De dichtwerken van Bilderdijk. Deel 8

[p. 221]

Wareld.^*

Stervelingen die door 't duister
In vooroordeels stalen kluister

Langs een pad vol dorens streeft!

'k Wil uw dwalingen verjagen,
En de mist uit de oogen vagen

Die uw ziel beneveld heeft.

Heel dit schouwspel, zoo betoovrend,
Al dat schoon, zoo zinverovrend,

Van een wareld zonder trouw,

Is slechts ijdle luchtvertooning,
Die het Misdrijf heeft tot woning,

Met Verveling, en Berouw.

Op dit heerlijkst der Tooneelen,
Dat u 't harte weet te ontstelen,

Is, wat schoonst in de oogen straalt,

Niets dan afgesleten doeken,
Nu verworpen in de hoeken,

Dan weêr voor den dag gehaald.

't Zacht en lieflijk uchtendroosjen
Blinkt en schittert voor een poosjen,

Maar verlept eer de avond naakt.

't Moge u treffen of behagen,
Alles voelt den loop der dagen,

Die het zoet tot walging maakt.

* Sprokkelingen, 93.

[p. 222]

 

Moge een oog uw borst ontvonken,

 

Spoedig heeft het uitgeblonken;

 

't Voorhoofd fronst; de kaak verschroeit;

 

En de frissche blos der wangen,

 

Van een aaklig bleek vervangen,

 

Heeft als 't roosjen uitgebloeid.

 

 

 

Zoo u overdaad en weelde

 

't Hart een oogenblikjen streelde

 

De Afgunst hangt u straks aan 't kleed.

 

Of er schatten om u vlieten,

 

Straks is 't over met genieten;

 

Alle vreugd ontaart in leed.

 

 

 

Laster met haar addrentanden,

 

Tuk om braafheid aan te randen,

 

Overzwaddert heldendaân;

 

En haar listig sijfelblazen

 

Drijft een wareld, vol van dwazen,

 

Op uw roemrijk leven aan.

 

 

 

Vruchtloos zal uw boezemklagen

 

't Wreevlig Noodlot reden vragen;

 

Zwijg, en toon geen ongeduld!

 

Waar is 't voorrecht u gegeven

 

By den intred van dit leven,

 

Daar ge u op beroepen zult?

 

 

 

Naar Zijn wil en welbehagen

 

Deelt de Hemel heil en plagen:

 

Hoe men op Zijn goedheid pleit',

 

Hoop en uitzicht wordt bedrogen;

 

En 't heelal is louter logen,

 

Louter onbestendigheid!

[p. 223]

 

Trots, den kop om hoog geheven,

 

't Voorhoofd door den spijt gesteven,

 

Mort en wrevelt tegen 't leed:

 

Beeld, hoe zwakke doemelingen

 

Worstlend aan hun keten wringen,

 

Die van geen verslappen weet!

 

 

 

's Levens vroege Lentedagen

 

Als zy 't jeugdig bloed doen jagen,

 

Nooden 't hart tot wulpsche Min.

 

Vluchtig zelf bedrog der zinnen!

 

Haast weet Staatzucht ons te winnen,

 

En neemt Liefdes zetel in.

 

 

 

Op de golving van het leven

 

In 't onzekere omgedreven,

 

Zinkt het noeste zelfbeheer

 

In de stuipen van ons woelen,

 

Of in 't sluimrend ongevoelen

 

Van de zelfverveling, neêr.

 

 

 

Waartoe zoo veel zielsverknagen,

 

Zorgen, wroeten, doelbejagen,

 

Waar ons 't voorwerp van ontschiet?

 

Stervling, ach! de Tijd heeft vleugelen!

 

Is zijn vaart niet in te teugelen,

 

Wees bedachtzaam, en geniet!

 

 

 

Ja, hoe snel hy mag vervlieten,

 

Leer elk oogenblik genieten;

 

Grijp zijn wufte luimen aan.

 

Smaak de vluchtige vermaken

 

Die hy kostloos geeft te smaken,

 

Eer zy onbemerkt vergaan!

[p. 224]

 

't Stroo dat de armoê schaars mag dekken;

 

Transen die om 't welfsel strekken

 

Van Paleis en Koningsslot;

 

't Staat ten doel van 't zelfde Weder!

 

't Stort door d' eigen bliksem neder!

 

Lijden is des stervlings lot.

 

 

 

De eigen grond teelt uit zijn sappen

 

Brood en voedende eigenschappen,

 

Gif en dood, in 't groeizaam kruid;

 

't Is één schoot die weelde en kommer,

 

Lauwren- en olijvenlommer,

 

Deugd en wanbedrijf, omsluit.

 

 

 

Blijd en treurig wedervaren

 

Zwelgt het snel verloop der jaren,

 

In het zelfde vratig graf.

 

Alles sleept het meê ten gronde;

 

Alles heeft een laatste stonde;

 

Alles valt als bloesems af.

 

 

 

De eeuwge Bouwheer slechts dier wareld

 

Die voor ons gezicht zoo dwarelt,

 

Blijft onwrikbaar, onverrukt.

 

Stervling, leer Hem eer bewijzen,

 

Wien Natuur en Schepping prijzen,

 

Die lijdende onschuld wreekt, en straft wie haar verdrukt.

 

 

 

1820.

 

 

 

Naar 't Fransch

 

van Koning Fredrik den II. gevolgd.