Der leken spieghel
(1844-1848)–Jan van Boendale–
AuteursrechtvrijLeerdicht van den jare 1330
Hoe Chaym Abel doot sloech, ende van nidicheden. - XXVII.
Ga naar margenoot+ Chaym, die des gheware waert,
Dat Abels rooc opwaert vaert,
Ende die sine sloech in die aerde,
Hadhi dies grote onwaerde
5[regelnummer]
Ga naar margenoot+ Ende ooc nijt also groot,
| |
[pagina 105]
| |
Dathi Abel sloech ter doot,
Ende al om sine gherechtichede.
Noch so hout men desen zede;
Want die quade, vrooch ende spade,
10[regelnummer]
Benijdt des anders weldade;
Ende hoort hire of enich ghewach,
Hi slaet van monde op dat hi mach,
Ende keeret al in arghe dan.
Nijt heeft menighen man
15[regelnummer]
Ontlijft, ontgoet ende onteert,
Ende uut groten rusten ghekeert.
Maer niement, des wilt gheloven,
En can den andren gheroven
Van sijnre doghet, in gheenre wijs,
20[regelnummer]
Hi en heefter of voor Gode prijs,
Ende zonderlinghe voor die goede ere,
Die hem blijft emmermere.
Deerste creaturen die ye waren
(Dat was Lucifer ende sine scaren),
25[regelnummer]
Droeghen nijt zwaerlike,
Ja hier boven ende in hemelrike,
Jeghen haren scepper, als te voren.
Ende teerste kint dat was gheboren,
Versloech sinen broeder tier tijt,
30[regelnummer]
Dat algader dede nijt.
Nijt can werken wonder,
Ende daer is luttel yement zonder.
| |
[pagina 106]
| |
Broeder benijt sulken tijt den broeder,
Tkint den vader ende der moeder.
35[regelnummer]
So wie staet in voorspoede,
In eren, in duechden, in goede,
Moet emmer benijt wesen,
Sijt van dien ofte van desen.
Nijt is een ghemene gheselle,
40[regelnummer]
Die vele liede trect ter helle;
Ga naar margenoot+ Ende ooc en spaert hi niet
Sinen heer, die sijns pliet;
Want hi alre meest knaecht
Den ghenen diene stercste draecht.
45[regelnummer]
Niet meerre vloeke machmen hem gheven,
Dan dat hi langhe moet leven;
Want so die nidighe langher leeft,
So hi meer onwils heeft.
Menich benijt andren, dat verstaet,
50[regelnummer]
Die hem noyt en dede quaet,
Maer die hem lieve zoude doen ende waerde,
Waert dat hijs op hem begaerde.
Tonsalichste leven dat ic weet,
Dats dat den mensche is leet
55[regelnummer]
Dat een andren goet gheschiet,
Die hem en costet niet,
Noch die hem noit arch en dede,
Noch sinen vrient, in enighe stede.
| |
[pagina 107]
| |
Hets eerlike utermaten
60[regelnummer]
Den goeden datten die quade haten;
Daer bi weetmen openbare,
Dat haer leven is contrare.
Alsmen des menschen weldaet
In arghe keert ende ontfaet,
65[regelnummer]
Sal hi blide sijn ende verduldich;
Want sijn loon wort dan twivuldich
Voor Gode van hemelrike,
Die hem dueret ewelike.
Wine sullen weldoen, min noch mere,
70[regelnummer]
Om te hebben der werelt ere,
Of van haren loon ontfaen;
Want haer loon pleecht te vergaen
Metten menschen, alsi sterven.
Daer omme sullen si [l. wi] werven
75[regelnummer]
Om Gods loon ende sinen danc,
Die zonder ende duret lanc.
Ga naar margenoot+ Ist dat wi Gode behaghen,
Metter werelt maghen,
Ofte wie ons niet en mint,
80[regelnummer]
En dorven wi achten twint;
Ga naar margenoot+ Want die Gode te vriende heeft,
Is riker dan al dat leeft,
Ende sijn loon is menichfout.
| |
[pagina 108]
| |
Mar is mi een coninc hout,
85[regelnummer]
Wat mach hi mi gheven?
Hi en can mi mijn leven
Een ure verlenghen niet;
Siecheit ofte ander verdriet,
Daer mi God in wille setten,
90[regelnummer]
En can hi mi niet beletten;
Maer hi hevets zelve dicke zo vele,
Dat met hem gaet uten spele,
Ende leit der doot herde zaen,
Ende al sijn heerscap is ghedaen.
95[regelnummer]
Daer om, en acht op niemens nijt,
Indien dat ghi weldoende zijt.
Sonde van gheenre zake
En heeft zo gherechte wrake,
Als nijt, want hi dien zelven et
100[regelnummer]
Daer hi mede is beset;
Ende na dit knaghen hier
Bernt hi int ewighe vier:
Dus en wort nemmermeer gheent,
Hier noch ghinder, zijn torment.
|
|