Lekenspiegel

32 Over de kracht en eigenschappen van wijn

Na de zondvloed stond God de mensen toe vlees te eten. Ook liet Hij Noach via een engel weten hoe hij een wijngaard moest

[p. 59]

aanleggen. Ik neem namelijk aan dat er voordien geen wijn bestond.

Naar ik verneem, is wijn de beste alcoholische drank die God ooit liet ontstaan, tenminste als hij zuiver en fijn is. Maar wijn kan ook de meest kwaadaardige drank zijn; voor dergelijke smerige, bedorven wijn moet men oppassen. Wijn helpt uitstekend bij verwondingen en vele andere aandoeningen. Wijn scherpt het verstand, tenminste als men er met mate van drinkt. Het maakt mensen die van nature goed zijn moedig en vrolijk, maar kwaadaardige mensen worden er agressief van en beginnen ruzie te zoeken; ze lopen hun dood tegemoet, zonder reden of noodzaak. Daarom wordt wijn wel het krachtigste goedje op aarde genoemd. Op aarde bestaan drie zaken die bijzonder veel kracht bezitten, te weten vorsten, vrouwen en wijn. Probeer te bevatten hoe dit mogelijk is.

Een vorst die in zijn land vertoeft, zorgt ervoor dat zijn wetten, goed- dan wel kwaadschiks, gehoorzaamd worden door heel zijn land. Zelfs mannen of vrouwen die hem nooit met eigen ogen hebben gezien, moeten ontzag voor hem hebben. En mocht hij dat wensen dan kan hij zijn troepen binnen een uur op de been brengen en ten strijde trekken, waarbij sommigen de dood vinden. Deze macht is zeer groot.

Zoals men zo dikwijls heeft gezien, wordt een vrouw op een andere manier krachtig genoemd: er is geen man zó standvastig, zó wijs of zó gespierd, of de liefde voor een vrouw kan hem ertoe aanzetten dat ze paardje mag rijden op zijn rug, zoals eertijds filosofen hebben gedaan.aant. Een vrouw dwingt een man zijn vader en moeder, broers, zussen en kinderen in de steek te laten om zijn liefje achterna te lopen. Daarmee verliest de man zijn bezit, zijn eer, zijn ziel en zijn leven. Zoveel macht heeft een vrouw.

Luister nu verder over de kracht van de wijn, want daarom begon ik deze uiteenzetting. Wijn heeft van nature de eigenschap dat hij de mensen spaart die hem spaarzaam gebruiken,

[p. 60]

maar mensen die er niet van afkunnen blijven, gooit hij neer in de goot. Wijn kan alle mensen die hem niet willen kennen naar zijn hand zetten; hij ontneemt hun de kracht en de lust, zodat de een verdrinkt in een gracht en een ander op straat blijft liggen en er niet op let of hij nat wordt; zelfs als er een wagen over hem heen zou rijden, zou hij nog niet weggaan, maar voor lijk blijven liggen. Het is buitengewoon wonderbaarlijk dat iets wat zelf geen leven, verstand of lichaam bezit de sterkste mens kan overwinnen, zodat hij zichzelf nauwelijks nog kent, noch ergens heen kan gaan of dag en nacht kan onderscheiden. Wijn lijkt me daarom de sterkste te zijn. Maar ik heb gelezen dat de waarheid nog veel krachtiger is, want God noch iemand anders kan de waarheid vernietigen.

Eigenlijk zouden alleen mensen die van nature behoedzaam, matig en zachtmoedig zijn, wijn mogen gebruiken: ze gebruiken hem met mate en ze worden er scherpzinnig van. Maar dwaze lieden van kwade zeden die gulzig hun pens volgieten, verliezen hun verstand en worden krankzinnig; ze willen vechten en knokken of ander kwaad uithalen waaruit alleen maar ellende en verdriet kunnen voortkomen. Daarom vind ik dat alleen goede mensen wijn mogen drinken en niet de slechte.