De Hongaarse horreur
Vervolg van pagina 21
laat hij dat liever door een ander doen, hoewel hij het, met dichte ogen toch best zelf zou kunnen doen om dan weer opnieuw te beginnen? Hierop weet ik alleen maar voor de hand liggende antwoorden, dus die kan ik beter weglaten, die kunt u zelf ook wel verzinnen. Maar de verslaving, wat is dat? Mijn ervaring is dat die verslaving pas goed begint als men maar eenmaal één oplossing kent. Dan wil men andere oplossingen leren, en vooral ook oplossingen die sneller leiden tot een schone kubus ofwel de nulstand ofwel Start (leuk toch, al die termen!).
De verslaving lijkt een beetje op die van een rat in een Skinner-box. Heeft zo'n rat eenmaal geleerd dat hij, door op een pedaaltje te drukken, een voedselkorrel krijgt, dan blijft hij drukken, ook al heeft hij geen honger meer en staat hij tot z'n knietjes in de tarwekorrels. Vooral als de rat niet steeds beloond wordt, maar slechts zo af en toe, bij toeval, kan hij maar niet ophouden. En al zijn andere gedrag verdwijnt, zelfs zijn huidverzorgingsgedrag. Nu, zo vergaat het ook de kubusdraaier: al zijn andere gedrag verdwijnt, valt weg. De grootste beloning is uiteraard de ‘schone’ kubus, maar onderweg zijn er ook al tal van beloningen: blokjes die op de goede plaats komen te zitten. Zelfs kettingrokers steken minder vaak een sigaret op als ze aan de kubus draaien - zozeer wordt al het andere gedrag door deze verslaving onderdrukt. Ook als mensen, kinderen vooral, zich met legpuzzels bezighouden ontstaat vergelijkbaar monomaan gedrag. Maar meer nog dan een legpuzzel leert deze Hongaarse horreur ons iets over monomaan gedrag van mensen - omdat het zo'n uniek en oerslim stukje speelgoed is.
Door de kubus kan iemand tijdelijk een persoon worden met een ‘one track mind’, zoals de Engelsen zo mooi zeggen. Van de Craats heeft zijn verslaving in ieder geval om weten te zetten in een helder geschreven, informatief boekje, waar zowel de beginnende draaier als de gevorderde kubist zijn voordeel mee kan doen.
TOPOR
Auteursrechtelijk beschermd