riepensi:

 

‘Men crucene! dat wille wi.’

+ (I. Fol. CV. r. 2.)

[p. 405]

35

Een purperen cleet dedemen hem an.

 

Doe riepensi: ‘Siet hier den man!’

 

Ene doerne croene, scarp ende groet,

 

Dronghensi hem op sijn hoet,

 

Die hem menech gat stac,

40

Daer dat bloet ute lac

 

Over sijn heilech anschijn.

 

Hi moeste oec dat cruce sijn

 

Draghen, alsoemen woude,

 

Tote daermenne crucen soude.

45

Ter sester uren, ic lese aldus,

 

Wart ghecruist Jhesus Cristus;

 

Sine lede gherect, zonder verdienen,

 

Dat scheen datsi al onspienen;

 

Met plompen naglen onsoete

50

Dorslaghen hande ende voete;

 

Tusschen twee dieve jammerlijc

 

Gheset, enen dieve ghelijc;

 

Ghedrinct oec, in sire pine,

 

Met gallen ende met asine.

55

Noene dats de neghende ure:

 

Doe starf sine menscheit pure

 

Anden cruce altenengader:

 

Sine ziele beval hi sinen vader.

 

In sine zide wart hi ghewont

60

⁺ Met enen spere ter selver stont

+ (I. Fol. CV. v. 1.)

[p. 406]

 

Tote in sine herte soe diep

 

Datter water ende bloet ute liep.

 

Derde beefde inder pinen,

 

Ende die zonne liet hoer scinen,

65

Ende en conste anscouwen niet

 

Hoers sceppers jammerlijc verdriet.

 

Te vespertide, hebbic verstaen,

 

Was hi vanden cruce ghedaen,

 

An die menscheit al doet:

70

Die godheit hadde ghene noet.

 

Van daer wart hi ghedraghen dan,

 

Die hemel ende erde droech nochtan,

 

Ende met ere doet, die hi leet,

 

Dewelike doet verbeet.

75

Ten compleeten, vorwaer gheseeght,

 

Wart hi in dat graf gheleeght,

 

Sceppre alre creaturen.

 

Daer worden die scrifturen

 

Volvult, in waren zaken,

80

Die de heileghen wilen spraken.

 

Twee nachte ende enen dach

 

Hi daer inden grave lach.

 

Doen stoet hi op, mids sire virtuit,

 

Ende voer ter hellen, ende haelder uut

85

Sine vriende allegader.

 

Daer na voer hi tsinen vader,

 

Ende sit tsire rechter siden,

[p. 407]

 

Daer ghene jare en liden.

 

Vandaer hi weder comen sal

90

Dese werelt doemen al,

 

Ende elken loen doen ontfaen

 

Van dat hi hier heeft ghedaen.

 

Vinden moet hi ons alsoe,

 

Dat wi met hem bliven vroe

95

In sijn heilech hemelrike,

 

⁺ Dat duren sal ewelike!

+ (I. Fol. CV. v. 2.)

Titel. (Cap. 52). Vs. 4. hoghelijke. 5. seven ontbr. - in verstaen. 6. passie aen. 7. mettenne.

Vs. 9. oec ontbr. 10. handen. 11. tghelt. 12. alle sijn vrienden. 13. mettenne. 14. of in die. 15. tsavonts gheacht. 18. Als men pleecht te doene met. 21. mattenen. 22. dordenancie. - die ontbr. 23. priemtijde. 25. rechtere. 27. menegherande archeide. 28. die. 29. v. was hij zeere geblouwen. 30. Ende in sijn a. - al ontbr. 31. m. tsvader. 34. willen.

Vs. 35. purpercleedt. 37. Een doirnen. 38. Dructen sij. 40. ule brac. 41. Ende liep over sijn aenschijn. 43. als men. 44. daermen. 45. Ter vierder uren. 47. gherecht. 48. Het sch. - alle ontspienen. 49. naghelen. 50. Doirsleghen. 51. dieven jammerlike. 52. Ghesedt in diere ghelike. 53. Ghedranct - ziere. 54. ayzine. 55. dat es die vijfste ure. 57. Ane den.

Vs. 61. sijn. 65. consten. 67. heb ic. 68. Wart Jhesus vd. 69. Ane. 70. g. en h. gheenen. 71. werdt hij. 73. eenre. 74. Die eeuwelike. 75. Te - ghesegt. 76. in een gr. ghelegt. 77. Die scepper. 79. Vervult, in ware. 80. heilige. 83. met ziere. 87. te siere.

Vs. 88. jaren. 91. elken doen verstaen. 92. Wat dat hij heeft. 93. moete. 95. heylighe.