Gombrowicz aanval
Vervolg van pagina 39
het geweld tegen de vorm uitzichtloos is blijkt ook daaruit dat de vorm alleen vernietigd kan worden door er een andere, zij het subversieve vorm tegenover te stellen. De complotten, beraamd met het doel zich van de vorm te bevrijden verstarren zelf tot vorm en daarmee verstrikt Gombrowicz zich in zijn eigen netten. ‘Mijn aanslagen op de vorm,’ zegt hij aan het slot van zijn interview met Dominique de Roux, ‘waar hebben ze toe geleid? Tot de vorm, precies. Ik ben er zólang en zó hard tegen te keer gegaan dat ik tenslotte de schrijver ben geworden wiens onderwerp... de vorm is. Dat is mijn vorm en definitie’. De tragiek van Gombrowicz geweld schuilt in die paradox.
Maarten van Buuren is medewerker aan de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit van Nijmegen. In het nieuwe nummer van De Revisor staat een uitvoerige beschouwing van hem over Gombrowicz en het Groteske.
Auteursrechtelijk beschermd