30
Olivier de Langhe: Regel van Benedictus
Tussen 1417 en 1440 vertaalde de prior Olivier de Langhe de Regel van Benedictus. Omdat deze tekst kennelijk nogal wat
duistere passages bevat, voegde hij er in 1443 een commentaar aan toe. In zijn
proloog daarvan (Hier beghint de prohemie of voorsprake int
verclaers up de Vlaemsche translatie van sente Benedictus Reghele) zegt
hij dat de zo letterlijk mogelijke vertaling die hij eerder tot stand gebracht
had, voor eenvoudige religieuzen soms te moeilijk was als zij niet vergezeld
ging van toelichting. Vgl. Coun 1976, p. 46-53 en 343-362
(uitgave op p. 47).
1Also de wijze Salomon orcondt: neerenstelic onderzoucken, ghecrighen
of meer-Ga naar voetnoot1Ga naar voetnoot1-22sen de sciencie of wijsheit, es aerbeit ende
pine van den gheeste. Ende aldus so 3 een meinsche eenighe sciencie of
kuenste meer wil onderzoucken, verclaren of ver-4subtilen, zo zinen
aerbeit meerder of groter wert. In verledenen tiden so hebbic by 5 der
hulpen ons Heeren met aerbeide sente Benedictus Reghele getranslateirt van-6den Latine int Vlaemsche, achtervolghende niet alleenlike den zin of
verstannesse,Ga naar voetnoot6
7 maer ooc naer mijn vermoghen de woorden vander zelver Reghele. De
welcke 8 translatie in zomeghen steden of woorden van simpelen
religeusen pijnlic of zwaer 9 es te verstaen zonder eenich verclaers
of exposicie daer up te hebbene.
10Item den Vlaemschen text van sente Benedictus Reghele zalmen scriven
in gro-11ten letteren ende daer naer de exposicie of verclaers in
minderen letteren. Ende die 12 den zin of verstannesse vanden text
vander Reghele vorseit claerlike wil hebben of 13 ontfaen, hy moet
neerenstelike letten eerst up den text ende daer naer up de expo-14sicie, want tdeen es tdandere verclarende als mense te gadere of deen naer
dandere 15 lezende es. Ooc moetmen neerenstelike scriven de woorden,
de pointen ende de 16 groote letteren vanden clauselen, specialike in
den text vander Reghele, wil menGa naar voetnoot16
17 den rechten zin of de waerheit van der scrifture behouden.
Auteursrechtelijk beschermd