De crumen diet volc niet eten en mochte. Nederlandse beschouwingen over vertalen tot 1550

Vertaalhistorie. Deel 6

Regelnummers proza verbergen

[p. 98]

26
Vander edelre doecht der verduldicheit

Vander edelre doecht der verduldicheit is een Middelnederlands vertroostingsboek dat voor 1431 tot stand moet zijn gekomen, omdat de tekst gebruikt is in de Spiegel der waerheit van Hendrik Mande, die in 1431 stierf (vgl. Mertens 1984). In het colofon vergelijkt de vertaler de bijeengebrachte uitspraken van religieuze autoriteiten met bloemen. Omdat zij in het Latijn gesteld waren, leken zij op ongeopende bloemen. Door de uitspraken in het Middelnederlands om te zetten heeft de vertaler hen als bloemen geopend. Citaten worden tradioneel ‘bloemen’ genoemd (vgl. het Latijnse ‘florilegium’ en het nog steeds bij ons in gebruik zijnde ‘bloemlezing’).

1Hier gaet uut dit boexken vander edelre doecht der verduldicheit, dat ic vergaert 2 hebbe uut veel woerden der heiligher leerres. Niet ic en vant daer vele meer of,² 3 maer ghelic een mensche die gaet in een schonen acker al vol menigherhande bloe-4men kieset uut die hem ghenoeghen, alsoe hebbe ic somtijt ghelopen inden acker 5 Gods ende der heiligher leerres ende plucte som bloemen die my best dochten ruken 6 ende bantse in een bondelken te samen en hebse u ghesent u maechdelike herte 7 mede te vercolen ende te verluchten. Ende al warense ghesloten ende niet opghe-8loken, want si in Latijn stonden. Ende nochtan om die minne van u hebse icse op-^8-99ghedaen ende hebse in Duytschen gheset. Deo gracias.

2 Niet ... of: ik heb nog veel meer gevonden.

8-9 opghedaen: geopend.