De blauw geruite kiel
Vijfde jaargang nummer 42
De moord op Anwar Sadat
Kees Schaepman
Anwar Sadat, president van Egypte, is dood. Vermoord terwijl hij een militaire parade afnam, door schoten van soldaten uit zijn eigen leger. Het was een politieke moord: Sadat werd gedood om de ideëen die hij vertegenwoordigde.
Zo'n politieke moord is niets nieuws. Dagelijks worden mensen omgebracht omdat hun ideëen anderen niet aanstaan. Meestal zijn dat gewone, onbekende mensen. Lees in de krant maar eens de berichten over Iran, El Salvador of Argentinië, waar mensen verdwijnen en worden doodgemarteld omdat zij het niet eens zijn met de regering.
Politieke moorden op beroemde mensen komen minder voor (er zijn ook minder beroemde mensen dan gewone mensen) maar zijn toch ook weer niet zo verschrikkelijk bijzonder. Nog niet zo lang geleden werd bij voorbeeld in Ierland Lord Mountbatten vermoord, een volle oom van de Engelse koningin. En de paus en de Amerikaanse president Reagan werden bij aanslagen gewond.
Verschrikkelijk natuurlijk, al die moorden, maar de wereld draait gewoon door. Maar toen Anwar Sadat werd doodgeschoten leek het wel of de wereld even stilstond, en nog steeds houdt iedereen zijn hart vast voor wat de gevolgen van die moord kunnen zijn.
Dat is niet omdat Sadat de belangrijkste man ter wereld was of omdat Egypte het belangrijkste land ter wereld is. Maar Sadat was wel een sleutelfiguur.
Om duidelijk te maken waarom de moord op Sadat ernstiger gevolgen kan hebben dan veel andere politieke moorden, kun je misschien het best de vergelijking maken met een gemetseld muurtje. Alle stenen in zo'n muurtje zijn hetzelfde. Maar als je uit de bovenste rij of uit de zijkant een steen weghaalt, dan onstaat er wel een gat maar verder gebeurt er niets. Maar haal je een steen uit het midden of uit de onderste rij weg, dan kan de hele muur barsten of zelfs instorten. Dat komt omdat op die punten de muur labieler is, er staat meer druk op de stenen die daar zijn ingemetseld dan op andere punten in de muur.
Anwar Sadat (foto ABC)
In de wereld heb je ook een aantal van die plekken waar het politieke evenwicht heel labiel is, landen die onder grote druk staan.
Het midden oosten - dat wil zeggen: Israël, Egypte en de andere Arabische landen - is zo'n labiel gebied. Al jaren heerst er een toestand van net-geen-echte-oorlog tussen Israël en zijn buurlanden. Alleen tussen Israël en Egypte begon er tenminste enige verbetering in de verhoudingen te komen.
Dat kwam voor een groot deel door president Sadat. Tot woede van de andere Arabische landen reisde Sadat naar Israël en maakte hij afspraken met de Israëlische premier Begin om de vrede dichterbij te brengen.
Nu Sadat is vermoord kan niemand voorspellen of zijn politiek zal worden voortgezet.
Auteursrechtelijk beschermd
