Der leken spieghel
(1844-1848)–Jan van Boendale–
AuteursrechtvrijLeerdicht van den jare 1330
Wat machte die ziele heeft. - XIX.God heeft elker zielen op aertrike
Bevolen een coninc rike,
Datsi dat hoede ende regere,
Ga naar margenoot+ Also dat haren here
5[regelnummer]
Vrome daer of come ende bate,
Si [l. so] is si een goet drossate.
Ist dat sijt also beware,
So sal God zegghen te hare:
‘Vrient, neme dese crone;
10[regelnummer]
Ic wildi mit hoghen lone
Lonen in mijn ewich rike,
Dat di sal duren ewelike;
| |
[pagina 71]
| |
Want du heves mi ghedient
Ghetrouwelijc, als mijn vrient.’
15[regelnummer]
Ende alse die drossate zo regeert,
Dat sijn conincrike wert ghestrueert,
So dats sijn here derven moet,
Ende verliest zijn rechte goet,
So seit die here mit grammen moete:
20[regelnummer]
‘Bindt desen hande ende voete,
Ende werpten int vier, dats sijn recht;
Hi heeft ghedient als een valsch knecht.’
Die drossate, als wijt bevroeden,
Dats die ziele, die in hoeden
25[regelnummer]
Den lichame bevolen es:
Hi is dat conincrike, sijts ghewes;
Dien moet die ziele hoeden ende bereiden
Te goeder gherechticheiden,
Ende also regeren mit wisen rade,
30[regelnummer]
Ga naar margenoot+ Dats God en hebbe ghene scade:
Dats, datmen vaste ghelove an Gode,
Ende houde der zielen [l. kerken] ghebode.
Diet wel regeert ende wijslike,
Wert ghecroont in hemelrike;
35[regelnummer]
Ende diet onwijslike regiert hier,
Wort gheworpen int helsche vier.
Die ziele gaet uten monde;
Ende alst ghevalt op sulke stonde,
| |
[pagina 72]
| |
Dat dat kint, mit orlove gheseit,
40[regelnummer]
Stervet daert inder moeder leit,
Die ziele gaet uut der moeder monde.
Al waert datmen die kele toe bonde,
Ende die mont verstopte vaste ter coreGa naar voetnoot(*),
[Sij moeste nochtan liden dore.
45[regelnummer]
Alse die mensche sterft, sijn daer
Vier dinghen fel ende zwaer,
Die alre felste, waerlike,
Die oyt quamen op eertrijke.
Die ziele heeft anxt ende zeerichede,
50[regelnummer]
Die lichame pine ende jammerhede.
Den anxt der zielen is zo groot,
En mochte u niement zeggen bloot,
Om dat sij haer onderdanich kent zere
Voer haren sceppere, voir haren here,
55[regelnummer]
Dien sij gherecht rechter weet,
Wient lief zij ofte leet.
Haer sericheit es sonder mate,
Om dat sij uten vate
Scheeden moet, daer sij was inne
60[regelnummer]
Van haren iersten beghinne,
Ende sij oec daer toe oic ontsiet
Te commene in tgrote verdriet.
| |
[pagina 73]
| |
Al saghe een moeder haer kinder
Alle doden, meere ende minder,
65[regelnummer]
Soe en soudse so droeve niet wesen,
Ga naar margenoot+ Als die ziele es van desen
Schedene, dat sij scheedet dare,
In onvertelliken vare.
Die pine des lichamen es
70[regelnummer]
Soe sterck ende so groot, sijts ghewes,
Men mocht ghepeinsen no gewagen;
Want worde een mensche geslagen
Men hameren op eenen haenbilt,
Dat hij dunne ware als een vilt,
75[regelnummer]
Ende hij sterven mochte niet,
Soe en ware sijn pine ende zijn verdriet
Tiendendeel niet zo groot,
Als die lichame hevet inder doot,
Daer die twee van een varen,
80[regelnummer]
Die te samen gheheelt waren.
Den lichame jammert ende es verseert,
Om dat hij in asschen keert,
Ende hij dat wel kent ende verstaet,
Dat sijn edel wesen te nieute gaet;
85[regelnummer]
Want wesen es dedelste dinc,
Daer God ye toe dede ghehinc.
Laet ons sondaren trecken
Voer ons ogen, ende daer op mecken,
Dese jammerlike meswende,
90[regelnummer]
Daer wij alle in moeten eynden.
|
|